Prowadzenie działalności gospodarczej wiąże się z ponoszeniem kosztów, z których najpowszechniejszymi są wynagrodzenia pracowników. Mając na uwadze wzrost przedmiotowych kosztów, a także wzrost stawek podatkowych, przedsiębiorcy podejmują różne działania mające na celu zmniejszenie rozmiarów kosztów. Krótko mówiąc, przedsiębiorcy szukają oszczędności w obrębie wynagrodzeń. Jednakże, bojąc się utraty wykwalifikowanej kadry pracowniczej bądź spadku efektywności ich pracy, zarządy spółek nie decydują się na obniżanie wynagrodzeń. Z pomocą w realizacji ich celów – oszczędności oraz utrzymania pracowników – przychodzi instrument finansowy o nazwie akcja fantomowa.
Czym są akcje fantomowe?
Akcje fantomowe to sposób wynagradzania i motywowania pracowników, zwłaszcza kadry menedżerskiej. Stosunek prawny pomiędzy spółką a posiadaczem akcji fantomowej rozpoczyna się w momencie zawarcia pomiędzy stronami umowy nienazwanej o przedmiotowy instrument. Akcji fantomowej nie można przyrównać do akcji rozumianej sensu stricte. Akcja fantomowa nie daje jej posiadaczowi żadnych praw udziałowych w stosunku do spółki. Oznacza to, iż beneficjent takiego instrumentu finansowego nie jest postrzegany jako udziałowiec, wspólnik emitenta, oraz nie ma on prawa głosu.
Realizacja prawa posiadacza akcji fantomowej opiera się na otrzymaniu w określonym momencie w przyszłości środków pieniężnych. Stąd akcję fantomową można zestawić na równi z premią gotówkową, ponieważ beneficjent w obu przypadkach otrzymuje świadczenie w formie gotówkowej. Warto jednak nadmienić, iż otrzymana premia na podstawie posiadanych akcji fantomowych jest zazwyczaj znacznie wyższa od tradycyjnej premii gotówkowej.
Korzyści stosowania akcji fantomowych
Odroczenie płatności, które może być krótko-, średnio- lub długoterminowe, sprzyja budowaniu systemu lojalnościowego wśród najbardziej pożądanych przez pracodawcę pracowników. Prawo do otrzymania świadczenia przewidzianego na podstawie posiadania akcji fantomowej jest prawem warunkowym. Oznacza to, iż jego realizacja – a więc otrzymanie świadczenia – może nastąpić tylko i wyłącznie wtedy, gdy łącznie zostaną spełnione dwie przesłanki. Pierwszą z nich jest upływ terminu na jaki została wyemitowana akcja fantomowa, a drugą jest osiągnięcie pewnej minimalnej, określonej w umowie wartości danego wskaźnika finansowego, np. EBITDA. Realizacja to nic innego jak wykup tych akcji przez spółkę – emitenta za cenę, którą osiągnęły w momencie realizacji.
Konstrukcja akcji fantomowej nie przysparza problemów, aby zakwalifikować ją jako pochodny instrument finansowy. Spełnia ona wszystkie podstawowe kryteria, jakie są wymagane do takiej kwalifikacji, a określone są one w Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 12 grudnia 2001 r.
Dlaczego przedsiębiorcy sięgają po akcje fantomowe?
Głównym powodem, dla którego przedsiębiorcy coraz chętniej sięgają po akcje fantomowe, jest możliwość optymalizacji kosztów zatrudnienia. Akcje fantomowe z upływem czasu będą się cieszyć coraz większą popularnością wśród przedsiębiorców jako system motywacji i budowania lojalności wśród pracowników – zwłaszcza menedżerów. Wykorzystywane są one także z wielu innych powodów, takich jak:
- Utrzymanie wykwalifikowanej kadry pracowniczej – poprzez oferowanie atrakcyjnego systemu motywacyjnego, pracodawca może zatrzymać najlepszych pracowników.
- Zwiększenie efektywności pracy – pracownicy motywowani perspektywą otrzymania premii w przyszłości będą bardziej zaangażowani w realizację celów firmy.
- Budowanie lojalności – odroczenie płatności sprzyja budowaniu długoterminowej relacji między pracownikiem a pracodawcą.
- Optymalizacja kosztów podatkowych – świadczenia z tytułu akcji fantomowych często są korzystniej traktowane pod względem podatkowym niż tradycyjne wynagrodzenia.
Warto jednak pamiętać, że stosowanie akcji fantomowych niesie ze sobą również pewne ryzyka i potencjalne pułapki, na które należy zwrócić uwagę. Dlatego przed wprowadzeniem tego rozwiązania warto dokładnie przeanalizować jego konsekwencje i upewnić się, że jest ono dostosowane do specyfiki danej organizacji.
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat bezpiecznego korzystania z ubezpieczeń i uniknięcia naciągactwa, odwiedź stronę https://stop-oszustom.pl/. Znajdziesz tam wiele przydatnych informacji i wskazówek, jak chronić się przed różnymi formami oszustw.
