Niewinnie zaczynająca się znajomość, a potem koszmar
Cześć! Jestem Marta, freelancerka z ponad 7-letnim doświadczeniem w branży IT. Z mojego własnego doświadczenia i rozmów z innymi freelancerami wiem, jak ważne jest bycie czujnym na różne rodzaje oszustw, na które możemy natrafić podczas pracy. Dlatego też chciałabym podzielić się z Wami moimi spostrzeżeniami i sprawdzonymi sposobami na ochronę przed tymi nieprzyjemnymi sytuacjami.
Pamiętam, jak kiedyś dostałam wiadomość od potencjalnego klienta, który szukał osoby do zaprojektowania logo dla jego nowej firmy. Wydawał się bardzo miłym i profesjonalnym człowiekiem, więc z chęcią podjęłam się tego zadania. Zgodziłam się na jego warunki finansowe i z entuzjazmem zabrałam się do pracy. Przez pierwsze tygodnie wszystko wyglądało dobrze – klient był zadowolony z moich propozycji projektowych, a ja cieszyłam się, że mam nowego, stabilnego zleceniodawcę. Aż do momentu, gdy nadszedł czas na ostateczną płatność.
Po wielokrotnym upominaniu się o przelew, klient zniknął, a ja zostałam z niczym. Okazało się, że całata sytuacja była po prostu wyrafinowaną metodą wyłudzenia ode mnie pracy. Niestety takie scenariusze niestety zdarzają się zbyt często wśród freelancerów, niezależnie od branży.
Jak rozpoznać potencjalne oszustwo?
Choć czasem trudno jest od razu dostrzec sygnały ostrzegawcze, istnieją pewne uniwersalne wskazówki, które powinny nas zaniepokoić podczas nawiązywania współpracy z nowym klientem:
1. Podejrzanie niskie stawki
Jeśli klient oferuje stawkę znacznie niższą niż rynkowa, powinno to wzbudzić Twoją czujność. Nierzadko jest to oznaka próby wyłudzenia taniej pracy, a nie faktycznej chęci nawiązania długoterminowej współpracy.
2. Nagły pośpiech
Klienci, którzy domagają się nieuzasadnionego pośpiechu lub natychmiastowego rozpoczęcia projektu, mogą mieć ukryte motywy. Prawdziwe firmy z reguły planują swoje działania z wyprzedzeniem i nie znajdują się w sytuacji kryzysowej.
3. Brak jasnych informacji
Jeśli klient unika odpowiedzi na Twoje pytania, nie chce podać pełnych danych swojej firmy lub innych istotnych szczegółów, warto zachować ostrożność. Solidne przedsiębiorstwa zwykle chętnie dzielą się takimi informacjami.
4. Dziwne zachowanie
Nienaturalne, niecierpliwe lub niewłaściwe zachowanie klienta podczas rozmów może być sygnałem, że coś jest nie tak. Zaufane firmy zazwyczaj budują relacje w sposób profesjonalny i kulturalny.
Jak się chronić przed oszustwami?
Doświadczenie nauczyło mnie, że najlepszą obroną przed nieprzyjemnymi sytuacjami jest proaktywne podejście. Oto kilka sprawdzonych przeze mnie sposobów na ochronę przed freelancerskimi oszustwami:
1. Weryfikacja danych
Zanim zaczniesz współpracę, dokładnie zweryfikuj dane kontaktowe klienta oraz informacje o jego firmie. Sprawdź stronę internetową, profil w mediach społecznościowych i poszukaj opinii o nim w Internecie. Możesz też skorzystać z platformy płatniczej, która zapewni Ci dodatkowe zabezpieczenia.
2. Jasne ustalenie warunków
Zawsze dbaj o szczegółowe ustalenie zakresu zlecenia, terminów płatności, sposobu rozliczenia i innych kluczowych kwestii. Spisz to wszystko w umowie, która powinna być podpisana przez obie strony.
3. Częściowe płatności
Zamiast czekać na całościową płatność po zakończeniu projektu, poproś o rozłożenie jej na kilka rat. Dzięki temu zminimalizujesz ryzyko, że klient zniknie z Twoimi pieniędzmi.
4. Bezpieczne metody płatności
Korzystaj z popularnych, sprawdzonych serwisów płatniczych, takich jak PayPal. Zapewniają one większe bezpieczeństwo transakcji niż płatności tradycyjnymi przelewami bankowymi.
5. Szybkie reagowanie
Jeśli mimo podjętych środków ostrożności poczujesz, że coś jest nie w porządku, zareaguj natychmiast. Skontaktuj się z klientem, a jeśli to nie poskutkuje – zgłoś sprawę do odpowiednich organów.
Budowanie społeczności i zaufania
Pamiętaj, że nie jesteś sam/a w tej sytuacji. Freelancerzy to społeczność, która powinna wspierać się nawzajem. Dlatego warto aktywnie angażować się w różnego rodzaju grupy, fora i społeczności branżowe, takie jak stop-oszustom.pl. To doskonałe miejsce, aby wymieniać się doświadczeniami, ostrzegać przed nieuczciwymi klientami i budować sieć wzajemnego zaufania.
Wierzę, że dzięki świadomości zagrożeń, ostrożności w zawieraniu nowych umów oraz solidarności w naszej społeczności, możemy skutecznie bronić się przed różnymi formami oszustw. Nie dajmy się zwieść pozorom i bądźmy czujni – to klucz do bezpiecznej i satysfakcjonującej drogi freelancera.
