Stoisz na zakręcie swojej kariery, przeglądasz oferty pracy i z nadzieją przeczesując kolejne ogłoszenia, natykasz się na coś, co wygląda zbyt pięknie, aby było prawdziwe. Wysokie zarobki, brak wymaganych kwalifikacji, a do tego szybki i bezbolesny proces rekrutacji. Brzmi jak spełnienie marzeń, prawda? Cóż, niestety prawdopodobnie masz do czynienia z oszustwem.
Trendy oszukańczych praktyk w procesie rekrutacji
W dzisiejszych czasach, w dobie cyfrowej rewolucji, przestępcy znacznie rozwinęli swój arsenał niecnych metod. Wykorzystując najnowsze technologie, z każdym rokiem stają się coraz sprytniejszy i bardziej wyrafinowani. Według raportu Federalnej Komisji Handlu, Amerykanie stracili w ciągu ostatnich trzech lat ponad 87 miliardów dolarów na różnego rodzaju oszukańcze praktyki. Co więcej, same przekręty w mediach społecznościowych kosztowały ich aż 27 miliardów dolarów. To alarmujące liczby, które pokazują, że musimy być cały czas na baczności.
Szczególnie niebezpieczne są oszustwa związane z procesem rekrutacji, które są szczególnie popularne na początku roku. Wykorzystują one naturalną potrzebę znalezienia pracy, zwłaszcza wśród młodych absolwentów, kusząc atrakcyjnym wynagrodzeniem i krótkim czasem oczekiwania na zatrudnienie. Nie wymagają one często nawet rozmowy kwalifikacyjnej, a sama rekrutacja przebiega błyskawicznie.
Jak opisuje dyrektor ds. bezpieczeństwa ExpressVPN, Aaron Engel, taki schemat często kończy się tragicznie – po podaniu swoich danych osobowych, w tym CV i numeru ubezpieczenia społecznego, ofiara staje się celem kradzieży tożsamości. Firma, która ją „zatrudniła”, po prostu znika, zabierając ze sobą cenne informacje.
Jak rozpoznać oszustwo?
Aby ustrzec się przed tego typu niebezpiecznymi praktykami, musimy nauczyć się rozpoznawać ostrzegawcze sygnały. Oto kilka z nich:
-
Brak wymagań doświadczenia: Oferty pracy, które nie wymagają żadnych kwalifikacji, a jedynie obiecują wysokie zarobki, są podejrzane. Sprawdź, czy opis stanowiska odpowiada Twoim umiejętnościom i doświadczeniu.
-
Szybki proces rekrutacji: Jeśli cały proces od złożenia aplikacji do podpisania umowy zajmuje dosłownie kilka minut, z pewnością coś jest nie tak. Rzetelne firmy dokładnie sprawdzają kandydatów.
-
Brak rozmowy kwalifikacyjnej: Legitymowane procesy rekrutacyjne zawsze obejmują przynajmniej jedną rozmowę, podczas której pracodawca może ocenić Twoje kompetencje. Jej brak powinien wzbudzić Twoją czujność.
-
Prośba o wrażliwe dane: Nigdy nie udostępniaj numeru ubezpieczenia społecznego, numeru karty kredytowej ani innych poufnych informacji, jeśli nie masz absolutnej pewności co do wiarygodności pracodawcy.
-
Podejrzane dane kontaktowe: Jeśli w ogłoszeniu brakuje dokładnego adresu siedziby firmy lub pojawiają się tylko ogólne adresy e-mail i numery telefonów, to znak ostrzegawczy.
Najnowsze trendy w oszukańczych praktykach rekrutacyjnych
Niestety, jak pokazują statystyki, przestępcy nieustannie wymyślają coraz to nowe sposoby, by nas oszukać. Oto kilka najbardziej niepokojących trendów, na które musisz uważać:
Podszywanie się pod urzędy rządowe
Wraz z cyfryzacją usług państwowych, pojawiło się nowe zagrożenie – oszustwa związane z podszywaniem się pod instytucje rządowe. Doskonałym przykładem jest fikcyjny e-mail rzekomego urzędnika skarbowego informujący o rzekomym zwrocie podatku. Po kliknięciu w link i podaniu danych, nasze informacje trafiają w ręce przestępców.
Jak podkreśla Aaron Engel z ExpressVPN, luka, którą wykorzystują oszuści, to często nasza ludzka skłonność do używania tych samych loginów i haseł w różnych serwisach. Dlatego tak ważne jest stosowanie uwierzytelniania dwuskładnikowego, choć i tu przestępcy mogą próbować stosować socjotechniczne wybieg.
Deepfake i klonowanie głosu
Postęp technologiczny niestety nie zawsze idzie w dobrym kierunku. Sztuczna inteligencja, a w szczególności technologia deepfake, umożliwia tworzenie wiarygodnie wyglądających i brzmiących mediów, takich jak filmy czy nagrania audio. Oszuści mogą zatem podszywać się pod zaufane osoby, na przykład kierownika banku, i w ten sposób wyłudzać poufne dane.
Jak opisuje New York Times, wysoko postawione osoby były już wykorzystywane do scamów z użyciem klonów głosowych, co tylko potwierdza wysoki poziom złożoności tego rodzaju zagrożeń. Z pewnością w 2024 roku możemy spodziewać się, że tego typu techniki staną się jeszcze powszechniejsze i trudniejsze do wykrycia.
Oszustwa związane z płatnościami P2P
Aplikacje do płatności między użytkownikami, takie jak Venmo, Zelle czy Cash App, stały się w ostatnich latach niezwykle popularne ze względu na ich wygodę i szybkość. Niestety, przyciągnęło to również uwagę oszustów. Scamy P2P polegają na nakłanianiu użytkowników do wysyłania pieniędzy lub ujawniania swoich danych, które później będą wykorzystywane w nielegalnych celach.
Według Aarona Engela z ExpressVPN, problem ten jest na tyle poważny, że zwrócił nawet uwagę senator Elizabeth Warren, znanej z dbania o wzmocnienie ochrony konsumentów, szczególnie w kwestii usług płatniczych P2P.
Jak się bronić?
Wobec tak wielu niebezpieczeństw, kluczowa jest nasza stała czujność i wiedza na temat najnowszych trendów w oszukańczych praktykach. Oto kilka wskazówek, jak ustrzec się przed zostaniem ofiarą:
-
Sprawdzaj dokładnie oferty pracy: Wnikliwie analizuj opis stanowiska, wymagania i cały proces rekrutacji. Jeśli coś wydaje się podejrzane, lepiej zrezygnuj.
-
Nie udostępniaj poufnych danych bez absolutnej pewności co do wiarygodności pracodawcy. Numer ubezpieczenia społecznego lub dane karty kredytowej to informacje, które należy chronić.
-
Korzystaj z uwierzytelniania dwuskładnikowego: To podstawowa metoda zabezpieczenia Twoich kont, nawet jeśli oszuści próbują je obejść.
-
Bądź czujny na deepfake i klonowanie głosu: Jeśli otrzymujesz podejrzane wiadomości wideo lub audio, zweryfikuj ich autentyczność, zanim podejmiesz jakiekolwiek działania.
-
Zachowaj ostrożność przy płatnościach P2P: Upewnij się, że znasz odbiorcę i cel przelewu. W razie wątpliwości lepiej zrezygnuj z transakcji.
Pamiętaj, że choć przestępcy stają się coraz bardziej wyrafinowani, Ty również możesz podnieść swoje kompetencje obronne. Uważna obserwacja trendów, zdrowy rozsądek i podstawowe środki bezpieczeństwa to Twoja najlepsza ochrona przed zostaniem ofiarą oszustwa.
Nigdy nie bądź zbyt ufny. W dzisiejszych czasach wciąż najlepiej dmuchać na zimne. Lepiej stracić okazję, niż narazić się na poważne konsekwencje. Twoja czujność może okazać się kluczowa, by nie dać się zrobić w konia.
