Codziennie surfujemy po internecie w poszukiwaniu okazji, kuszeni niezwykle atrakcyjnymi ofertami różnych sklepów internetowych. Kto z nas może oprzeć się perspektywie zdobycia wymarzonego sprzętu elektronicznego czy ulubionych markowych ubrań w cenach znacznie niższych niż w tradycyjnych sklepach? Niestety, ta kusząca wizja bywa często przysłowiową marchewką, za którą kryje się sprytnie zastawiona pułapka cyberprzestępców. Fałszywe sklepy internetowe to jedna z najbardziej popularnych form oszukiwania klientów w sieci, a liczba takich nieuczciwych przedsięwzięć wciąż rośnie.
Jak nie dać się naciągnąć?
Zastanawiasz się, jak ustrzec się przed przykrymi konsekwencjami dokonania zakupu w podejrzanym sklepie internetowym? Jest kilka kluczowych kwestii, na które warto zwrócić uwagę, zanim klikniemy „Zamawiam i płacę”:
1. Weryfikuj dane kontaktowe
Pierwszą rzeczą, którą powinieneś sprawdzić, jest to, czy dany sklep udostępnia pełne dane kontaktowe – nazwę firmy, adres siedziby, numer NIP oraz numer telefonu. W dobie powszechnej cyfryzacji brak tych podstawowych informacji na stronie internetowej sklepu powinien wzbudzić Twoją czujność. Wiarygodny sprzedawca dba o to, aby klienci mogli łatwo się z nim skontaktować.
Jeśli po wejściu na stronę nie jesteś w stanie odnaleźć tych danych, lepiej zrezygnuj z dalszych zakupów i poszukaj innego, bardziej przejrzystego miejsca do dokonania transakcji. Pamiętaj też, aby uważać na nazwy podobne do znanych marek – cyberprzestępcy często rejestrują domeny wyglądające bardzo podobnie do popularnych sklepów, licząc na to, że klienci nie zwrócą na to uwagi.
2. Sprawdź obecność w rejestrach
Kolejnym krokiem powinno być zweryfikowanie, czy firma prowadząca dany sklep internetowy widnieje w odpowiednich rejestrach. W zależności od danych, które udostępnia sklep, możesz sprawdzić go w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej lub Krajowym Rejestrze Sądowym. Obecność w tych bazach nie gwarantuje co prawda stuprocentowej uczciwości danego podmiotu, ale przynajmniej potwierdza, że nie masz do czynienia z całkowitym fantomem.
Warto też przyjrzeć się, czy firmie nie towarzyszy negatywna historia, np. wpisy o uprzednich próbach oszukiwania klientów. Pamiętaj, że rejestracja działalności jest często wykorzystywana przez cyberprzestępców do legalizowania swoich nieuczciwych praktyk, więc sama obecność w rejestrach nie jest wystarczającym potwierdzeniem wiarygodności.
3. Sprawdź opinie w sieci
Zanim dokonasz zakupu, koniecznie przeszukaj internet w poszukiwaniu opinii na temat danego sklepu internetowego. Wpisz nazwę sklepu lub adres strony w wyszukiwarce i przejrzyj, co inni klienci mówią na jego temat. Jeśli przeważają negatywne komentarze lub sklep w ogóle nie ma wcześniejszych opinii, to mocny sygnał, że warto wstrzymać się z dokonaniem zakupu.
Pamiętaj jednak, że cyberprzestępcy stają się coraz bardziej wyrafinowani i potrafią sprytnie manipulować opiniami, tworząc własne pozytywne komentarze. Dlatego warto zwrócić uwagę na takie szczegóły, jak data dodania opinii, liczbę komentarzy czy spójność stylu wypowiedzi. Jeśli coś wydaje Ci się podejrzane, lepiej zaufaj swojej intuicji.
4. Sprawdź dostępne formy płatności
Kolejną kwestią wartą analizy są dostępne w danym sklepie internetowym metody płatności. Większość uczciwych sprzedawców oferuje swoim klientom szeroki wachlarz opcji, takich jak płatność kartą, przelew bankowy, płatność za pobraniem czy popularne w Polsce systemy PayU, Przelewy24 czy PayPal.
Jeśli sklep internetowy umożliwia wyłącznie przedpłatę przelewem na podany numer konta bankowego, bez możliwości płatności przy odbiorze lub innymi powszechnymi metodami, to stanowczo jest to sygnał ostrzegawczy. Takie ograniczenie form płatności często idzie w parze z próbą wyłudzenia środków od klientów.
5. Zweryfikuj dane firmy
Kolejnym istotnym krokiem jest sprawdzenie, czy dane firmy widniejące na stronie sklepu internetowego są prawdziwe. Możesz to zrobić, wyszukując nazwę podmiotu w ogólnodostępnych rejestrach, takich jak CEIDG lub KRS.
Jeśli firma nie figuruje w tych bazach lub w rejestrze widnieje inna lokalizacja niż ta podawana przez sklep internetowy, to znak, że masz do czynienia z próbą oszustwa. Pamiętaj też, by zwrócić uwagę na poprawność adresu strony internetowej – drobne literówki mogą wskazywać na próbę podszywania się pod znany, wiarygodny sklep.
6. Sprawdź regulamin i politykę prywatności
Każdy rzetelny sklep internetowy powinien mieć opublikowany regulamin sprzedaży i politykę prywatności, w których znajdują się kluczowe informacje na temat warunków zakupów, praw konsumenta, sposobów płatności i dostawy, a także zasad przetwarzania danych osobowych.
Jeśli na stronie sklepu brakuje tych elementów lub zawarte w nich treści budzą Twoje wątpliwości, to wyraźny sygnał, że należy zachować ostrożność. Rzetelny sprzedawca dba o to, aby klienci mieli łatwy dostęp do tych informacji jeszcze przed dokonaniem transakcji.
7. Zweryfikuj aktywność w mediach społecznościowych
Coraz więcej sprzedawców internetowych stawia na budowanie obecności w mediach społecznościowych, takich jak Facebook, Instagram czy Twitter. Jeśli dany sklep ma swoje profile, warto je prześledzić i sprawdzić, czy wyglądają one wiarygodnie.
Zwróć uwagę na takie szczegóły, jak data utworzenia profilu, regularność publikowanych postów czy liczbę obserwujących. Jeśli profil został założony niedawno lub widać w nim ślady podejrzanych działań, to może być kolejny sygnał, że masz do czynienia z fałszywym sklepem.
Niebezpieczne pokusy i co robić, gdy dasz się nabrać
Jedną z najczęstszych technik stosowanych przez cyberprzestępców jest kusząca oferta – niezwykle atrakcyjne ceny, rzekome wyprzedaże lub promocje, które wydają się być nie do odrzucenia. To właśnie ta pokusa sprawia, że wielu klientów daje się nabrać i dokonuje zakupu, nie weryfikując wcześniej wiarygodności danego sklepu.
Pamiętaj, że jeśli oferta wydaje się zbyt dobra, aby była prawdziwa, to prawdopodobnie nie jest ona prawdziwa. Rzetelni sprzedawcy, choć oferują atrakcyjne ceny, rzadko decydują się na tak drastyczne obniżki, które mogą budzić podejrzenia.
A co zrobić, jeśli mimo zachowania ostrożności padłeś ofiarą oszustwa i dokonałeś zapłaty w fałszywym sklepie internetowym? Przede wszystkim nie trać nadziei – w takiej sytuacji wciąż masz szansę odzyskać swoje pieniądze. Jeśli płatność została dokonana kartą kredytową lub debetową, możesz skorzystać z procedury chargeback i zgłosić reklamację do swojego banku. Dzięki temu istnieje duża szansa, że otrzymasz zwrot środków.
Niezależnie od formy płatności, pamiętaj również, by jak najszybciej zgłosić incydent na incydent.cert.pl. Specjaliści CERT będą mogli wówczas zająć się blokadą fałszywej strony i ostrzec innych potencjalnych ofiar przed oszustwem.
Nie daj się naciągnąć – zapamiętaj kluczowe zasady
Podsumowując, oto najważniejsze wskazówki, które pomogą Ci ustrzec się przed przykrymi konsekwencjami dokonania zakupów w fałszywym sklepie internetowym:
- Sprawdzaj dokładnie dane kontaktowe sprzedawcy – czy podaje on pełne informacje o firmie?
- Weryfikuj obecność firmy w odpowiednich rejestrach, takich jak CEIDG lub KRS.
- Poszukaj opinii na temat sklepu w internecie – zwracaj uwagę na daty, liczbę i spójność komentarzy.
- Upewnij się, że sklep oferuje popularne, bezpieczne metody płatności, a nie wyłącznie przedpłatę na konto.
- Sprawdź, czy dane firmy widniejące na stronie są prawdziwe i zgodne z informacjami z rejestrów.
- Przeanalizuj regulamin i politykę prywatności sklepu – czy zawiera wszystkie niezbędne informacje?
- Zwróć uwagę na aktywność sklepu w mediach społecznościowych – czy wygląda to wiarygodnie?
Pamiętaj – lepiej stracić okazję niż pieniądze. Nie daj się kusić zbyt atrakcyjnymi ofertami, a zamiast tego poświęć chwilę na dokładne sprawdzenie wiarygodności danego sklepu internetowego. Twoje bezpieczeństwo i oszczędności są tego warte.