Jak rozpoznać oszustwo na rynku kolekcjonerskim?

Uważaj na fałszywe dokumenty tożsamości

Nie wiem jak ty, ale ja kolekcjonuję znaczki, monety i inne przedmioty od lat. To moja pasja i coś, co daje mi niesamowitą satysfakcję. Niestety, w ostatnich latach coraz częściej spotykam się z próbami oszukania mnie na rynku kolekcjonerskim. Jedną z najczęstszych metod jest używanie fałszywych dokumentów tożsamości.

Jak podaje bankier.pl, coraz popularniejsze stają się tak zwane „dowody kolekcjonerskie” – całkowite podróbki dokumentów, które wyglądają jak prawdziwe dowody osobiste. Można je bez problemu kupić przez internet, a na takich dokumentach można umieścić dowolne dane i zdjęcie. Trudno jest odróżnić je od oryginałów, szczególnie, gdy mamy do czynienia jedynie ze skanem dokumentu, a nie z fizycznym egzemplarzem.

Te fałszywe dowody są następnie wykorzystywane przez oszustów do zaciągania różnego rodzaju kredytów i pożyczek. Wystarczy, że przedstawią taki dokument w instytucji finansowej, a ta – nie mając zbyt dużych możliwości weryfikacji – często daje się nabrać. Oczywiście później to ja, jako kolekcjoner, mogę mieć problemy, bo oszust korzystał z mojej tożsamości.

Na szczęście niedawno prezydent podpisał ustawę, która kryminalizuje sprzedaż i posiadanie takich dokumentów kolekcjonerskich. Teraz grozi za to kara do 2 lat więzienia. Miejmy nadzieję, że to trochę powstrzyma ten proceder. Niemniej, wciąż musimy uważać i wiedzieć, jak rozpoznać fałszywe dokumenty.

Jak rozpoznać autentyczny dokument

Zgodnie z poradami Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych, oto na co warto zwrócić uwagę przy sprawdzaniu dokumentu:

Przyjrzyj się zdjęciu i właścicielowi – muszą być ze sobą zgodne
Sprawdź, czy zdjęcie nie nosi śladów przerabiania
Popatrz na dokument pod światło – w prawym górnym rogu powinna być widoczna grafika, a na odwrocie ten sam wzór, ale inaczej ułożony (zabezpieczenie recto-verso)
Obejrzyj dokument pod różnymi kątami – powinna zmieniać się barwa konturu mapy Polski oraz hologramu
Poczuj powierzchnię dokumentu dotykiem – niektóre elementy powinny być wyczuwalne, np. wypukłe litery
Jeśli masz dostęp do lupy, przyjrzyj się mikrotekstom
Spróbuj sprawdzić dokument przy użyciu światła UV – oryginalne elementy powinny świecić.

To daje całkiem niezły zestaw cech, które możemy wykorzystać do weryfikacji autentyczności dokumentu. Oczywiście najlepiej mieć do porównania drugi, oryginalny dokument, ale i te wskazówki mogą się okazać przydatne.

Fałszerstwa numizmatyczne

Niestety problem fałszerstw dotyczy nie tylko dokumentów tożsamości, ale również innych przedmiotów kolekcjonerskich, takich jak monety. Jak alarmuje dr Dariusz Pączkowski, ekspert Polskiego Towarzystwa Numizmatycznego, na rynku pojawia się coraz więcej doskonale wykonanych podróbek monet kolekcjonerskich.

Fałszerze wykorzystują najnowsze technologie, aby stworzyć niemal idealne kopie oryginalnych monet. Zdaniem dr. Pączkowskiego, „stemple są wykonane niemal idealnie” i „wygląda to na wysoko wyspecjalizowaną produkcję”. Nawet doświadczeni kolekcjonerzy mają problemy z odróżnieniem oryginałów od falsyfikatów.

Jedyną w 100% pewną metodą jest analiza porównawcza pod mikroskopem. Trzeba mieć dostęp do autentycznego egzemplarza i szczegółowo porównać wszystkie cechy. Na pierwszy rzut oka różnice mogą być niezauważalne. Dlatego tak ważne jest, aby kolekcjonerzy numizmatów byli bardzo ostrożni i dobrze znali swoje zbiory.

Jak unikać fałszerstw na rynku kolekcjonerskim?

Podsumowując, oto kilka rad, które mogą pomóc uniknąć naciągnięcia na rynku kolekcjonerskim:

Bądź czujny przy sprawdzaniu dokumentów tożsamości – przyglądaj się zdjęciu, hologramom, mikroelementom graficznym i innym zabezpieczeniom. Najlepiej porównuj z drugim, oryginalnym dokumentem.
Kupuj tylko od zaufanych sprzedawców – jeśli masz wątpliwości co do autentyczności przedmiotu, lepiej z niego zrezygnuj. Nie warto ryzykować.
Korzystaj z pomocy ekspertów – w przypadku monet czy innych cennych przedmiotów, poproś o weryfikację rzeczoznawcę. To może uchronić cię przed kupnem fałszywki.
Prowadź szczegółową ewidencję swoich zbiorów – dzięki temu łatwiej będzie ci rozpoznać, gdy pojawi się przedmiot, który do nich nie pasuje.
Zgłaszaj podejrzane transakcje – jeśli natrафisz na coś, co wydaje ci się podejrzane, poinformuj o tym odpowiednie organy. Możesz w ten sposób pomóc innym kolekcjonerom.

Pamiętaj też, że strona stop-oszustom.pl to dobre miejsce, aby dowiedzieć się więcej na temat różnych rodzajów oszustw i sposobów na ich unikanie. Warto ją odwiedzić, żeby chronić siebie i swoje hobby.

Kolekcjonowanie to piękna pasja, ale niestety nie jest wolna od ryzyka. Z rozwagą i odpowiednią wiedzą możesz jednak cieszyć się nią bez obaw o padnięcie ofiarą naciągaczy. Trzymaj się tych wskazówek, a będziesz mógł spokojnie powiększać swoje zbiory.