Oszustwo, oszustwo wszędzie!
Cześć! Jestem Ania, raczej zwykła Kowalska, która trochę interesuje się tematyką oszustw podatkowych. Wiesz, nigdy nie sądziłam, że to coś, co dotyka nas wszystkich, ale niestety życie pokazuje co innego. Widziałam tyle historii o ludziach, którzy stracili całe oszczędności życia przez nieuczciwych naciągaczy, że aż mi się serce kraje. Dlatego dziś chciałabym podzielić się z Tobą kilkoma spostrzeżeniami na temat tego, jak rozpoznać i zareagować na tego typu oszustwa.
Oszuści czyhają na każdym kroku
Zacznijmy od tego, że oszustwa podatkowe to naprawdę poważna sprawa. Według raportu CSIRT NASKtylko w 2019 roku odnotowano aż 6484 incydentów tego typu, z czego 4100 to oszustwa internetowe. Wyobrażasz to sobie? To jakby cała miejscowość padła ofiarą naciągaczy! I najgorsze jest to, że skala problemu rośnie z każdym rokiem. Cyberprzestępcy stają się coraz bardziej finezyjni w swoich metodach.
Weźmy na przykład phishing, który jest jednym z najpopularniejszych narzędzi oszustów. Korzystając z podstawowych trików z zakresu inżynierii społecznej, potrafią oni uwiarygodnić się jako zaufane instytucje, a następnie wyłudzić od nas cenne dane. Czy wiesz, że phishing to próba wyłudzenia informacji poufnych, takich jak numery kart kredytowych czy hasła do kont bankowych? Cyberprzestępcy często podszywają się pod firmy kurierskie, urzędy czy nawet naszych znajomych, licząc, że w ferworze wydarzeń damy się nabrać na ich przynętę.
To jednak nie koniec ich sztuczek. Coraz częściej oszuści sięgają również po metody takie jak spear-phishing, czyli ukierunkowane ataki na konkretne osoby lub firmy. Tutaj cyberprzestępcy robią naprawdę solidne rozeznanie w swojej ofierze, by przygotować jak najbardziej wiarygodną przynętę. Wyobraź sobie, że ktoś podszywający się pod Twoją firmę wysyła Ci wiadomość z prośbą o pilne przelewie środków. Wyglądałoby to na zupełnie standardową sytuację, prawda? A jednak to mógłby być przebiegły sposób na wyłudzenie Twoich pieniędzy.
Jak odróżnić prawdziwe od fałszywego?
Pewnie teraz sama się zastanawiasz, jak w ogóle można się bronić przed takimi wyrafinowanymi metodami. Cóż, choć nie ma jednego uniwersalnego przepisu, kilka podstawowych zasad może Ci się przydać.
Po pierwsze, zawsze weryfikuj nadawcę wiadomości. Jeśli na przykład otrzymujesz e-mail rzekomio od banku, sprawdź uważnie adres nadawcy. Często zamiast oficjalnej domeny banku, cyberprzestępcy posługują się czymś w rodzaju „bank-obsługa24.pl”. Takie subtelne zagrywki mają na celu Cię zmylić.
Kolejna ważna rzecz to uważne sprawdzanie linków. Zamiast klikać w podejrzane adresy, lepiej skopiuj je i wklej do przeglądarki, by sprawdzić, czy prowadzą one do autentycznej witryny. Podobnie jest z załącznikami – nigdy nie otwieraj plików od nieznanych nadawców, bo mogą one zawierać złośliwe oprogramowanie.
Pamiętaj też, że legalne instytucje nigdy nie będą Cię nagłaśniać do pilnych działań pod groźbą konsekwencji. Jeśli ktoś próbuje Cię w taki sposób przestraszyć i zmusić do szybkiej reakcji, to prawdopodobnie oszust. Zawsze zachowaj zdrowy rozsądek i nie daj się sprowokować.
A co zrobić, gdy już zidentyfikujesz podejrzaną wiadomość? Zgłoś ją niezwłocznie do CERT Polska. To wyspecjalizowana jednostka, która zajmuje się reagowaniem na incydenty komputerowe. Wypełnienie krótkiego formularza online na stronie internetowej CERT może uchronić kolejne osoby przed staniem się ofiarami.
Gdy oszustwo już się wydarzy…
Oczywiście najlepiej, gdybyś nigdy nie musiał się mierzyć z konsekwencjami oszustwa podatkowego. Niestety, czasem mimo naszych starań, cyberprzestępcy zdołają nas przechytrzyć. Co wtedy robić?
Po pierwsze, nie panikuj. Szybka i emocjonalna reakcja może Ci tylko zaszkodzić. Zamiast tego spokojnie zgromadź dowody – wydrukuj lub zrób screeny korespondencji, rachunków czy innych istotnych dokumentów. Wszystko, co może pomóc Ci udowodnić, że padłeś ofiarą przestępstwa.
Następnie niezwłocznie zgłoś sprawę na policję lub do prokuratury. To ważne, bo tylko odpowiednie organy ścigania mają możliwości, by skutecznie zwalczać tego typu proceder. Pamiętaj, że każde oszustwo internetowe powinno zostać jak najszybciej zgłoszone – im dłużej czekasz, tym mniejsze są szanse na odzyskanie straconych środków.
I co najważniejsze – nie trać nadziei! Choć cała sytuacja może wydawać się beznadziejna, nie poddawaj się. Liczne organizacje, takie jak stop-oszustom.pl, pomagają ofiarom oszustw podatkowych w odnalezieniu się w gąszczu procedur i odzyskaniu utraconych pieniędzy. Pamiętaj, że nie jesteś sam/a w tej walce!
Podsumowanie
Oszustwa podatkowe to poważne zagrożenie, z którym musimy się mierzyć na co dzień. Cyberprzestępcy stale wymyślają coraz to nowsze sposoby, by nas okradać. Dlatego tak ważne jest, byśmy byli czujni i potrafili rozpoznać niebezpieczne sygnały.
Podsumowując kilka najważniejszych zasad:
– Sprawdzaj uważnie nadawcę i linki w podejrzanych wiadomościach
– Nigdy nie klikaj w podejrzane załączniki
– Bądź nieufny/a wobec wezwań do natychmiastowego działania
– Zgłaszaj oszustwa do specjalistycznych instytucji, takich jak CERT Polska
– Jeśli padniesz ofiarą, nie panikuj – zbierz dowody i niezwłocznie zgłoś sprawę
– Pamiętaj, że nie jesteś sam/a – są organizacje, które pomogą Ci w trudnej sytuacji
Mam nadzieję, że te wskazówki okażą się dla Ciebie przydatne. Uważaj na siebie i pamiętaj – to nie Ty jesteś tu winny/a, a oszuści, którzy próbują Cię okraść. Trzymaj się!
