Pranie brudnych pieniędzy to złożony proces, w którym grupy przestępcze wykorzystują wiele różnych metod i usług finansowych, aby nadać pozory legalności swoim nielegalnym dochodom. Ten proceder negatywnie wpływa na stabilność systemu finansowego i gospodarki, co powoduje konieczność podejmowania zdecydowanych działań w celu jego zwalczania.
Etapy prania pieniędzy
Proces prania brudnych pieniędzy można podzielić na trzy główne etapy:
Lokowanie
Lokowanie, inaczej umiejscowienie (ang. placement), polega na fizycznym wprowadzeniu środków pieniężnych pochodzących z nielegalnej działalności do systemu finansowo-bankowego. Celem tej fazy jest zamiana gotówki na inne wartości materialne. To właśnie w tej fazie najłatwiej jest wskazać źródła pochodzenia dochodów oraz określić, czy wprowadzenie gotówki do instytucji finansowej jest praniem pieniędzy. Grupy przestępcze stosują tu różne metody, takie jak wpłaty na konta bankowe czy zakupy luksusowych towarów.
Maskowanie
Maskowanie, inaczej warstwowanie (ang. layering), to proces ukrywania źródła pochodzenia wartości majątkowych przez realizowanie wielu następujących po sobie transakcji finansowych. Celem tej fazy prania pieniędzy jest zatarcie śladów nielegalnego pochodzenia funduszy. Grupy przestępcze wykorzystują tutaj m.in. transfer środków między różnymi kontami i instytucjami finansowymi.
Integrowanie
Integrowanie, inaczej legitymizacja (ang. integration), to proces zapewniający powrót wypranych wartości do systemu gospodarczego w taki sposób, aby miały one pozory uzyskania z legalnej działalności. Polega to na znalezieniu prawnego i ekonomicznego uzasadnienia dla posiadania określonych wartości majątkowych. Grupy przestępcze wykorzystują tutaj m.in. inwestycje w nieruchomości lub zakup majątku.
Należy podkreślić, że te trzy etapy mogą występować osobno, ale często przenikają się, tworząc złożony proces prania brudnych pieniędzy.
Mechanizmy prania pieniędzy
Grupy przestępcze stosują różnorodne metody prania pieniędzy, które można sklasyfikować w następujący sposób:
Umieszczanie/wprowadzanie nielegalnych pieniędzy do legalnego systemu finansowego, np. poprzez wpłaty na konta bankowe lub zakupy luksusowych towarów.
Rozwarstwienie polegające na podziale dużych sum pieniędzy na mniejsze kwoty, aby utrudnić ich śledzenie.
Integracja polegająca na mieszaniu nielegalnych pieniędzy z legalnie zarobionymi, np. przez reinwestowanie ich w legalne firmy.
Zgodnie z ustawą o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, do nielegalnych źródeł, z których mogą pochodzić brudne pieniądze, należą m.in. handel narkotykami, handel ludźmi, korupcja czy kradzież.
Przeciwdziałanie praniu pieniędzy
Walka z praniem brudnych pieniędzy jest zadaniem wielu instytucji, w tym:
- Generalnego Inspektora Informacji Finansowej (GIIF) – organu nadzorującego przepływ pieniędzy w Polsce i zwalczającego przestępczość finansową,
- organów ścigania (policja, prokuratura, inne służby) – prowadzących dochodzenia w sprawach prania brudnych pieniędzy,
- banków i innych instytucji finansowych – zobowiązanych do zgłaszania podejrzanych transakcji do GIIF.
Warto również wspomnieć, że Kodeks karny przewiduje surowe kary za pranie brudnych pieniędzy – od 6 miesięcy do 10 lat pozbawienia wolności, w zależności od okoliczności sprawy.
Każdy obywatel może również włączyć się w walkę z praniem brudnych pieniędzy, zgłaszając podejrzane transakcje do GIIF lub propagując wiedzę na ten temat w swoim otoczeniu. Tylko wspólne działania mogą skutecznie przeciwdziałać temu negatywnemu zjawisku.
Zainteresowanych tematem zachęcamy do odwiedzenia strony https://stop-oszustom.pl/, gdzie można znaleźć więcej informacji na temat prania brudnych pieniędzy i sposobów ochrony przed tym procederem.