Najczęstsze sposoby, w jakie oszukują cię na platformach freelancerskich
Wprowadzenie: Nowa era pracy na własny rachunek
Praca freelancerska stała się w ostatnich latach prawdziwą rewolucją na rynku pracy. Coraz więcej osób rezygnuje z etatów na rzecz większej swobody i niezależności, jaką daje wykonywanie zleceń online. Platformy takie jak Upwork, Fiverr czy Freelancer.com stały się prawdziwymi giełdami, na których freelancerzy z całego świata konkurują o zlecenia od klientów.
To spora szansa rozwoju, ale niestety także pole do popisu dla różnego rodzaju naciągaczy i oszustów. Będąc freelancerem, musisz cały czas uważać, by nie dać się wciągnąć w pułapki zastawiane przez nieuczciwych klientów. W tym artykule poznasz 7 najczęstszych sposobów, w jakie mogą cię oszukać na platformach freelancerskich, oraz dowiecie się, jak skutecznie się przed nimi bronić.
1. Fałszywe ogłoszenia o pracę
Jedną z najpopularniejszych metod na wyłudzenie pieniędzy od freelancerów są fałszywe ogłoszenia o pracę. Oszuści publikują atrakcyjne oferty, w których obiecują wysokie zarobki i ciekawe projekty. Gdy uda im się namówić cię do rozpoczęcia współpracy, zaczynają wymyślać różne kruczki prawne, aby nie zapłacić ci za wykonaną pracę.
Słyszałem kiedyś o takim przypadku, gdzie freelancer IT zgłosił się do fikcyjnej firmy kryptowalutowej z imponującym CV. Po uzyskaniu dostępu do systemów oszuści wykradli z nich cenne informacje i fundusze. Dlatego zawsze dokładnie sprawdzaj, z kim nawiązujesz współpracę, i upewnij się, że ogłoszenie pochodzi z wiarygodnego źródła.
2. Niewywiązywanie się z płatności
Kolejnym popularnym sposobem na oszukiwanie freelancerów jest niewywiązywanie się z płatności po zakończeniu projektu. Klient może na przykład zniknąć lub wymyślić jakiś pretekst, by nie zapłacić. Albo obiecywać, że przeleje pieniądze „w przyszłym tygodniu”, a potem unikać kontaktu.
Dlatego zawsze ustalaj z klientem jasne warunki płatności przed rozpoczęciem pracy. Najlepiej, żeby część wynagrodzenia była płatna z góry, a reszta po zakończeniu projektu. Pamiętaj też, by używać bezpiecznych platform płatniczych, a nie transferów bankowych czy kryptowalut, gdzie łatwiej o nadużycia. PayPal to dobry przykład bezpiecznej metody płatności, która oferuje też ochronę kupujących.
3. Kradzież własności intelektualnej
Niektórzy klienci mogą wykorzystywać twoją pracę bez twojej zgody. Mogą na przykład przywłaszczyć sobie efekty twoich działań, takie jak grafiki, kody źródłowe czy teksty, i sprzedawać je dalej jako swoje. Albo po prostu nie płacić ci za użytkowanie twoich materiałów.
Aby temu zapobiec, zawsze jasno określaj prawa autorskie w umowie. Zastrzeż sobie, że zachowujesz pełnię praw do stworzonej przez siebie własności intelektualnej, a klient może jej używać tylko w ramach danego projektu. Rozważ też umieszczanie znaków wodnych na ważniejszych materiałach.
4. Zmiana zakresu pracy
Innym sposobem na oszukiwanie freelancerów jest celowe rozszerzanie zakresu zamówionej pracy. Klient może na przykład prosić o drobne modyfikacje, a potem żądać kolejnych, coraz większych zmian, bez zgody na podwyższenie wynagrodzenia.
Dlatego zawsze wyraźnie określaj w umowie zakres prac, który masz wykonać, oraz ustal limit godzin lub sztuk. Jeśli klient chce coś zmienić lub dodać, negocjuj z nim nową stawkę. Nie daj się wciągnąć w nieskończoną spiralę darmowych poprawek.
5. Wymuszanie na freelancerach niskich stawek
Niektórzy klienci świadomie wykorzystują fakt, że na platformach freelancerskich konkurencja jest ogromna. Zmuszają freelancerów do obniżania stawek, aby wygrać zlecenie. Potem jednak nie zawsze dotrzymują warunków umowy.
Aby temu zapobiec, ustal swoją stawkę na podstawie realnej wartości, jaką oferujesz, a nie na podstawie tego, co proponuje konkurencja. Bądź zdecydowany i gotowy odrzucić projekty, które nie spełniają twoich oczekiwań finansowych. Pamiętaj, że taniej nie zawsze znaczy lepiej.
6. Fałszywe recenzje i opinie
Na platformach freelancerskich opinie klientów mają ogromne znaczenie. Dlatego niektórzy nieuczciwi zleceniodawcy próbują je fałszować. Mogą na przykład zostawiać pozytywne recenzje, choć wcale nie byli zadowoleni z efektów twojej pracy, lub wręcz domagać się, żebyś wystawił im dobre oceny.
Aby temu zapobiec, zawsze staraj się pracować rzetelnie i dbaj o to, by klienci byli zadowoleni. Jeśli mimo to otrzymujesz niesłuszne negatywne opinie, nie wahaj się z nimi dyskutować lub je zgłaszać administratorom platformy. Pamiętaj też, że na dłuższą metę lepiej mieć mniej, ale prawdziwych pozytywnych recenzji niż masę sfabrykowanych.
7. „Oszustwa na przyjaźń”
Ostatni sposób na oszukiwanie freelancerów to tzw. „oszustwa na przyjaźń”. Polega to na tym, że klient najpierw stara się nawiązać z tobą bliższą relację, udając zainteresowanie twoją osobą i próbując zyskać twoje zaufanie. Dopiero potem prosi cię o wykonanie pracy lub pożyczenie pieniędzy, a potem znika.
Najlepszą obroną przed takimi naciągaczami jest zachowanie zdrowego rozsądku i dystansu w relacjach z klientami. Nigdy nie daj się wciągnąć w zbyt osobiste rozmowy ani nie zgadzaj się na pożyczanie pieniędzy. Pamiętaj, że na platformach freelancerskich liczy się wyłącznie profesjonalna współpraca, a nie przyjaźń.
Podsumowanie: Bądź czujny i strzeż się naciągaczy
Praca na platformach freelancerskich to świetna okazja do rozwoju, ale musisz cały czas uważać, by nie dać się wciągnąć w różnego rodzaju pułapki i oszustwa. Pamiętaj o tych 7 najczęstszych sposobach, jakimi mogą cię próbować oszukać klienci, i skutecznie się przed nimi broń.
Zawsze dokładnie sprawdzaj, z kim współpracujesz, ustalaj jasne warunki umowy, dbaj o swoje prawa autorskie i nie daj się wciągnąć w relacje wykraczające poza czysto zawodowe. Dzięki temu będziesz mógł w pełni korzystać z zalet pracy freelancerskiej, unikając przykrych niespodzianek.
Pamiętaj też, że serwis Stop-oszustom.pl jest tu, by pomóc ci w trudnych sytuacjach. Jeśli będziesz potrzebował porady czy wsparcia, nie wahaj się z nami skontaktować. Razem możemy skutecznie walczyć z naciągaczami i dbać o bezpieczeństwo freelancerów!