Oszustwa na portalach randkowych – nowa era fałszywych miłości
Rozwój technologii, szczególnie mediów społecznościowych i aplikacji randkowych, otworzył nowe możliwości dla nawiązywania znajomości i budowania relacji. Niestety, ta zmiana przyniosła również wzrost liczby oszustw miłosnych, których ofiarami padają niczego niespodziewający się uczestnicy portali randkowych.
Jednym z głośniejszych przypadków tego typu przestępstwa jest historia przedstawiona w dokumencie Netflixa „Oszust z Tindera”. Film opowiada o Simonie Levievie, izraelskim oszuście, który wyłudził miliony dolarów od kilku kobiet, podając się za bogatego biznesmena z branży diamentowej. Sprawa ta została szeroko nagłośniona w mediach, wywołując ogromne poruszenie wśród użytkowników aplikacji randkowych na całym świecie.
Choć fabuła „Oszusta z Tindera” skupia się na podstępnym zachowaniu Simona i jego metodach wyłudzania pieniędzy, w centrum uwagi znajdują się również dwie inne istotne kwestie. Po pierwsze, zbliżający się Dzień Świętego Walentego to tradycyjnie czas, gdy wiele osób poszukuje miłości, a tym samym stają się one łatwym celem dla przestępców. Po drugie, należy poznać sposoby na rozpoznanie randkowego oszusta oraz co można zrobić, jeśli padło się jego ofiarą.
Rozwój aplikacji randkowych – szansa na miłość, ale i zagrożenie dla naiwnych
Według danych serwisu Statista, w 2021 roku z aplikacji randkowych na całym świecie korzystało ponad 300 milionów osób. W Stanach Zjednoczonych, największej grupę użytkowników stanowili członkowie portalu Tinder, a tuż za nim uplasowały się aplikacje Bumble, Plenty of Fish i Hinge. Globalnie, Tinder utrzymuje pozycję najbardziej popularnej aplikacji randkowej, z Badoo, Bumble i chińskim Tantan na kolejnych miejscach.
Nic dziwnego, że w okresie przedwalentynkowym obserwuje się lekki wzrost zainteresowania aplikacjami randkowymi. Niestety, według badań firmy ESET zajmującej się bezpieczeństwem cybernetycznym, aż 52% respondentów przyznało, że samotność w Walentynki sprawia, iż są oni bardziej narażeni na ataki oszustów.
Rosnąca popularność portali randkowych idzie w parze ze wzrostem liczby przestępców, którzy chcą wykorzystać naiwność lub desperację osób poszukujących miłości. Według raportu Federalnej Komisji Handlu (FTC) w Stanach Zjednoczonych, w samym 2021 roku z powodu oszustw randkowych wyłudzono 547 milionów dolarów – co stanowi aż 80% wzrost w porównaniu do roku poprzedniego.
Eksperci ostrzegają, że oszuści randkowi najczęściej celują w osoby poszukujące długotrwałych związków, wykorzystując ich pragnienie znalezienia miłości. Oto kilka najczęstszych schematów oszustw miłosnych, na które należy uważać.
Szantaż za pomocą intymnych nagrań i zdjęć
W tym przypadku oszust próbuje zdobyć zaufanie i nawiązać więź ze swoją ofiarą, przekonując ją do wysłania intymnych zdjęć lub nagrań wideo. Następnie wykorzystuje te materiały do szantażowania ofiary, grożąc ujawnieniem kompromitujących treści, jeśli nie otrzyma żądanej zapłaty.
Doskonałym przykładem tego typu oszustwa jest historia przedstawiona w filmie „Oszust z Tindera”. Simon Leviov, używając fałszywej tożsamości biznesmena, zdołał nakłonić swoje ofiary do wysłania prywatnych nagrań, a później szantażował je, aby wyłudzić setki tysięcy dolarów.
Oszustwa z udziałem rzekomego żołnierza
W tej wersji oszustwa, przestępca podaje się za żołnierza stacjonującego za granicą. Kiedy już nawiąże bliższą relację z ofiarą, przekonuje ją do przesłania pieniędzy na pokrycie kosztów podróży, jedzenia lub zakwaterowania. Taka taktyka została wykorzystana m.in. przez Olayinkę Illumsa Sunmolę, który w 2017 roku został skazany na 27 lat pozbawienia wolności za tworzenie fałszywych profili randkowych, ukierunkowanych głównie na wdowy, rozwiedzione kobiety i osoby powyżej 50. roku życia.
Zainfekowanie urządzenia za pomocą linków
Niektórzy oszuści wysyłają do swoich ofiar z pozoru niegroźne linki, umieszczając je w swoich profilach na portalach randkowych. Po kliknięciu w taki link, urządzenie ofiary automatycznie pobiera złośliwe oprogramowanie, które może skutkować kradzieżą danych.
Eksperci ostrzegają, że oszuści mogą również tworzyć fałszywe portale randkowe lub aplikacje, imitujące popularne platformy, by zwabić w ten sposób swoje ofiary i nakłonić je do podania danych osobowych lub finansowych.
Wokefishing – nowy trend wykorzystywania światopoglądów
Innym niebezpiecznym zjawiskiem na portalach randkowych jest tak zwany „wokefishing”. Polega on na tym, że oszust dostosowuje swoje poglądy i zainteresowania do profilu ofiary, by ją zmanipulować i wykorzystać. Przykładowo, kobieta deklarująca się jako wegetarianka może stać się ofiarą oszusta, który udaje, że podziela jej przekonania, by zdobyć jej zaufanie.
Trudności w identyfikacji i ściganiu oszustów
Choć większość ofiar oszustw randkowych to kobiety, badania wykazały, że mężczyźni są dwukrotnie bardziej narażeni na tego typu przestępstwa. Ofiary Simona Leviova – Cecilie, Pernilla i Ayleen – założyły stronę crowdfundingową, by odzyskać utracone pieniądze, ale niestety nie wszystkie ofiary mają taką możliwość.
Oszustwa randkowe są uznawane w Stanach Zjednoczonych za poważne przestępstwo, za które grozi od 20 do 30 lat pozbawienia wolności. Niestety, zidentyfikowanie i ściganie sprawców jest niezwykle trudne, szczególnie gdy pieniądze zostały przesłane za pośrednictwem firm takich jak Western Union czy MoneyGram. Oszuści często używają fałszywych personaliów i lokalizacji, co dodatkowo komplikuje ich wykrycie.
Wiele ofiar również waha się przed zgłoszeniem przestępstwa z obawy przed upokorzeniem, co jeszcze bardziej utrudnia proces dochodzenia roszczeń. Nawet w głośnej sprawie „Oszusta z Tindera”, Simon Leviov został skazany jedynie na 15 miesięcy pozbawienia wolności, z czego odsiedział zaledwie 5 miesięcy. Obecnie wciąż pozostaje na wolności, ponieważ jego przestępstwa były zbyt rozległe i skomplikowane, by można je było ująć w ramach jednego aktu oskarżenia.
Działanie w zorganizowanych grupach przestępczych
Raporty wykazują, że oszuści randkowi często nie działają w pojedynkę, ale jako członkowie profesjonalnych syndykatów przestępczych. Ostatnie badania przeprowadzone przez Channel News Asia ujawniły, w jaki sposób takie grupy rozszerzyły swój zasięg na ofiary w Stanach Zjednoczonych i Europie. Artykuł ujawnił, że oszuści są szkoleni w budowaniu relacji z ofiarami i stosują subtelne metody nakłaniania ich do inwestowania pieniędzy w różne instrumenty finansowe.
Ochrona przed oszustwami randkowymi
Jeśli podejrzewasz, że możesz być ofiarą oszustwa randkowego, powinieneś podjąć następujące kroki:
- Zgłoś to do wystawcy karty kredytowej lub debetowej, aby zablokować nieautoryzowane transakcje.
- Umieść ostrzeżenie o oszustwie w swoim raporcie kredytowym we wszystkich trzech głównych biurach informacji kredytowej (Experian, TransUnion, Equifax).
- Złóż wniosek o zastrzeżenie kredytowe, aby uniemożliwić innym osobom uzyskanie dostępu do raportu kredytowego.
- Zgłoś oszustwo do Federalnej Komisji Handlu (FTC), która gromadzi informacje na ten temat i wspiera organy ścigania.
Ponadto, jeśli jesteś ofiarą traumy psychologicznej lub zespołu stresu pourazowego w wyniku oszustwa randkowego, nie wahaj się skontaktować z organizacją Society of Citizens Against Relationship Scams (SCARS), która oferuje wsparcie.
Chociaż walka z oszustwami randkowymi jest trudna, należy pozostać czujnym i podejmować odpowiednie środki ostrożności, aby uniknąć stania się ofiarą. Regularnie monitoruj swoje konta bankowe i karty kredytowe, korzystaj z silnych haseł i uwierzytelniania wieloskładnikowego, a także unikaj udostępniania poufnych informacji online. Tylko w ten sposób możesz skutecznie chronić się przed coraz bardziej wyrafinowanymi metodami oszustów.
