Wprowadzenie do problemu sfałszowanych leków
Fałszerze lekarstw to wysoko wyspecjalizowani przestępcy, którzy potrafią wyprodukować podróbki farmaceutyków o tak wysokiej jakości, że nawet doświadczeni farmaceuci mają trudności z odróżnieniem ich od oryginałów. Zbliżony kształt, kolor, logo firmy czy nawet tekst na opakowaniu mogą być identyczne z oryginalnymi produktami. Choć nie jesteśmy w stanie obronić się przed tak doskonałymi podróbkami, to są pewne sygnały ostrzegawcze, na które powinniśmy zwrócić uwagę.
Przede wszystkim powinien nas zaniepokoić jakikolwiek nietypowy element opakowania – uszkodzenia, inna niż zwykle czcionka, brak numeru serii czy nazwy producenta. Podejrzany jest też brak ulotki lub niezrozumiała, obcojęzyczna informacja. Oprócz tego uwagę powinny zwracać leki o innym niż zwykle wyglądzie – nietypowej barwie lub strukturze tabletek. Jeśli cokolwiek budzi nasze wątpliwości, należy niezwłocznie zgłosić ten problem farmaceucie lub do właściwego inspektoratu.
Nieuczciwe praktyki w reklamie leków
Oprócz problemu podrabiania lekarstw, konsumenci muszą również uważać na nierzetelne reklamy preparatów medycznych. Przedsiębiorcy często pokuszają się na wyolbrzymianie lub wręcz fałszowanie właściwości leczniczych swoich produktów. Nie jest to rzadkością, by w reklamach leków pojawiały się nieudokumentowane twierdzenia o ich cudownych właściwościach terapeutycznych.
Takie praktyki są całkowicie niezgodne z prawem. Zgodnie z przepisami Unii Europejskiej, reklamy leków muszą przejść rygorystyczne testy, by móc legalnie potwierdzać ich skuteczność. Tylko produkty, których właściwości lecznicze zostały naukowo udowodnione, mogą być w ten sposób promowane. Wszelkie nieudokumentowane twierdzenia, takie jak „lek na odrastanie włosów” lub „skuteczny środek na alergie”, są niedopuszczalne.
Niestety, nie wszyscy producenci respektują te przepisy. Zdarzają się więc reklamy, które obiecują „cudowne” efekty, nie mając na to żadnych dowodów. W takiej sytuacji konsument powinien zachować szczególną ostrożność i skontaktować się z właściwymi organami nadzoru, by zgłosić nieprawidłowości.
Manipulacje w reklamach internetowych
Oszustwa w reklamach dotyczą nie tylko samych produktów leczniczych, ale również sposobów ich promocji. Wiele firm wykorzystuje nieuczciwe praktyki marketingowe, by zwiększyć sprzedaż swoich preparatów.
Jedną z takich praktyk jest fałszywe oznaczanie reklam jako bezpłatnych lub sponsorowanych wyników wyszukiwania. Konsument, widząc taki wpis na pierwszej stronie wyników, może błędnie założyć, że jest to obiektywna, najlepsza oferta. W rzeczywistości jest to płatna reklama, a wyniki nie muszą odzwierciedlać prawdziwej wartości produktu.
Innym przykładem jest stosowanie tzw. „zwodniczych interfejsów” – pułapek na stronach internetowych, które mają na celu nakłonienie klienta do podjęcia szybkiej, niekorzystnej dla niego decyzji. Może to być na przykład fałszywy zegar odliczający czas, który ma wywołać poczucie presji.
Przepisy UE zakazują tego typu praktyk, uznając je za nieuczciwe i wprowadzające konsumenta w błąd. Każdy taki przypadek może być zgłoszony do właściwych organów ochrony konsumentów, które podejmą odpowiednie kroki.
Kryptoreklama w publikacjach
Kolejnym obszarem, w którym można natknąć się na nieuczciwe praktyki, są artykuły, programy telewizyjne i inne materiały zawierające ukrytą reklamę. Zgodnie z prawem, każda taka forma promocji musi być jasno zidentyfikowana jako reklama. Niestety, zdarzają się publikacje, w których producenci sponsorują treści, a fakt ten nie jest ujawniany czytelnikom.
Przykładem może być artykuł w magazynie podróżniczym, który zachwalał sprzęt trekkingowy określonej marki. Okazało się, że była to ukryta reklama, której autorzy nie oznaczyli jako sponsorowanej. W efekcie wielu czytelników dało się nabrać na tę kryptoreklamę i zakupiło sprzęt, nie wiedząc, że jest on promowany w materiałach płatnych.
Tego typu praktyki są niezgodne z przepisami i mogą zostać zgłoszone do organów ochrony konsumentów. Ci z kolei mają obowiązek egzekwować od wydawców i nadawców ujawnianie sponsorowanych treści.
Nieuczciwe praktyki w social mediach
Problem nieuczciwych praktyk marketingowych dotyczy również social mediów. Coraz częściej obserwujemy, jak influencerzy promują różnego rodzaju preparaty medyczne lub suplementy diety. Nierzadko zdarza się, że nie ujawniają oni faktu otrzymywania wynagrodzenia lub innych korzyści za tę formę reklamy.
Zgodnie z prawem UE, każdy influencer musi jasno zaznaczyć, kiedy promowany produkt jest de facto płatną reklamą. Może to być na przykład odpowiednie oznaczenie w opisie postu lub w samym materiale. Brak takiego oznaczenia wprowadza konsumentów w błąd.
Dlatego też, zanim zdecydujemy się na zakup reklamowanego przez influencera produktu leczniczego, powinniśmy zwrócić uwagę, czy jego promocja jest odpowiednio oznaczona jako reklama. W przeciwnym razie możemy paść ofiarą nieuczciwej praktyki marketingowej.
Piramidy sprzedażowe i inne oszustwa
Oprócz fałszywych reklam i nieuczciwych praktyk marketingowych, konsumenci muszą również uważać na różnego rodzaju oszukańcze schematy sprzedażowe. Jednym z nich są tak zwane „piramidy finansowe”.
W tego typu schematach liczy się przede wszystkim pozyskiwanie nowych uczestników, a nie faktyczna sprzedaż produktów. Osoby, które dołączają do piramidy, wpłacają pieniądze w nadziei na zyski, które w rzeczywistości zależą głównie od werbowania kolejnych osób. W pewnym momencie cały układ się załamuje, a ostatni uczestnicy tracą swoje inwestycje.
Innym przykładem oszukańczych praktyk są fałszywe oferty darmowych nagród lub prezentów. Konsument otrzymuje informację, że wygrał jakąś nagrodę, ale aby ją odebrać, musi dokonać zakupu. W rzeczywistości nigdy nie było żadnej nagrody, a cała oferta miała na celu zmuszenie go do dokonania niepotrzebnego zakupu.
Tego typu praktyki są nielegalne i mogą być zgłaszane do właściwych organów ochrony konsumentów. Warto również skorzystać z porad dostępnych na stronie https://stop-oszustom.pl/, by skuteczniej chronić się przed różnymi formami oszustw.
Podsumowanie
Podsumowując, konsumenci muszą być bardzo ostrożni przy zakupie leków i suplementów diety. Niestety, wiele firm stosuje nieuczciwe praktyki, by zwiększyć sprzedaż swoich produktów. Mogą to być fałszywe reklamy, ukryte sponsorowane treści, a nawet całkowite oszustwa.
Aby ustrzec się przed takimi praktykami, należy zwracać uwagę na wszelkie sygnały ostrzegawcze, takie jak nietypowe opakowania, brak informacji o producencie czy wątpliwe twierdzenia o właściwościach leczniczych. W razie jakichkolwiek wątpliwości warto skontaktować się z farmaceutą lub właściwymi organami nadzoru konsumenckiego.
Walka z nieuczciwymi praktykami marketingowymi jest ważnym zadaniem zarówno dla samych konsumentów, jak i dla organów państwowych. Tylko wspólnymi siłami możemy skutecznie chronić się przed różnego rodzaju oszustwami.
