Wykorzystywanie zagranicznych spółek do unikania opodatkowania w Polsce
Jednym z powszechnych schematów nielegalnej optymalizacji podatkowej jest wykorzystywanie zagranicznych spółek do unikania opodatkowania w Polsce. Ten proceder polega na rejestracji spółki w kraju o niższych podatkach, podczas gdy faktyczna działalność gospodarcza oraz zarządzanie firmą odbywa się w Polsce.
Zgodnie z polskimi przepisami, podatnicy podatku dochodowego od osób prawnych, jeśli mają siedzibę lub zarząd na terytorium Polski, podlegają nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Oznacza to, że podlegają opodatkowaniu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania. Wystarczy, że spełniony jest tylko jeden z tych warunków – posiadanie siedziby lub miejsca zarządu w Polsce.
W praktyce oznacza to, że nawet jeśli spółka jest formalnie zarejestrowana za granicą, ale w rzeczywistości posiada zarząd w Polsce, to i tak podlega opodatkowaniu w naszym kraju od całości dochodów, niezależnie od tego, gdzie zostały one uzyskane. Ministerstwo Finansów wyjaśnia, że ustalenie miejsca wykonywania zarządu nie ma charakteru wyłącznie formalnego, ale opiera się na ocenie faktycznego procesu podejmowania decyzji przez organ zarządzający.
Okoliczności, które mogą świadczyć o braku miejsca zarządu spółki zagranicznej w państwie jej formalnej siedziby, to między innymi:
- Miejsce przebywania członków organu zarządzającego i wykonywania przez nich czynności zarządczych (np. czy posiadają stałe biuro za granicą, czy tylko formalny adres wykorzystywany przez wiele podmiotów)
- Miejsce przygotowywania i podejmowania istotnych decyzji gospodarczych (np. gdzie zlecane są zadania pracownikom, składane są zamówienia)
- Miejsce przechowywania i przetwarzania danych będących podstawą do podejmowania decyzji
- Miejsce wykonywania codziennych, bieżących czynności zarządczych
Ministerstwo Finansów ostrzega, że tego rodzaju operacje mogą być uznane za agresywną optymalizację podatkową i nie prowadzą do skutecznego wyłączenia opodatkowania w Polsce. Zapobieżenie unikaniu opodatkowania może zostać zrealizowane przez władze skarbowe z wykorzystaniem klauzuli obejścia prawa podatkowego lub poprzez ustalenie miejsca zarządu podmiotu zagranicznego.
Skutki takiego działania są poważne – spółka zarejestrowana za granicą, a faktycznie zarządzana z Polski, podlega opodatkowaniu od całości jej dochodów w naszym kraju. Oznacza to konieczność zapłaty podatku dochodowego, złożenia deklaracji rocznej, wpłacania zaliczek, a także pobrania podatku u źródła od należności wypłacanych przez tę spółkę. Odpowiedzialność ciąży również na członkach zarządu, którzy mogą podlegać odpowiedzialności podatkowej i karnoskarbowej.
Ministerstwo Finansów przestrzega przed próbami tworzenia sztucznej dokumentacji, mającej potwierdzać procesy biznesowe lub decyzyjne w tego typu spółkach. Podkreśla, że skorygowanie rozliczeń podatkowych wraz z uiszczeniem zaległości podatkowej przed wszczęciem postępowania kontrolnego pozwala na uchronienie się przed negatywnymi konsekwencjami.
Rejestrowanie spółek w celu unikania opodatkowania samochodów
Innym wariantem nielegalnej optymalizacji podatkowej jest rejestrowanie spółek na terytorium kraju sąsiedniego w celu nabywania luksusowych lub sportowych samochodów. Samochody te, wyposażone w zagraniczne tablice rejestracyjne, są następnie udostępniane do wyłącznego korzystania w Polsce przez osoby fizyczne stale przebywające w naszym kraju i będące udziałowcami tych spółek.
Według ekspertów, tego typu działania mogą być interpretowane jako uchylanie się od opodatkowania, co jest przestępstwem grożącym konsekwencjami karnymi oraz karnoskarbowymi. Organy podatkowe mogą zakwestionować takie praktyki, jeśli będą miały ku temu podstawy.
Warto podkreślić, że optymalizacja podatkowa, czyli legalne działania w ramach obowiązującego prawa w celu zmniejszenia obciążeń podatkowych, jest czymś zupełnie innym niż nielegalne uchylanie się od opodatkowania. Przedsiębiorcy mogą korzystać z wielu legalnych metod optymalizacji, takich jak wykorzystywanie ulg, zwolnień i odliczeń podatkowych, czasowe odraczanie terminów zapłaty podatków czy wybór korzystniejszej formy opodatkowania.
Jednak w przypadku wątpliwości co do legalności planowanych działań optymalizacyjnych, przedsiębiorcy mogą zwrócić się do Krajowej Informacji Skarbowej z prośbą o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej. Taka interpretacja stanowi ochronę przed negatywnymi konsekwencjami, jeśli fiskus będzie miał wątpliwości co do zgodności tych działań z prawem.
Podsumowanie
Nielegalne schematy optymalizacji podatkowej, takie jak wykorzystywanie zagranicznych spółek do unikania opodatkowania w Polsce lub rejestrowanie spółek w celu unikania opodatkowania samochodów, są poważnymi nadużyciami, które mogą skutkować dotkliwymi karami. Ministerstwo Finansów ostrzega przed tego typu praktykami i podkreśla, że faktyczne miejsce zarządzania podmiotem, a nie tylko jego formalna siedziba, ma kluczowe znaczenie dla ustalenia miejsca opodatkowania.
Przedsiębiorcy powinni bardzo uważnie analizować swoje działania pod kątem legalności i, w razie wątpliwości, zasięgać porady ekspertów lub występować o indywidualne interpretacje podatkowe. Tylko w ten sposób mogą uniknąć poważnych konsekwencji związanych z nielegalnymi próbami uchylania się od opodatkowania.
Warto również odwiedzić stronę https://stop-oszustom.pl/, gdzie można znaleźć więcej informacji na temat różnych form oszustw podatkowych oraz sposobów ochrony przed nimi.