Nowe oszustwa telefoniczne, które atakują seniorów – jak się bronić?

Beztroska to pułapka na starsze osoby

Jeśli myślisz, że oszustwa internetowe i telefoniczne to domena wyłącznie młodszego pokolenia, to niestety bardzo się mylisz. Starsi ludzie, mimo swojego życiowego doświadczenia, okazują się być szczególnie podatni na wyrafinowane metody manipulacji stosowane przez cyberoszustów. Dlaczego tak się dzieje?

Wielu seniorów cechuje duże zaufanie do ludzi, naiwność i łatwowierność. Często są samotni i łaknący rozmowy, co przestępcy doskonale wykorzystują. Ponadto niewielka znajomość nowych technologii i trudności w weryfikacji wiarygodności informacji otrzymywanych przez telefon czy internet, sprawiają, że starsze osoby bez trudu dają się wmanipulować w różnego rodzaju przekręty.

Jak donosi Gazeta Lubuska, w ostatnim czasie zielonogórscy seniorzy padają ofiarami coraz to nowych, wyrafinowanych metod działania cyberprzestępców. Oszuści nie tylko wykradają pieniądze z kont bankowych, ale także zaciągają na starszych ludzi kredyty, które później muszą spłacać ofiary.

Metody działania przestępców

Przestępcy nieustannie wymyślają coraz to nowsze sposoby na wyłudzanie pieniędzy od seniorów. Niektóre z nich to:

Fałszywy pracownik banku

Dzwoni do starszej osoby podając się za pracownika banku, informuje o rzekomej próbie włamania na konto i przekonuje do szybkiego przelewu pieniędzy na specjalne „bezpieczne” konto.

Nieistniejące kryptowaluty

Oszust przekonuje ofiarę, że na jej koncie bankowym pojawiły się niespodziewanie kryptowaluty, których wartość znacznie wzrosła. Proponuje pomoc w ich wypłaceniu, ale w rzeczywistości uzyskuje dostęp do konta i okrada je.

Fałszywy wnuczek

Dzwoni do starszej osoby podając się za członka rodziny (najczęściej wnuka) i prosi o pilną pożyczkę z powodu wypadku lub innej nagłej sytuacji. Ofiara, chcąc pomóc bliskiej osobie, wypłaca gotówkę, którą następnie zabiera oszust.

Niechciany „prezent”

Starszej osobie przychodzi kurier z paczką, w której rzekomo znajduje się cenny prezent. Aby go odebrać, senior musi podać swoje dane, które następnie są wykorzystywane do wyłudzenia pieniędzy.

To tylko kilka przykładów z długiej listy metod stosowanych przez cyberprzestępców. Jedna rzecz jest wspólna – wszystkie opierają się na wykorzystaniu ludzkiej słabości, zaufania i chęci pomocy bliskim.

Jak nie dać się oszukać?

Choć metody działania oszustów mogą wydawać się coraz bardziej wyrafinowane, istnieje kilka prostych zasad, których przestrzeganie znacznie zmniejszy szansę na stanie się ofiarą:

1. Zachowaj czujność – Nigdy nie ufaj od razu nieznanym osobom kontaktującym się z Tobą telefonicznie lub internetowo. Sprawdzaj ich tożsamość i wiarygodność.

2. Nie podawaj danych osobowych – Nigdy nie podawaj swoich danych wrażliwych, takich jak numer karty kredytowej, hasła czy numery dowodu osobistego. Pamiętaj, że banki i inne instytucje nigdy nie będą prosić Cię o takie informacje przez telefon.

3. Weryfikuj informacje – Jeśli ktoś twierdzi, że jest Twoim bliskim w potrzebie, skontaktuj się z nim innym kanałem (np. zadzwoń do niego) i zweryfikuj tę informację, zanim podejmiesz jakiekolwiek działanie.

4. Czytaj uważnie umowy – Zawsze czytaj ze zrozumieniem wszystkie dokumenty, zanim je podpiszesz. Nie ulegaj presji i nie podpisuj niczego, czego nie rozumiesz.

5. Ufaj swojej intuicji – Jeśli coś wydaje Ci się podejrzane, zaufaj swojemu wewnętrznemu głosowi. Lepiej dmuchać na zimne niż żałować później.

6. Zgłaszaj próby oszustwa – Jeśli padłeś ofiarą próby oszustwa lub widzisz, że ktoś inny może paść jej ofiarą, niezwłocznie zgłoś to na stronie stop-oszustom.pl. Może to pomóc w powstrzymaniu cyberprzestępców.

Pamiętaj, że Ty i Twoje bezpieczeństwo to najważniejsze. Nigdy nie warto ryzykować utraty oszczędności całego życia tylko po to, by pomóc rzekomo potrzebującej osobie. Lepiej dmuchać na zimne i zachować zdrowy rozsądek.

Jak rozpoznać fałszywego wnuka?

Jednym z ulubionych sposobów oszustów na wyłudzanie pieniędzy od seniorów jest podszywanie się pod członków rodziny, najczęściej wnuków. To wyrafinowana metoda, ponieważ starsza osoba, chcąc pomóc bliskiej osobie, z łatwością daje się przekonać do wypłacenia gotówki.

Jak więc rozpoznać fałszywego wnuka? Oto kilka sposobów:

• Zwróć uwagę na nienaturalne brzmienie głosu – Oszuści często nie potrafią wiernie naśladować tembru głosu prawdziwego wnuka.
• Zadawaj szczegółowe pytania – Prawdziwy wnuk powinien bez problemu odpowiedzieć na pytania dotyczące rodziny, wydarzeń z przeszłości, itp.
• Zażądaj weryfikacji tożsamości – Poproś, aby wnuk podał Ci kod, który znają tylko bliscy lub zaproponuj rozmowę wideo.
• Skontaktuj się z innymi członkami rodziny – Zadzwoń do kogoś bliskiego i sprawdź, czy naprawdę twój wnuk potrzebuje pomocy.

Pamiętaj, że prawdziwy członek rodziny z pewnością zrozumie Twoją ostrożność i chęć weryfikacji informacji. Lepiej перестраховаться niż później żałować.

Jak chronić się przed fałszywymi pracownikami banku?

Oszuści bardzo często podszywają się pod pracowników banków, wyłudzając w ten sposób pieniądze od seniorów. Jak więc rozpoznać fałszywego pracownika i ustrzec się przed tym zagrożeniem?

Przede wszystkim pamiętaj, że prawdziwy pracownik banku nigdy nie będzie prosił Cię o podanie danych wrażliwych przez telefon. Takie informacje, jak numer karty kredytowej, kody dostępu czy hasła, bank powinien mieć już w swoich systemach. Jeśli ktoś dzwoni i domaga się takich danych, możesz być pewien, że to oszust.

Kolejna wskazówka to sprawdzenie numeru telefonu, z którego dzwoni rzekomý pracownik banku. Zadzwoń na oficjalną infolinię banku i zapytaj, czy to przypadkiem nie ich pracownik się z Tobą kontaktował. Prawdziwe numery banków nie będą się różnić.

Pamiętaj także, że bank nigdy nie będzie namawiał Cię do pilnego działania, np. natychmiastowego przelewu pieniędzy na inne konto. Tego typu sytuacje są typowym sygnałem ostrzegawczym.

Jeśli mimo wszystko masz wątpliwości, poproś o kontakt osobisty w oddziale banku. Prawdziwy pracownik z pewnością zrozumie Twoją ostrożność i chęć weryfikacji informacji. Nie daj się zmanipulować na odległość.

Bezpieczne inwestycje i zakupy online

Internet to wygodne, ale i niebezpieczne miejsce. Oszuści coraz częściej wykorzystują różne platformy e-commerce, aby wyłudzać pieniądze od starszych osób. Jak więc bezpiecznie korzystać z zakupów online?

Przede wszystkim unikaj podejrzanych ofert, które wydają się być zdecydowanie tańsze od rynkowych. To najczęściej pułapka zastawiona przez oszustów. Jeśli coś wygląda zbyt dobrze, aby było prawdziwe – prawdopodobnie tak właśnie jest.

Sprawdzaj opinię i reputację sprzedawcy – przeglądaj komentarze na forach i w mediach społecznościowych. Jeśli nie możesz znaleźć żadnych informacji lub opinie są negatywne, lepiej zrezygnuj z takiego zakupu.

Nigdy nie klikaj w podejrzane linki – oszuści często podszywają się pod znane marki lub instytucje finansowe, wysyłając fałszywe wiadomości. Zamiast klikać w link, wpisz adres strony internetowej samodzielnie w przeglądarce.

Uważaj na „szybkie zyski” – oferty inwestycyjne obiecujące astronomiczne stopy zwrotu w krótkim czasie najczęściej okazują się być piraminalnymi schematami wypłacalnymi.

Pamiętaj, że bezpieczeństwo Twoich pieniędzy i danych osobowych jest najważniejsze. Lepiej dmuchać na zimne i zrezygnować z podejrzanej transakcji, niż później żałować utraty oszczędności całego życia.

Zagrożenia technologiczne

Oszustwa oparte na najnowszych technologiach są szczególnie niebezpieczne dla starszych osób, które często mają problem z nadążaniem za ich rozwojem. Jakie zagrożenia kryją się w cyfrowym świecie?

Jednym z najbardziej podstępnych jest oszustwo AnyDesk. Oszuści przekonują ofiarę, że potrzebują zdalnego dostępu do komputera w celu np. naprawy usterki. W rzeczywistości uzyskują pełną kontrolę nad urządzeniem i mogą wykraść wrażliwe dane lub wyczyścić konto bankowe.

Innym zagrożeniem są fałszywe aplikacje mobilne, podszywające się pod prawdziwe banki lub instytucje finansowe. Gdy senior zainstaluje taką aplikację i poda swoje dane logowania, otwiera drogę do kradzieży pieniędzy.

Poważnym problemem są także wiadomości e-mail lub SMS z linkami rzekomo prowadzącymi do ważnych informacji. Po kliknięciu w taki link, system może zostać zainfekowany złośliwym oprogramowaniem lub ofiara może trafić na stronę wyłudzającą dane.

Aby ustrzec się przed tego typu zagrożeniami, nigdy nie instaluj aplikacji lub oprogramowania od nieznanych źródeł i uważnie sprawdzaj adresy stron internetowych, zanim się na nich zalogujesz.

Pamiętaj, że technologia rozwija się w zastraszającym tempie, a oszuści nieustannie wymyślają nowe, coraz bardziej wyrafinowane metody. Zachowaj czujność i nie ufaj bezkrytycznie żadnym nowym rozwiązaniom, szczególnie jeśli wymagają one podania wrażliwych danych.

Jak przekazać wiedzę na temat bezpieczeństwa swoim bliskim?

Jako bliscy osoby starszej, mamy ogromną odpowiedzialność, aby chronić ją przed cyberoszustami. Ale jak to zrobić skutecznie?

Przede wszystkim bądź cierpliwy i wyrozumiały. Starsze osoby często mają trudności z przyswajaniem nowych informacji technologicznych. Podchodź do tego edukacyjnego procesu z empatią i zrozumieniem.

Unikaj mentorskiego tonu i traktowania seniora jak dziecka. Zamiast tego angażuj go w dyskusję i pytaj o jego obawy oraz wątpliwości. Wspólnie poszukujcie rozwiązań.

Pomagaj stopniowo – nie rzucaj na głęboką wodę z całym zestawem zasad bezpieczeństwa. Wprowadzaj je powoli, krok po kroku. Doceniaj każdy, nawet najmniejszy, przejaw zrozumienia z jego strony.

Używaj prostego, zrozumiałego języka i przytaczaj konkretne przykłady, z którymi senior może się utożsamić. Unikaj technicznych żargonów i abstraktów.

Pamiętaj również, aby regularnie weryfikować znajomość omawianych zagadnień. Senior może mieć trudności z zapamiętaniem wszystkich informacji za jednym razem.

Najważniejsze, aby cały czas budować atmosferę zaufania i bezpieczeństwa. Daj bliskiej osobie poczucie, że możesz być dla niej oparciem, a nie tylko mentorem pouczającym o zagrożeniach.

Tylko cierpliwa i empatyczna edukacja ma szansę przynieść długotrwałe efekty. Dzięki niej senior nabędzie niezbędne umiejętności, ale także poczuje się bezpiecznie i wspierany przez najbliższych.

Podsumowanie

Choć oszustwa telekomunikacyjne i internetowe mogą wydawać się coraz bardziej wyrafinowane, istnieje kilka prostych zasad, których przestrzeganie znacznie zmniejszy ryzyko, że Ty lub Twoi blisz staną się ofiarami cyberprzestępców.

Pamiętaj, aby zawsze zachować czujność, nie ufać bezkrytycznie nieznanym osobom, nie podawać wrażliwych danych i uważnie weryfikować informacje. Jeśli coś wydaje Ci się podejrzane, zaufaj swojej intuicji.

Edukacja i wzaj