W dobie cyfryzacji i łatwego dostępu do ogłoszeń o sprzedaży samochodów, coraz więcej osób pada ofiarą oszustów próbujących wyłudzić pieniądze podczas transakcji. Oszustwa na zakupie używanych aut to jeden z najbardziej powszechnych rodzajów wyłudzeń, które niosą za sobą poważne konsekwencje finansowe i prawne dla nieświadomych nabywców. W niniejszym artykule przyjrzymy się bliżej temu zagadnieniu i poznamy skuteczne sposoby, aby ustrzec się przed nieuczciwymi sprzedawcami.
Wady ukryte i rękojmia – kluczowe pojęcia
Podstawową kwestią, o której musi pamiętać każdy kupujący samochód, są tzw. wady ukryte. Zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego, wada ukryta to taka usterka lub ułomność auta, o której nabywca nie wiedział w momencie zakupu i nie mógł jej dostrzec podczas oględzin. Może to być zarówno wada, której sprzedawca był świadomy, ale ją zatajł, jak i taka, o której nie wiedział.
W przypadku wykrycia wady ukrytej, kupującemu przysługuje rękojmia – ustawowa odpowiedzialność sprzedawcy za sprzedaż wadliwego towaru. Rękojmia obowiązuje przez dwa lata od daty nabycia pojazdu, a kupujący ma rok na zgłoszenie reklamacji sprzedawcy. Warto podkreślić, że sprzedawca nie może całkowicie wyłączyć rękojmi, chyba że transakcja odbywa się pomiędzy przedsiębiorcami.
Jakie uprawnienia daje rękojmia? Kupujący może żądać:
– obniżenia ceny pojazdu,
– naprawy usterki,
– wymiany samochodu na wolny od wad,
– odstąpienia od umowy i zwrotu zapłaconej kwoty.
Należy jednak pamiętać, że ciężar udowodnienia istnienia wady w momencie zakupu spoczywa na kupującym, chyba że jest on konsumentem – wtedy domniemywa się, że wada istniała już wcześniej.
Najczęstsze oszukańcze praktyki przy sprzedaży samochodów
Oszustwa na rynku samochodowym przyjmują różne formy, ale najczęściej spotykane to:
-
Ukrywanie wad technicznych: Nieuczciwi sprzedawcy mogą zatajać poważne usterki, takie jak uszkodzenia silnika, skrzyni biegów, układu hamulcowego itp. Często maskują je przebiegiem pojazdu lub pozorują profesjonalny serwis.
-
Fałszowanie dokumentacji: Oszuści mogą podrabiać dokumentację samochodu, np. dowód rejestracyjny, historię przeglądów, książkę serwisową, aby ukryć prawdziwy przebieg, wypadkową przeszłość lub inne problemy.
-
Podawanie fałszywych informacji: Sprzedawcy mogą kłamać na temat historii pojazdu, wyposażenia, stanu technicznego, czy też przyczyn sprzedaży. Celem jest wyłudzenie jak najwyższej ceny od naiwnego kupca.
-
Kradzież tożsamości i podstawianie pojazdów: Zdarza się, że oszuści podszywają się pod właścicieli skradzionych aut lub używają fałszywych dokumentów, aby sprzedać samochód, który nie należy do nich.
-
Omijanie procedur rejestracji: Niektórzy naciągacze próbują uniknąć pełnej weryfikacji pojazdu, podstępnie namawiając kupującego na odbiór auta poza komisem lub deklarując, że rejestracja nastąpi później.
Aby ustrzec się przed tego typu oszustwami, kluczowe jest zachowanie szczególnej ostrożności i przeprowadzenie kompleksowej weryfikacji pojazdu przed dokonaniem zakupu.
Jak skutecznie sprawdzić samochód przed kupnem?
Skuteczna ochrona przed naciągaczami wymaga systematycznego podejścia do weryfikacji pojazdu. Oto kilka kluczowych kroków, które powinien wykonać każdy rozsądny kupujący:
- Sprawdzenie dokumentów pojazdu:
- Dokładne prześledzenie historii rejestracji i właścicieli auta.
- Weryfikacja numeru VIN, numerów nadwozia i silnika.
-
Sprawdzenie, czy samochód nie figuruje jako skradziony lub poszukiwany.
-
Wykonanie dokładnych oględzin:
- Dokładne obejrzenie wnętrza, nadwozia i mechaniki pojazdu pod kątem widocznych usterek.
- Sprawdzenie zgodności numerów z dokumentacją.
-
Ocena stanu technicznego na podstawie objawów i działania poszczególnych podzespołów.
-
Przeprowadzenie testowej jazdy:
- Ocena działania silnika, skrzyni biegów, układu jezdnego i hamulcowego.
- Sprawdzenie komfortu i funkcjonalności wyposażenia.
-
Weryfikacja przyspieszenia, hamowania i ogólnej dynamiki jazdy.
-
Konsultacja ze specjalistami:
- Zlecenie profesjonalnej, niezależnej ekspertyzy technicznej pojazdu.
- Sprawdzenie historii serwisowej w autoryzowanych punktach.
-
Weryfikacja stanu prawnego i historii ubezpieczeniowej auta.
-
Korzystanie z specjalistycznych usług:
- Skorzystanie z bezpłatnej weryfikacji pojazdu pod kątem ewentualnych naciągactw.
- Sprawdzenie raportu z historii pojazdu z wiarygodnych źródeł.
- Analiza ryzyka zakupu na podstawie zebranych informacji.
Dzięki tej kompleksowej weryfikacji można znacznie zmniejszyć ryzyko nabycia samochodu z ukrytymi wadami lub będącego przedmiotem oszustwa.
Jak postępować w przypadku wykrycia wady?
Nawet jeśli dołożyliśmy wszelkich starań, a mimo to okazało się, że samochód ma poważną wadę ukrytą, nie oznacza to końca naszych praw. Zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego, mamy prawo do rękojmi.
W pierwszej kolejności należy jak najszybciej zgłosić sprzedawcy pisemną reklamację, wskazując na stwierdzoną wadę i żądając jej usunięcia. Jeśli sprzedawca odmówi lub nie usunie usterki w rozsądnym terminie, możemy:
- Zażądać obniżenia ceny pojazdu proporcjonalnie do wartości wady.
- Zażądać wymiany samochodu na wolny od wad (dotyczy to jednak tylko transakcji pomiędzy konsumentem a przedsiębiorcą).
- Odstąpić od umowy i zażądać zwrotu zapłaconej kwoty.
Warto pamiętać, że ciężar dowodu spoczywa na kupującym, chyba że jest on konsumentem – wtedy to sprzedawca musi udowodnić, że wada nie istniała w momencie zakupu.
Jeśli sprzedawca odmawia respektowania naszych praw wynikających z rękojmi, możemy dochodzić ich na drodze sądowej. Pozew o roszczenia z tytułu rękojmi można złożyć w ciągu 2 lat od daty nabycia pojazdu.
Podsumowanie
Zakup samochodu, szczególnie używanego, jest transakcją, w której łatwo paść ofiarą oszustwa. Nieuczciwi sprzedawcy stosują różne wyrafinowane metody, aby wyłudzić od kupujących jak najwyższą cenę za wadliwe lub nawet skradzione pojazdy.
Aby ustrzec się przed naciągaczami, kluczowe jest dokładne sprawdzenie samochodu przed zakupem – weryfikacja dokumentacji, oględziny techniczne, testowa jazda oraz konsultacja ze specjalistami. Ponadto warto skorzystać z profesjonalnych usług, takich jak weryfikacja pojazdu, które mogą znacznie zwiększyć szanse na uniknięcie naciągactwa.
Nawet jeśli pomimo starań kupimy wadliwy samochód, nie oznacza to końca naszych praw. Rękojmia daje nam możliwość dochodzenia roszczeń od sprzedawcy, takich jak obniżenie ceny, wymiana pojazdu lub zwrot zapłaconej kwoty. Warto jednak pamiętać, że w niektórych przypadkach ciężar dowodu spoczywa na kupującym, dlatego tak ważna jest staranna weryfikacja auta przed transakcją.
Zachowując czujność i podążając za przedstawionymi wskazówkami, można znacznie zminimalizować ryzyko padnięcia ofiarą oszustwa przy zakupie samochodu. Proaktywne podejście i korzystanie z dostępnych narzędzi ochrony to klucz do bezpiecznej i satysfakcjonującej transakcji.
