Wstęp: Niebezpieczeństwa randkowania online
Żyjemy w erze, w której coraz więcej osób poszukuje miłości i związków za pośrednictwem Internetu. Portale randkowe, aplikacje mobilne oraz media społecznościowe stały się popularnymi narzędziami do nawiązywania znajomości. Chociaż nowoczesne rozwiązania oferują wygodę użytkowania i szerokie możliwości poznania innych ludzi, niosą one również ze sobą pewne zagrożenia.
Jednym z nich jest oszustwo romantyczne, określane jako „romance scam” lub po polsku „oszustwo randkowe„. Według danych Federalnej Komisji Handlu Stanów Zjednoczonych, w 2023 roku zgłoszono aż 64 003 takich przypadków, a łączna kwota strat przekroczyła miliard dolarów. Co więcej, badacze z Uniwersytetu Teksańskiego w Austin szacują, że w latach 2020-2024 straty spowodowane przez oszustwa rzeźnicze (ang. „pig-butchering”) mogą przekroczyć 75 miliardów dolarów. Niestety, wiele z tych przestępstw wciąż pozostaje niezgłoszonych.
Choć ofiarami tego typu oszustw padają najczęściej mężczyźni, nie ma tu żadnej reguły – sprawcy celują w osoby każdej płci, wieku i statusu społecznego. Ich celem jest zdobycie zaufania potencjalnej ofiary, a następnie wyłudzenie od niej pieniędzy pod pretekstem atrakcyjnych inwestycji.
Schemat działania oszustów „pig-butchering”
Przestępcy działający metodą „pig-butchering” zazwyczaj rozpoczynają swoje działania na popularnych serwisach społecznościowych lub portalach randkowych, takich jak Tinder. Tworzą tam atrakcyjne profile, często sugerujące, że są osobami zamożnymi, inteligentnymi i prowadzącymi aktywne życie. Mogą również wspominać o swojej pasji do inwestowania w kryptowaluty lub giełdę.
Następnie nawiązują regularne rozmowy z potencjalną ofiarą, starając się, aby ta poczuła się doceniona i ważna. Stopniowo manipulują jej uczuciami, budując fałszywe poczucie bezpieczeństwa. W ten sposób przygotowują grunt do wyłudzenia środków finansowych.
Według ekspertów, gdy uda im się nawiązać bliższą relację, pod pretekstem troski o finanse ukochanej osoby i chęci zapewnienia jej jak najlepszych zysków, nakłaniają ją do zainwestowania w kryptowaluty lub inne produkty finansowe. Najczęściej zaczyna się od niewielkiej kwoty, która szybko przynosi zyski, co kusi do inwestowania kolejnych, coraz większych sum.
Pieniądze trafiają najczęściej na fałszywe aplikacje lub giełdy do handlu kryptowalutami, które skutecznie udają prawdziwe serwisy i pozwalają na przedstawienie oszukiwanym osobom, jak szybko pomnażane są ich inwestycje. Jednak po wyłudzeniu satysfakcjonującej sumy, kontakt nagle się urywa, a ofiara zostaje nie tylko bez pieniędzy, ale przede wszystkim ze złamanym sercem i poczuciem krzywdy.
Motywacje i profil ofiar
Przestępcy działający metodą „pig-butchering” często szukają osób samotnych, poszukujących bliskości, aktywnych na portalach randkowych, a także podatnych na manipulację. Mogą to być zarówno osoby młode, jak i starsze, niezależnie od płci czy statusu społecznego.
Chęć poznania kogoś bliskiego, zbudowania relacji oraz przeżycia czegoś wyjątkowego, a także nieznajomość zagrożeń czy brak ostrożności mogą prowadzić do poważnych problemów. Ofiary nie tylko tracą oszczędności, ale również doświadczają silnych emocjonalnie konsekwencji, takich jak poczucie wstydu, krzywdy i wykorzystania.
Ponadto, naruszenie prywatności lub nawet intymności ofiary może zwiększać doznaną krzywdę, a w skrajnych przypadkach pojawia się fizyczne niebezpieczeństwo.
Metody manipulacji i perswazji
Oszuści stosują różnorodne techniki manipulacji i perswazji, aby stopniowo zdobywać zaufanie swoich ofiar. Jedną z nich jest budowanie pozytywnego wizerunku, w którym przedstawiają siebie jako atrakcyjne, inteligentne i zamożne osoby. Często wykorzystują fikcyjne profile na portalach społecznościowych, które sugerują dobre wykształcenie, dobrą pracę i stabilną sytuację finansową.
Kolejnym krokiem jest nawiązanie bliskiej relacji, w której przestępca stara się ukazać jako troskliwy, empatyczny i zainteresowany potrzebami ofiary. Regularne rozmowy, komplementy i stwarzanie pozorów troski mają na celu zbudowanie poczucia bezpieczeństwa oraz uzależnienie emocjonalne ofiary.
Następnie, wykorzystując sztuczki psychologiczne, jak na przykład wzbudzanie poczucia winy lub tworzenie fałszywych poczuć wdzięczności, sprawcy nakłaniają ofiary do inwestowania pieniędzy w rzekomo lukratywne przedsięwzięcia. Przy czym na początku rzekomą inwestycję przedstawiają jako niewielką sumę, która szybko przynosi zyski, co dodatkowo zwiększa chęć do dalszego inwestowania.
W ostatnim etapie, gdy ofiara jest już emocjonalnie zaangażowana i zainwestowała znaczne środki, kontakt niespodziewanie się urywa, a wyłudzone pieniądze nigdy nie wracają do poszkodowanego.
Jak bronić się przed „pig-butchering”?
Aby uchronić się przed oszustwem „pig-butchering”, należy zachować szczególną ostrożność podczas nawiązywania znajomości online, zwłaszcza na portalach randkowych. Oto kilka kluczowych wskazówek:
-
Zachowaj umiar w zaufaniu – Pamiętaj, że nie masz pewności, kim jest osoba po drugiej stronie ekranu. Nie ujawniaj zbyt wielu prywatnych informacji i danych osobowych.
-
Weryfikuj tożsamość i motywacje – Staraj się sprawdzać informacje o osobie, z którą nawiązujesz kontakt. Bądź czujny na niespójności w jej historii lub zbyt atrakcyjny wizerunek.
-
Nie inwestuj w nieznane – Nigdy nie przekazuj pieniędzy osobom poznanym online, nawet pod pozorem atrakcyjnej inwestycji. Zachowaj zdrowy rozsądek i sceptycyzm wobec takich propozycji.
-
Prosisz o pomoc bliskich – Jeśli masz wątpliwości co do relacji, którą nawiązałeś online, poproś o pomoc kogoś zaufanego, kto może zweryfikować sytuację z większym dystansem.
-
Zgłaszaj podejrzane sytuacje – Jeśli stałeś się ofiarą oszustwa lub masz podejrzenia co do czyjejś tożsamości online, niezwłocznie zgłoś to na odpowiednie platformy i organom ścigania.
Pamiętaj, że unikanie ryzyka i zachowanie ostrożności są kluczowe, aby nie stać się kolejną ofiarą oszustwa „pig-butchering” lub innych form cyberprzestępczości.
Podsumowanie
Oszustwa romantyczne, w tym „pig-butchering”, stanowią poważne zagrożenie w dobie powszechnego randkowania online. Przestępcy wykorzystują ludzką potrzebę bliskości i miłości, aby wyłudzić pieniądze od niczego niespodziewających się ofiar.
Chociaż skala problemu jest ogromna, istnieją sposoby, aby uchronić się przed tego typu zagrożeniem. Kluczowe jest zachowanie ostrożności, weryfikacja informacji o osobach poznawanych online oraz unikanie inwestowania w nieznane przedsięwzięcia. Warto również prosić o pomoc bliskich i zgłaszać podejrzane sytuacje.
Dzięki zwiększeniu świadomości na temat oszustw „pig-butchering” oraz stosowaniu dobrych praktyk bezpieczeństwa online, możemy znacznie ograniczyć ryzyko stania się ofiarą tych niebezpiecznych i kosztownych przestępstw.
Warto skorzystać z pomocy specjalistów, którzy mogą udzielić kompleksowego wsparcia w przypadku stania się ofiarą oszustwa.
