Wprowadzenie do problemu oszustw na tle koronawirusa
W 2023 roku cyberprzestępcy intensywnie wykorzystują lęk i niepewność związane z pandemią COVID-19, aby prowadzić coraz bardziej wyrafinowane ataki phishingowe. Oszuści nieustannie wymyślają nowe techniki, aby podszywać się pod różne instytucje i organizacje, w tym banki, firmy kurierskie, urzędy państwowe, a nawet producenta Netflix.
Celem tych działań jest wyłudzenie poufnych informacji lub zmuszenie ofiar do dokonywania nielegalnych transakcji finansowych. W czasie kryzysu zdrowotnego, gdy ludzie są szczególnie zaniepokojeni i podatni na tego typu manipulacje, skala zagrożenia związanego z oszustwami internetowymi rośnie w zatrważającym tempie.
Według danych Stowarzyszenia MANKO, tylko w ciągu pierwszego roku pandemii wykryto ponad 30 różnych modyfikacji technik manipulacyjnych, które cyberprzestępcy wykorzystywali, aby oszukiwać osoby starsze. Niestety, coraz częściej ofiarami padają również młodsi użytkownicy Internetu, którzy często bagatelizują zagrożenie lub po prostu nie są wystarczająco świadomi niebezpieczeństw.
Metoda „na szczepienie” – nowy sposób na wyłudzanie danych
Jednym z najnowszych sposobów na oszukiwanie ludzi w 2023 roku jest metoda „na szczepienie”. Cyberprzestępcy wykorzystują powszechne pragnienie jak najszybszego zaszczepienia się przeciwko COVID-19, aby wyłudzić od swoich ofiar cenne dane osobowe i pieniądze.
Według doniesień policji, oszuści podszywają się pod pracowników punktów szczepień i dzwonią do osób starszych, informując, że mogą przyspieszyć ich rejestrację na szczepienie. Aby to rzekomo umożliwić, żądają od ofiar podania danych osobowych lub wniesienia opłaty.
W rzeczywistości celem tych działań jest uzyskanie dostępu do kont bankowych seniorów i opróżnienie ich z oszczędności. Ponadto, fałszywi pracownicy mobilnych punktów szczepień wchodzą do mieszkań ofiar pod pretekstem „sprawdzenia kwalifikacji” i okradają je podczas nieobecności.
Co ciekawe, rejestracja na szczepienie przeciwko COVID-19 jest w Polsce bezpłatna. Dlatego każde żądanie wniesienia opłaty lub podania wrażliwych danych powinno wzbudzić czujność potencjalnej ofiary i skłonić ją do kontaktu z organami ścigania.
Oszustwa na „dostawcę usług telekomunikacyjnych”
Inną popularną metodą oszustw w 2023 roku jest podszywanie się przez cyberprzestępców pod przedstawicieli firm telekomunikacyjnych. Według informacji pruszkowskiej policji, oszuści pojawiają się w mieszkaniach ofiar, podając się za pracowników dostawców usług internetowych, telewizyjnych lub telefonicznych.
Fałszywi przedstawiciele twierdzą, że dotychczasowa umowa ofiary wygasa i proponują jej podpisanie nowego korzystnego kontraktu. W rzeczywistości ofiary nieświadomie zmieniają dostawcę usług na znacznie droższy, a oszuści znikają z podpisanymi dokumentami.
Tego typu manipulacje często wykorzystują zaufanie ofiar do legalnych firm świadczących usługi telekomunikacyjne. Dlatego przed podpisaniem jakichkolwiek umów warto zweryfikować tożsamość odwiedzającego i skontaktować się z oficjalnymi kanałami komunikacji danej firmy.
Oszustwa „na wypadek” i „na kartę SIM”
Inną niebezpieczną metodą stosowaną przez cyberprzestępców w 2023 roku są oszustwa „na wypadek” i „na kartę SIM”. W przypadku pierwszego schematu, oszuści podszywają się pod członków rodziny ofiary, dzwoniąc i informując, że mieli wypadek i pilnie potrzebują pomocy finansowej.
Zgodnie z doniesieniami policji, przestępcy w bardzo przekonujący sposób zyskują zaufanie ofiar, wzbudzając w nich poczucie fałszywej solidarności. W efekcie seniorzy przekazują im oszczędności życia, a oszuści znikają z pieniędzmi.
Natomiast schemat „na kartę SIM” polega na wyłudzeniu przez cyberprzestępców duplikatu karty SIM ofiary. Przestępcy kontaktują się z operatorem i podszywają się pod prawowitego właściciela numeru, uzyskując w ten sposób nową kartę. Oryginalna karta przestaje działać, a oszuści mogą uzyskać dostęp do konta bankowego ofiary i dokonywać transakcji na jej szkodę.
Tego typu ataki są szczególnie niebezpieczne, ponieważ łączą w sobie elementy zarówno inżynierii społecznej, jak i przejęcia tożsamości. Dlatego należy zachować szczególną ostrożność przy udostępnianiu jakichkolwiek danych osobowych, nawet jeśli wydają się one pochodzić od zaufanej osoby.
Profilaktyka i ochrona przed oszustwami
Aby uchronić się przed coraz bardziej wyrafinowanymi metodami oszustw stosowanymi przez cyberprzestępców, kluczowe jest podnoszenie świadomości na temat zagrożeń i rozwijanie umiejętności krytycznego myślenia.
Strona internetowa „Stop Oszustom” oferuje szereg przydatnych informacji i porad, które mogą pomóc w rozpoznawaniu i przeciwdziałaniu różnym schematom wyłudzania danych i pieniędzy.
Ponadto, warto rozważyć skorzystanie z profesjonalnych usług chroniących przed zagrożeniami w sieci, takich jak pakiet Bezpieczny Internet od Netii. Zapewnia on kompleksową ochronę poczty elektronicznej, blokowanie złośliwych stron i ostrzeżenia przed podejrzanymi działaniami.
Tylko wspólne działania społeczeństwa, organów ścigania i dostawców usług mogą skutecznie ograniczyć skalę niebezpiecznych oszustw internetowych. Edukacja, czujność i profesjonalna ochrona to kluczowe elementy w walce z coraz bardziej wyrafinowanymi metodami cyberprzestępców.
