Oszustwa kryptograficzne jak je zidentyfikować i się przed nimi ochronić

Oszustwa na „świniobicie” – gdy miłość staje się pułapką

W ostatnich latach zaobserwowano znaczny wzrost liczby oszustw kryptograficznych, które stają się coraz bardziej wyrafinowane i dosięgają coraz więcej osób. Według raportu Federalnej Komisji Handlu, od 2021 roku oszuści kryptograficzni ukrali ponad 1 miliard dolarów. Jednym z najczęściej występujących schematów jest tzw. „świniobicie” (ang. pig-butchering).

Schemat „świniobicia”

Schemat „świniobicia” polega na tym, że przestępcy nawiązują kontakt z ofiarami za pośrednictwem aplikacji randkowych, takich jak Tinder czy Grindr, a także serwisów społecznościowych, jak Facebook czy Instagram. Na początku budują oni zaufanie, udając romantyczne zainteresowanie ofiarą. Dopiero po pewnym czasie, gdy uda im się zdobyć jej zaufanie, zaczynają przekonywać ją do inwestycji w konkretne platformy kryptograficzne.

Oczywiście te platformy są kontrolowane przez samych oszustów, a gdy tylko ofiara przeleje swoje kryptowaluty, natychmiast znikają wraz z nimi. Jeden z pracowników firmy EXMO, specjalizującej się w kryptografii, opisuje to zjawisko:

„Zazwyczaj ci zręczni uwodziciele nie zaczynają mówić o kryptowałutach od razu. Najpierw budują zaufanie, a dopiero później przekonują ofiarę do inwestycji w konkretne platformy, obiecując duże zyski. Ale wszystkie te platformy są kontrolowane przez oszustów, a gdy tylko ofiara wyśle kryptowaluty, może się z nimi pożegnać.”

Schemat „świniobicia” jest szczególnie niebezpieczny, ponieważ wykorzystuje ludzkie emocje i pragnienie bliskości, by manipulować ofiarami i doprowadzić do utraty ich pieniędzy. Oszuści często są bardzo wyrafinowani w swoich działaniach, tworząc fałszywe profile i budując pozory autentyczności.

Schemat „pump and dump”

Innym często spotykanym schematem wśród oszustw kryptograficznych jest tzw. „pump and dump” (napompuj i zrzuć). Polega on na tym, że przestępcy kusią ofiary do zakupu nowej, nieznanej kryptowaluty po bardzo niskiej cenie, obiecując, że jej wartość wkrótce gwałtownie wzrośnie.

Kiedy wielu inwestorów zaczyna kupować tę walutę, jej cena rzeczywiście szybko rośnie. Następnie oszuści po prostu sprzedają swoje udziały po zawyżonej cenie, co powoduje natychmiastowy spadek kursu. W rezultacie ofiara zostaje z niczym.

Schemat „pump and dump” nie dotyczy jednak wyłącznie romantycznych oszustów. Jak mówi przedstawiciel EXMO:

„Wielu z nich nawet nie będzie próbowało dotrzeć do ciebie bezpośrednio. Możesz natknąć się na fałszywe reklamy o monetach oszustwa prawie wszędzie – na swoim ulubionym kanale kryptograficznym na Telegramie, w historiach na Instagramie, na stronach internetowych z wiadomościami o kryptowałutach, a nawet na billboardach.”

Dlatego tak ważne jest, aby zachować szczególną ostrożność i dokładnie sprawdzać każdą okazję inwestycyjną, nawet jeśli pochodzi ona z pozornie wiarygodnego źródła.

Oszustwa „rug pull” na rynku NFT

Kolejnym popularnym schematem wśród oszustów kryptograficznych są oszustwa „rug pull” na rynku tokenów NFT (ang. non-fungible tokens). W tym przypadku przestępcy podszywają się pod znane osobistości, by zachęcić ofiary do zainwestowania w fałszywe projekty NFT.

Jak wyjaśnia ekspert z EXMO:

„Tacy oszuści zwykle biorą prawdziwe zdjęcia celebrytów i nakładają je na fałszywe konta, artykuły lub reklamy, by sprawiać wrażenie, że gwiazda promuje swój własny projekt NFT. Gdy tylko ofiara przeleje kryptowaluty, oszuści natychmiast znikają wraz z pieniędzmi.”

Dlatego przy inwestowaniu w NFT należy bardzo dokładnie sprawdzać autentyczność projektów i profili, zwracając uwagę na niebieską znaczkę weryfikacji na kontach znanych osobistości. Ponadto, prawdziwe gwiazdy raczej nie będą kontaktować się z inwestorami w sposób bezpośredni.

Oszustwa Ponziego i „darmowe” kryptowaluty

Innym często spotykanym schematem wśród oszustw kryptograficznych jest schemat Ponziego. Polega on na tym, że wcześniejsi inwestorzy są opłacani z wpływów od nowych, a nie z rzeczywistego inwestowania. Aby bardziej zaangażować ofiary, oszuści kuszą je kryptowałutami, obiecując zyski z niewielkim ryzykiem.

Jednak w rzeczywistości nie ma gwarancji żadnych zwrotów, a legalne inwestycje nie istnieją. Na początku ofiara może nawet zacząć osiągać pewne zyski, ale ostatecznie straci prawie wszystkie swoje kryptowaluty.

Podobnym schematem są oszustwa polegające na „darmowych” kryptowałutach. Oszuści mogą na przykład dodawać ofiary do podejrzanych kanałów Telegramu, oferujących nagrody, lub oznaczać je na Instagramie, informując, że już wygrały darmowe BTC. Oczywiście, aby odebrać rzekomą nagrodę, ofiary muszą dokonać weryfikacji, która służy do wykradzenia ich danych lub pieniędzy.

Jak ostrzega pracownik EXMO:

„Pamiętaj, że nie ma czegoś takiego jak darmowy lunch. Nie pozwól, aby te rzekome okazje życia wprowadziły cię w błąd, ponieważ w rzeczywistości chodzi o to, aby ukraść twoje dane lub pieniądze.”

Phishing i fałszywe strony internetowe

Oszustwa phishingowe to kolejny popularny sposób, w jaki cyberprzestępcy próbują ukraść dane i pieniądze kryptoinwestorów. Polega to na wysyłaniu fałszywych e-maili ze złośliwymi linkami do stron udających renomowane firmy lub organizacje.

Jak wyjaśnia pracownik EXMO:

„Atakujący zwykle podszywają się pod znane podmioty, takie jak Walmart, Amazon, twój bank czy różne agencje rządowe. Niektórzy nawet mogą udawać agentów wsparcia technicznego, by ukraść twoje dane uwierzytelniające. Nigdy nie podawaj loginu, hasła ani innych wrażliwych informacji na takich stronach.”

Oszuści mogą również tworzyć fałszywe strony internetowe, naśladujące popularne platformy kryptograficzne. Mogą one na przykład reklamować bitcoina po cenie znacznie poniżej wartości rynkowej, obiecując ogromne zyski. Oczywiście, gdy ofiara spróbuje wycofać swoje aktywa, odkryje, że zniknęły.

Dlatego należy zawsze uważnie sprawdzać autentyczność stron internetowych, zwracając uwagę na drobne różnice w nazwach domen. Oficjalne zasoby EXMO znajdują się tylko pod adresami https://exmo.com i https://exmo.money.

Jak chronić się przed oszustwami kryptograficznymi?

Chociaż oszustwa kryptograficzne stają się coraz bardziej wyrafinowane, istnieją proste wskazówki, które mogą pomóc chronić się przed nimi:

1. Zachowaj ostrożność w relacjach online. Nie ufaj łatwo osobom, które poznałeś w internecie, szczególnie jeśli szybko zaczynają mówić o inwestycjach w kryptowaluty.

2. Sprawdzaj autentyczność stron internetowych i profili. Uważnie weryfikuj adres URL, szukaj niebieskich znaczków weryfikacji i upewnij się, że strona lub profil należy do wiarygodnego podmiotu.

3. Nigdy nie przekazuj danych uwierzytelniających. Żadna firma lub instytucja nigdy nie powinna prosić cię o podanie loginu, hasła lub innych poufnych informacji.

4. Bądź sceptyczny wobec obietnic wysokich zysków. Jeśli coś wydaje się zbyt dobre, aby było prawdziwe, prawdopodobnie jest to oszustwo.

5. Inwestuj tylko w znane i sprawdzone kryptowaluty. Nowe, nieznane projekty często okazują się być schematami typu „pump and dump”.

6. Nie ufaj „darmowym” kryptowałutom. Nigdy nie klikaj w takie oferty, ponieważ prawdopodobnie służą one do wykradzenia twoich danych.

7. Korzystaj z bezpiecznych aplikacji i portfeli kryptograficznych. Używaj tylko oficjalnych aplikacji i portfeli, nigdy nie zapisuj kluczy prywatnych.

Pamiętaj, że choć oszuści stają się coraz bardziej wyrafinowani, ty jesteś mądrzejszy. Zachowując czujność i stosując się do tych prostych zasad, możesz uchronić się przed szkodliwymi konsekwencjami oszustw kryptograficznych.

Podsumowanie

Oszustwa kryptograficzne stają się coraz poważniejszym problemem w ramach świata kryptowalut. Przestępcy wykorzystują różne wyrafinowane schematy, takie jak „świniobicie”, „pump and dump” czy „rug pull”, by manipulować ofiarami i kraść ich pieniądze.

Aby chronić się przed tymi zagrożeniami, kluczowe jest zachowanie ostrożności w relacjach online, weryfikowanie autentyczności stron i profili, nieufanie obietnicom wysokich zysków oraz unikanie „darmowych” kryptowalut. Należy także inwestować wyłącznie w znane i sprawdzone projekty, korzystając z bezpiecznych aplikacji i portfeli.

Choć oszuści stają się coraz sprawniejsi, zachowując czujność i stosując się do tych prostych zasad, można uniknąć przykrych konsekwencji i zachować swoje kryptowaluty w bezpiecznym miejscu. Nigdy nie jest za późno, aby zacząć chronić się przed tymi zagrożeniami.