Wraz z rozwojem technologii i powszechnym dostępem do Internetu, coraz więcej osób znajduje swoją miłość w wirtualnym świecie. Niestety, nie zawsze są to szczere i autentyczne relacje. Cyberprzestępcy z premedytacją wykorzystują ludzką potrzebę bliskości i emocjonalnego połączenia, by w bezwzględny sposób wyłudzać pieniądze od swoich ofiar. Ten coraz bardziej popularny mechanizm oszustw nosi nazwę romance scam.
Skala problemu romance scam
Według najnowszych raportów, niemal połowa ofiar, które straciły pieniądze w wyniku internetowego oszustwa, była w romantycznym związku z cyberprzestępcą. Mediana strat wśród tych ofiar wyniosła w 2022 roku aż 4400 dolarów.
Co więcej, polskie Centralne Biuro Zwalczania Cyberprzestępczości otrzymało w 2022 roku co najmniej kilkaset zgłoszeń dotyczących oszustw na amerykańskiego żołnierza. Liczba ta gwałtownie wzrosła w ciągu ostatnich trzech lat, prawdopodobnie częściowo z powodu pandemii i znacznego przeniesienia naszego życia do sieci.
Skala problemu jest zatem naprawdę imponująca, a ofiary romance scam niejednokrotnie tracą całe swoje oszczędności. Warto przyjrzeć się bliżej, w jaki sposób działają tego typu cyberprzestępcy.
Schemat działania oszustów
Schemat działania napastników w romance scam jest w większości przypadków podobny. Oszust najczęściej można spotkać w mediach społecznościowych lub aplikacjach randkowych, gdzie przedstawia się jako niezwykła osoba – na przykład amerykański żołnierz lub lekarka na misji w kraju objętym wojną.
Nowy znajomy zwraca szczególną uwagę na informacje udostępniane przez ofiarę w Internecie, aby na ich podstawie jeszcze bardziej przekonująco udawać idealnego partnera. W kolejnych wiadomościach oszust skupia się na budowaniu swojej wiarygodności, przesyłając fałszywe zdjęcia i stopniowo przenosząc relację na coraz bliższy poziom.
Dla osób samotnych taka romantyczna przygoda może być niezwykle kusząca, przez co ich czujność może zostać całkowicie uśpiona. Niestety, kochanek nie bardzo chce się spotkać w realnym życiu, zawsze znajdując dobrą wymówkę, aby tego uniknąć.
Punktem kulminacyjnym takiej znajomości jest prośba o przesłanie pieniędzy, na przykład w związku z operacją kogoś bliskiego czy ogólną ciężką sytuacją materialną. Zakochane ofiary dokonują wpłat na wskazane konto, a gdy pieniędzy na przelewy zaczyna brakować, oszust znika.
Skala strat poniesionych przez ofiary jest naprawdę imponująca. Głośno było o seniorce z powiatu sokólskiego, która w wyniku oszustwa straciła 350 tysięcy złotych, a także o olsztyniance, która została oszukana na ponad 300 tysięcy złotych przez wdowca walczącego o zdrowie córki. Są to przykłady, które stanowią zaledwie wierzchołek góry lodowej w tym problemie.
Dlaczego ofiary padają na oszustwa miłosne?
Romance scam jest poważnym problemem, który nie jest zbyt nagłaśniany, ponieważ ofiarom często jest bardzo ciężko przyznać się, że osoba, w której się zakochały, okazała się oszustem. Powodów, dla których ludzie stają się ofiarami tego typu przestępstw, jest kilka.
Przede wszystkim, samotność i pragnienie bliskości mogą znacznie osłabić naturalną czujność i doprowadzić do sytuacji, w której ofiara staje się zbyt zaufana wobec nowo poznanej osoby. Ponadto, złudne poczucie bezpieczeństwa związane z internetową anonimowością sprzyja rozwijaniu naiwnej ufności.
Dodatkowym czynnikiem jest nastawienie mentalne ofiary, która często chce wierzyć w romantyczną historię przedstawianą przez oszusta. Tego typu nastawienie może całkowicie przytłumić rozsądek i zdrowy osąd sytuacji.
Istotną rolę odgrywa również niedostateczna świadomość zagrożeń, szczególnie wśród osób starszych lub mniej obeznanych z nowymi technologiami. Brak odpowiedniej edukacji i wiedzy na temat mechanizmów działania oszustów miłosnych czyni te osoby szczególnie podatnymi na tego rodzaju manipulacje.
Niezależnie od przyczyn, ofiary romance scam są narażone na ogromne straty finansowe i emocjonalne. Dlatego tak ważne jest, aby zwiększać świadomość społeczną na temat tego problemu i dostarczać narzędzia pozwalające skutecznie chronić się przed tego typu oszustwami.
Jak chronić się przed romance scam?
Aby ustrzec się przed staniem się ofiarą romance scam, warto wziąć pod uwagę kilka kluczowych wskazówek:
-
Zachowaj czujność na portalach randkowych i w mediach społecznościowych. Bądź podejrzliwy wobec nowych znajomych, którzy zbyt szybko deklarują głębokie uczucia.
-
Weryfikuj tożsamość osoby, z którą nawiązujesz kontakt. Poszukaj informacji w Internecie, sprawdź zdjęcia i poproś o kontakt telefoniczny lub wideorozmowę.
-
Nie udostępniaj prywatnych informacji osobom, których nie znasz osobiście. Uważaj, co publikujesz w sieci, ponieważ może to dostarczyć cennych danych oszustom.
-
Bądź ostrożny przy prośbach o pieniądze, nawet jeśli wydają się uzasadnione. Nigdy nie przesyłaj gotówki ani nie dokonuj przelewów na nieznane konta.
-
Ufaj swojej intuicji. Jeśli coś wydaje ci się podejrzane, nie wahaj się zerwać kontaktu, nawet jeśli wydaje się, że to osoba, w którą się zakochałeś/aś.
-
Poszukaj pomocy – skontaktuj się z zaufanymi osobami lub zgłoś swoje podejrzenia na stronie, która pomaga ofiarom oszustw. Nie zostawaj sam z tym problemem.
Świadomość zagrożeń i zachowanie czujności to klucz do ochrony przed cyberprzestępcami wykorzystującymi ludzkie uczucia. Pamiętaj, aby nigdy nie dać się wciągnąć w obietnice miłości bez granic, jeśli coś wydaje się zbyt piękne, by było prawdziwe.
