Wprowadzenie do oszustw inwestycyjnych
Rozwój technologii oraz rosnąca popularność inwestowania online stworzyły nowe możliwości dla cyberprzestępców, którzy wciąż poszukują coraz bardziej wyrafinowanych sposobów na oszukiwanie niczego niepodejrzewających inwestorów. Według danych CERT Polska, tylko w 2023 roku zespół zidentyfikował blisko 14 tysięcy domen oferujących fałszywe inwestycje. Przestępcy coraz częściej posługują się zaawansowanymi technikami socjotechnicznymi, takimi jak podszywanie się pod znane osobistości lub instytucje, aby zwiększyć wiarygodność swoich ofert.
W niniejszym artykule zgłębimy jeden ze szczególnie niepokojących trendów w obszarze oszustw inwestycyjnych – wykorzystywanie przez cyberprzestępców nowoczesnych technologii, w tym systemów sztucznej inteligencji, do perfekcyjnego podrabiania wiarygodnych treści i interakcji. Poznamy mechanizmy działania tych niebezpiecznych schematów, a także dowiemy się, jak skutecznie chronić się przed nimi.
Fałszywe platformy inwestycyjne oraz podszywanie się pod znane marki
Jednym z najczęstszych sposobów oszukiwania inwestorów jest tworzenie przez przestępców fałszywych platform inwestycyjnych, które pozornie wyglądają na w pełni legalne i wiarygodne. Cyberprzestępcy często nielegalnie wykorzystują logo oraz nazwy znanych instytucji finansowych, takich jak PKN Orlen czy NBP, aby uwiarygodnić swoje oferty. Potencjalne ofiary są przekonywane, że mają do czynienia z legalną i bezpieczną inwestycją.
Aby jeszcze bardziej uwiarygodnić swoje działania, oszuści nierzadko sięgają po fikcyjne opinie zadowolonych klientów, które mają stanowić dodatkowy dowód wiarygodności. Ponadto, na fałszywych stronach często zamieszczane są fałszywe informacje o rzekomych zyskach, które mają skusić inwestorów do wpłacenia swoich środków.
Warto podkreślić, że niektóre z tych stron mogą być bardzo dobrze zaprojektowane i trudne do odróżnienia od autentycznych platform inwestycyjnych. Według danych CERT Polska, liczba domen sfabrykowanych przez oszustów wzrosła w zeszłym roku niemal czterokrotnie, co pokazuje skalę problemu i konieczność wzmożonej czujności ze strony potencjalnych inwestorów.
Wykorzystywanie wizerunku znanych osób
Kolejną niebezpieczną techniką stosowaną przez oszustów jest podszywanie się pod znane osobistości ze świata polityki, rozrywki lub sportu. Tylko w ciągu jednego tygodnia marca 2024 roku CERT Polska zablokował aż 300 nowych stron wykorzystujących wizerunek Wojciecha Cejrowskiego. Takie działania mają na celu zwiększenie wiarygodności i przyciągnięcie uwagi potencjalnych ofiar.
Przestępcy często tworzą fałszywe wywiady, artykuły lub nagrania wideo, w których rzekomymi ekspertami lub inwestorami są znane osoby. Dzięki temu próbują wywołać wrażenie, że mają oni powiązania z przedstawianą ofertą, co ma dodatkowo zachęcić do udziału w niej.
Warto podkreślić, że wykorzystywanie wizerunku znanych osób bez ich zgody jest niezgodne z prawem. Jednakże dla cyberprzestępców nie stanowi to żadnej przeszkody – liczy się dla nich wyłącznie maksymalizacja zysków, nawet kosztem naruszenia prawa.
Zaawansowane techniki socjotechniczne
Oszuści inwestycyjni stale poszukują nowych, coraz bardziej wyrafinowanych metod manipulacji potencjalnymi ofiarami. Jedną z nich jest wykorzystywanie zaawansowanych technik socjotechnicznych, takich jak profilowanie ofiar na podstawie ogólnodostępnych danych.
Według ekspertów z CERT Polska, przestępcy chętnie wykorzystują wycieki danych, które umożliwiają im uwiarygodnienie ataku poprzez znajomość faktów z życia ofiary. Dzięki temu mogą się od razu zwracać do potencjalnej ofiary po imieniu lub podszywać się pod konkretny bank, z którego usług dana osoba korzysta.
Ponadto, oszuści stosują różne techniki perswazyjne, aby przekonać ofiarę do podjęcia kolejnych kroków, takich jak przekazanie numeru telefonu czy zainstalowanie niebezpiecznej aplikacji. Celem jest stopniowe budowanie zaufania i stopniowe nakłanianie ofiary do wykonywania coraz bardziej ryzykownych działań.
Warto podkreślić, że cyberprzestępcy często przypominają profesjonalne przedsiębiorstwa, dążące do maksymalizacji zysków. Zgodnie z informacjami CERT Polska, im szybciej i skuteczniej blokowane są fałszywe strony, tym więcej kolejnych muszą publikować sprawcy, aby zachować opłacalność swoich działań. To pokazuje, jak duża skala i profesjonalizacja oszustw inwestycyjnych występuje na rynku.
Zagrożenia związane z rozwojem sztucznej inteligencji
Wraz z szybkim postępem technologicznym, szczególnie w obszarze sztucznej inteligencji, pojawiają się nowe, potencjalnie groźne wyzwania dla inwestorów. Eksperci NASK ostrzegają, że w najbliższej przyszłości największym zagrożeniem będzie jeszcze bardziej zaawansowane wykorzystanie modeli generatywnej sztucznej inteligencji.
Dzięki rozwojowi AI, cyberprzestępcy będą w stanie jeszcze skuteczniej podrabiać wizerunek znanych postaci, tworzyć fałszywe wywiady i nagrania wideo, a także generować realistyczne treści, które będą jeszcze trudniejsze do odróżnienia od autentycznych. To oznacza, że inwestorzy będą musieli zachować szczególną czujność i wnikliwie weryfikować każdą napotkaną ofertę.
Ponadto, postępujący rozwój technologii może pozwolić na jeszcze precyzyjniejsze profilowanie potencjalnych ofiar na podstawie ogólnodostępnych danych. To z kolei umożliwi cyberprzestępcom jeszcze skuteczniejsze dostosowywanie swoich działań do indywidualnych preferencji i sytuacji każdej osoby.
Jak chronić się przed oszustwami inwestycyjnymi?
Wobec rosnącej skali i profesjonalizacji oszustw inwestycyjnych, kluczowe znaczenie ma budowanie świadomości społecznej na temat tego zagrożenia. Ważne jest, aby każdy inwestor był świadomy stosowanych przez cyberprzestępców technik i potrafił je rozpoznawać.
Jednym z najważniejszych kroków jest zachowanie zdrowego rozsądku i ograniczonego zaufania wobec każdej napotkanej oferty inwestycyjnej. Przed podjęciem jakichkolwiek działań należy zawsze dokładnie zweryfikować wiarygodność danej platformy lub osoby, która składa ofertę.
Kluczową rolę odgrywa również zgłaszanie podejrzanych stron internetowych i działań do instytucji takich jak CERT Polska. Tylko dzięki takim sygnałom od użytkowników, specjaliści mogą skutecznie identyfikować i blokować fałszywe oferty.
Ponadto, warto sięgać do wiarygodnych źródeł wiedzy na temat zagrożeń związanych z oszustwami inwestycyjnymi. Materiały edukacyjne przygotowywane przez instytucje takie jak NASK mogą stanowić cenne narzędzie w budowaniu świadomości i odpowiednich nawyków wśród inwestorów.
Reasumując, w obliczu rosnącego zagrożenia ze strony coraz bardziej wyrafinowanych technik stosowanych przez cyberprzestępców, kluczowe znaczenie ma stałe podnoszenie poziomu wiedzy i czujności wśród wszystkich uczestników rynku inwestycyjnego. Tylko poprzez świadome i odpowiedzialne działania możemy skutecznie chronić się przed niebezpiecznymi konsekwencjami oszustw.
