Oszustwa telefoniczne, znane jako „na wnuczka” lub „na policjanta”, to niestety wciąż bardzo powszechne metody wyłudzania pieniędzy, szczególnie wśród osób starszych. Przestępcy wykorzystują ludzką ufność, chęć niesienia pomocy oraz element zaskoczenia, aby nakłonić ofiary do przekazania im gotówki lub wykonania niebezpiecznych przelewów bankowych.
Schemat działania oszustów na „wnuczka”
Schemat działania oszustów w tej metodzie wygląda następująco: przestępca dzwoni do seniora, podając się za wnuczka bądź innego członka rodziny. Rozmowę prowadzi w taki sposób, aby ofiara uwierzyła, że rozmawia z kimś spokrewnionym, i sama wymieniła jego imię oraz podała kilka cennych dla oszusta informacji. Dzięki temu przestępca może wiarygodnie pokierować dalszym dialogiem.
W trakcie połączenia dzwoniący prosi o pilną pożyczkę, wspierając się różnorodnymi historiami, np. wypadku, kłopotów finansowych. Gdy oszustowi uda się nakłonić swoją ofiarę do pomocy finansowej, zwykle prosi ją o przygotowanie gotówki do odbioru z mieszkania lub o wykonanie przelewu na konto bankowe. Może też zaproponować wspólne wyjście po pieniądze do oddziału banku, informując, że przyśle do seniora zaufaną osobę, ponieważ sam nie może odebrać pieniędzy.
Zgodnie z informacjami z Urzędu Miasta Łodzi, innym wariantem oszustwa jest technika „na policjanta”. W tym przypadku złodziej podaje się za funkcjonariusza policji i przekonuje ofiarę, że jej środki na koncie bankowym są zagrożone, np. z powodu ataku hakerskiego. Przestępca namawia rozmówcę do przelania pieniędzy na „bezpieczne konto” lub przekazania gotówki fałszywemu policjantowi w celu jej zabezpieczenia.
Jak rozpoznać i chronić się przed tymi oszustwami?
Kluczem do ochrony przed tego typu oszustwami jest zachowanie czujności i spokoju. Oszuści doskonale potrafią manipulować ofiarami, wykorzystując ich ufność, niepewność i chęć pomocy. Dlatego warto pamiętać o kilku ważnych zasadach:
-
Nie ufaj osobom dzwoniącym do Ciebie z nieznanego numeru, szczególnie gdy proszą o pilną pożyczkę lub przekazanie pieniędzy. Zweryfikuj tożsamość rozmówcy, zanim podejmiesz jakiekolwiek działania.
-
Żaden urzędnik czy pracownik banku nie poprosi Cię o podanie danych do logowania, szczegółowych danych osobowych lub o zainstalowanie aplikacji na telefonie bądź komputerze. Jeśli ktoś taki się do Ciebie zwraca, przerwij rozmowę.
-
Zachowaj szczególną ostrożność, gdy w rozmowie pojawiają się wyrażenia takie jak „musimy szybko działać”, „to absolutnie bezpieczne” czy „proszę się nie obawiać” – to typowe sformułowania używane przez oszustów.
-
Nigdy nie przekazuj pieniędzy nieznanej osobie, nawet jeśli podaje się za członka rodziny lub funkcjonariusza policji. Zweryfikuj informacje, zanim podejmiesz jakiekolwiek działania.
-
Jeśli masz wątpliwości co do wiarygodności rozmówcy, poproś go o kontakt z innym, zaufanym członkiem rodziny lub skontaktuj się samodzielnie z bliskimi, aby sprawdzić, czy rzeczywiście potrzebują Twojej pomocy.
Zachowanie czujności, ostrożności i weryfikacja informacji to kluczowe elementy, które mogą uchronić Cię przed przykrymi konsekwencjami oszustw na „wnuczka” i „policjanta”. Pamiętaj, że prawdziwe instytucje nigdy nie będą żądać od Ciebie pieniędzy w taki sposób, jak przedstawiają to oszuści.
Jak reagować, gdy padniesz ofiarą oszustwa?
Jeśli niestety padłeś ofiarą tego typu oszustwa i przekazałeś pieniądze lub dane osobowe, niezwłocznie skontaktuj się z policją i zgłoś incydent. Możesz również skontaktować się z bankiem, aby zablokować konto i zapobiec dalszym stratom. Pamiętaj, że nie jesteś sam – takie sytuacje zdarzają się niestety coraz częściej, a służby są przygotowane, aby Ci pomóc.
Warto także odwiedzić stronę stop-oszustom.pl, gdzie znajdziesz więcej informacji na temat różnych rodzajów oszustw i sposobów ochrony przed nimi. Edukacja i wzajemna troska to najlepsze narzędzia w walce z przestępczością.