Oszustwo na BLIKA: Jak nie dać się nabrać na fałszywe przelewy
Uważaj na to, co Twoi znajomi piszą na Messengerze
Wyobraź sobie, że siedzisz wygodnie na kanapie, przeglądając Facebooka i nagle pojawia się wiadomość od Twojej przyjaciółki Ewy. „Hej, mam pilną sprawę. Czy możesz mi pożyczyć trochę pieniędzy? Potrzebuję szybkiego przelewu na BLIKA.” Odpisujesz, że oczywiście możesz pomóc, podajesz kod i czekasz, aż przelew dojdzie. W tym samym czasie na koncie Ewy pojawia się spora kwota. Ale to nie koniec historii…
Okazuje się, że to nie była prawdziwa Ewa, a cyberprzestępca, który włamał się na jej konto na Facebooku. Teraz Twoje pieniądze wylądowały w rękach oszusta, a Ty zostałeś okradziony. Niestety, takie historie zdarzają się coraz częściej. Metoda na „BLIKA” to jedno z popularniejszych oszustw w sieci.
Jak rozpoznać, że to pułapka?
Czym właściwie jest BLIK i dlaczego cyberprzestępcy tak chętnie go wykorzystują? BLIK to system płatności mobilnych, dzięki któremu możemy szybko i wygodnie dokonywać przelewów na podstawie numeru telefonu odbiorcy. Wystarczy podać sześciocyfrowy kod, aby pieniądze natychmiast trafiły do adresata. Z pozoru jest to bardzo wygodne rozwiązanie, ale niestety również łatwe do nadużycia przez oszustów.
Jak zatem rozpoznać, że ktoś próbuje nas naciągnąć na przelew na BLIKA? Przede wszystkim powinniśmy zwrócić uwagę na nagłość i emocjonalność wiadomości. Jeśli ktoś, nawet nasz znajomy, nagle zaczyna rozmowę od prośby o pilne przesłanie pieniędzy, to powinna zapalić się nam czerwona lampka. Eksperci z Centralnego Biura Zwalczania Cyberprzestępczości radzą, aby najpierw zapytać o szczegóły, zanim zdecydujemy się cokolwiek zrobić. Dlaczego ta osoba potrzebuje akurat Twojej pomocy? Czy w wiadomości jest jakaś sugestia, że może to być oszustwo?
Dodatkowo warto zweryfikować tożsamość nadawcy, dzwoniąc do niego lub sprawdzając jego profil w mediach społecznościowych. Być może Twój znajomy wcale nie potrzebuje pilnej pomocy, a jego konto padło ofiarą włamania. Uważaj też na skrócone linki, które mogą prowadzić do fałszywych stron służących do wyłudzania danych. Jeśli cokolwiek wydaje ci się podejrzane, lepiej zrezygnuj z pomocy.
Uważaj na ataki „na spiesznosć”
Cyberprzestępcy bardzo często wykorzystują naszą ludzką naturę i emocje, aby nas oszukać. Wiedzą, że w sytuacjach kryzysowych, gdy ktoś potrzebuje pilnej pomocy, trudniej nam zachować zdrowy rozsądek. Ekspertka dr Klaudia Rosińska tłumaczy, że wiadomości z prośbą o przesłanie BLIKA są tak skonstruowane, aby wzbudzić w nas poczucie winy i niechęć do „porzucenia” naszego znajomego w potrzebie. Dodatkowo przestępcy liczą na to, że w ferworze akcji nie będziemy zbyt dociekliwi i szybko przekażemy kod.
To bardzo niebezpieczny mechanizm psychologiczny, na który wpadają nawet osoby z pozoru rozsądne. Dlatego warto się nad tym trochę zastanowić. Jeśli ktoś nagle zacznie cię o coś prosić w tak emocjonalny sposób, spróbuj zachować zimną krew. Zadaj kilka pytań kontrolnych, np. o to, co stało się konkretnie, dlaczego akurat Ty masz pomagać i czy ta osoba skontaktowała się również z innymi znajomymi. To może uchronić cię przed stratą pieniędzy.
Uważaj na fałszywe strony i aplikacje
Oszustwa na BLIKA to nie jedyny sposób, w jaki cyberprzestępcy próbują nas okraść. Inną metodą jest podszywanie się pod zaufane marki i instytucje, takie jak banki, firmy kurierskie czy organy państwowe. Przestępcy tworzą fałszywe strony internetowe i aplikacje, które wyglądają identycznie jak oryginalne, a nawet mogą używać zbliżonych adresów URL.
Ich celem jest wyłudzenie naszych loginów, haseł lub danych karty płatniczej. Następnie mogą uzyskać dostęp do naszych kont bankowych i dokonywać nielegalnych transakcji. Według danych podanych przez CSIRT NASK, w 2019 roku aż 4100 z 6484 zarejestrowanych incydentów cyberbezpieczeństwa to były ataki typu fraud, czyli właśnie tego rodzaju oszustwa.
Jak się więc bronić? Przede wszystkim nigdy nie klikaj w linki ani nie pobieraj aplikacji z podejrzanych źródeł. Sprawdzaj dokładnie adres URL strony, na którą trafiasz. Zamiast wpisywać go ręcznie, lepiej wejdź na stronę przez wyszukiwarkę lub bezpośrednio z oficjalnej witryny danej firmy. Jeśli cokolwiek wzbudza twoje wątpliwości, zrezygnuj z podawania jakichkolwiek danych.
Zgłaszaj podejrzane przypadki
Mimo naszej czujności i ostrożności, czasem nawet doświadczonym internautom może się zdarzyć, że staną się ofiarami oszustwa. Co wtedy należy zrobić? Przede wszystkim niezwłocznie zgłoś ten fakt na stronie CERT Polska – zespołu reagowania na incydenty komputerowe. Wypełnij krótki formularz i dołącz podejrzaną wiadomość. Dzięki temu pomożesz powstrzymać rozprzestrzenianie się tego szkodliwego procederu.
Nie zapominaj również o zawiadomieniu Policji lub prokuratury. To istotne, ponieważ cyberprzestępcy mogą próbować wyczyścić Twoje konto bankowe lub dokonywać innych nielegalnych transakcji. Im szybciej zareagujesz, tym większa szansa, że uda się odzyskać skradzione pieniądze.
Pamiętaj też, że choć ta sytuacja może być stresująca, to nie obwiniaj się. Oszuści są coraz bardziej wyrafinowani i potrafią sprytnie wykorzystywać nasze ludzkie słabości. Najważniejsze, abyś wyciągnął z tego naukę na przyszłość i podzielił się swoim doświadczeniem z bliskimi, aby ustrzec ich przed podobnym losem.
Bezpieczne korzystanie z BLIKA
Na koniec warto podkreślić, że sam system BLIK, jeśli używamy go właściwie, jest bezpiecznym i wygodnym narzędziem płatności. Kluczowe jest jednak zachowanie ostrożności i zdrowego rozsądku. Nigdy nie podawaj kodu BLIK nikomu, kto o niego prosi, nawet jeśli twierdzi, że to Twój znajomy. Zawsze weryfikuj tożsamość osoby, zanim dokonasz przelewu.
Warto również skorzystać z dodatkowych zabezpieczeń, jakie oferują niektóre banki. Np. w aplikacji moBILET możemy włączyć funkcję wymagającą autoryzacji przelewu na BLIKA kodem SMS. W ten sposób mamy dodatkową warstwę ochrony przed nieautoryzowanymi transakcjami.
Pamiętaj też, że zawsze możesz sprawdzić historię swoich przelewów BLIK w aplikacji bankowej. Jeśli zauważysz jakiekolwiek podejrzane operacje, natychmiast skontaktuj się ze swoim bankiem, aby zablokować dostęp do konta i odzyskać utracone środki.
Uważne korzystanie z BLIKA i czujność na typowe metody oszustw to klucz do bezpiecznego korzystania z tej formy płatności. Dzięki temu będziesz mógł cieszyć się jej wygodą, a przy tym skutecznie ochronić swoje finanse.
Mam nadzieję, że ten artykuł pomógł Ci lepiej zrozumieć mechanizmy oszustw na BLIKA i wyposażył w praktyczne wskazówki, jak się przed nimi bronić. Pamiętaj, że najważniejsze są czujność, zdrowy rozsądek i wiedza. Tylko wtedy będziesz mógł bezpiecznie korzystać z nowoczesnych rozwiązań płatniczych, nie narażając się na niebezpieczeństwa czyhające w sieci.
Bądź ostrożny i pamiętaj – stop-oszustom.pl czuwa nad Twoim bezpieczeństwem!
