Pig Butchering i inne niebezpieczne oszustwa inwestycyjne – jak się chronić?

W nadchodzącym 2024 roku oszustwa finansowe ewoluują, a cyberprzestępcy opracowują coraz bardziej wyrafinowane taktyki, aby wykorzystać naiwność i chciwość inwestorów. Jednym z najbardziej alarmujących przykładów jest tzw. „pig butchering” – złożona metoda budowania zaufania ofiary, by następnie nakłonić ją do większych i większych inwestycji w kryptowaluty, po czym zniknąć wraz z jej pieniędzmi.

Jednak pig butchering to tylko wierzchołek góry lodowej. Postęp technologiczny, w tym wykorzystanie sztucznej inteligencji do podrabiania głosów czy tworzenia fałszywych treści, daje cyberprzestępcom nowe narzędzia do oszukiwania niczego niepodejrzewających konsumentów. Ponadto, rosnąca popularność platform płatności peer-to-peer oraz zwiększająca się digitalizacja usług rządowych otwierają nowe przestrzenie dla różnego rodzaju wyłudzeń.

W niniejszym artykule przyjrzymy się bliżej mechanice pig butchering oraz innych niebezpiecznych oszustw inwestycyjnych, a także omówimy sprawdzone sposoby, jak chronić się przed nimi.

Pig Butchering – złożona metoda zdobywania zaufania ofiary

Pig butchering, znany również jako „romance scam” lub „pig slaughtering scam”, to oszustwo polegające na stopniowym budowaniu relacji z ofiarą, by ostatecznie nakłonić ją do dokonywania coraz większych inwestycji w kryptowaluty. Nazwa pochodzi od analogii do hodowców, którzy przez długi czas opiekują się swoimi świniami, by następnie je zabić i sprzedać.

Mechanika pig butchering wygląda następująco:

1. Nawiązanie kontaktu: Oszust nawiązuje kontakt z ofiarą, najczęściej poprzez aplikacje randkowe lub media społecznościowe. Przedstawia się jako atrakcyjna, sukces odnosząca osoba.

2. Budowanie relacji: Oszust inwestuje czas i wysiłek w zbudowanie autentycznej więzi emocjonalnej z ofiarą. Dzieli się osobistymi historiami, okazuje zainteresowanie życiem ofiary i stopniowo zyskuje jej zaufanie.

3. Wprowadzenie tematu inwestycji: Po stworzeniu poczucia bliskości, oszust zaczyna wspominać o swojej „lukratywnej” działalności inwestycyjnej, najczęściej związanej z kryptowalutami. Prezentuje ją jako łatwy sposób na szybkie wzbogacenie się.

4. Nakłanianie do inwestycji: Wykorzystując zdobyte zaufanie, oszust przekonuje ofiarę do dokonania pierwszej, niewielkiej inwestycji. Oczywiście ta przynosi oczekiwane zyski, co skłania ofiarę do dalszych, coraz większych wpłat.

5. Zniknięcie wraz z pieniędzmi: W pewnym momencie oszust nagle urywa kontakt i znika, zabierając ze sobą wszystkie pieniądze ofiary.

Niestety, pig butchering okazuje się niezwykle skuteczną metodą, ponieważ wykorzystuje podstawowe ludzkie pragnienia, takie jak potrzeba bliskości emocjonalnej i chęć szybkiego wzbogacenia się. Ofiary często nie podejrzewają oszustwa, dopóki nie jest za późno.

Badania pokazują, że osoby starsze, samotne i w trudnej sytuacji finansowej są szczególnie podatne na tego typu manipulacje. Oszuści umiejętnie wykorzystują ludzkie słabości i nadzieje, by stopniowo doprowadzić ofiary do ruiny.

Wykorzystanie sztucznej inteligencji do oszustw

Postęp technologiczny, a w szczególności rozwój sztucznej inteligencji, otwiera nowe możliwości dla cyberprzestępców. Technologia deepfake umożliwia tworzenie niezwykle realistycznych, ale fałszywych, filmów, obrazów i nagrań audio. Oszuści mogą w ten sposób podszywać się pod znane osobistości lub fikcyjne postacie, by zwiększyć wiarygodność swoich działań.

Eksperci ostrzegają, że w 2024 roku możemy spodziewać się wzrostu liczby ataków phishingowych opartych na AI. Będą one jeszcze bardziej wyrafinowane, spersonalizowane i trudne do zidentyfikowania niż dotychczasowe próby wyłudzenia danych. Oszuści mogą tworzyć fikcyjne rekomendacje lub wiadomości od znanych osób, by wzbudzić zaufanie ofiar.

Ponadto, AI może pomóc jednostkom o ograniczonych kompetencjach językowych w tworzeniu bardziej przekonujących treści phishingowych. Tym samym obniża barierę wejścia dla mniej doświadczonych cyberprzestępców, co oznacza, że zagrożenie będzie rosło.

Obrona przed tego typu zaawansowanymi atakami wymaga nieustannej czujności i edukacji społeczeństwa. Konsumenci muszą nauczyć się rozpoznawać sygnały ostrzegawcze, nawet jeśli są one bardzo wyrafinowane. Tylko w ten sposób będziemy mogli skutecznie chronić się przed nadużyciami opartymi na sztucznej inteligencji.

Oszustwa związane z płatnościami peer-to-peer

Wraz z rosnącą popularnością aplikacji do płatności peer-to-peer (P2P), takich jak Venmo, Zelle czy Cash App, obserwujemy również wzrost liczby powiązanych z nimi oszustw. Mechanika tych wyłudzeń opiera się na nakłanianiu użytkowników do wysyłania pieniędzy lub ujawniania swoich danych osobowych pod różnymi pretekstami.

Raporty wskazują na alarmujący wzrost liczby oszustw dokonywanych za pośrednictwem platformy Zelle. Skala problemu była tak duża, że przyciągnęła uwagę senator Elizabeth Warren, znanej z zaangażowania w wzmocnienie ochrony konsumentów, szczególnie w odniesieniu do usług płatniczych P2P.

Mechanika tych oszustw może być różna, ale zazwyczaj opiera się na podobnym schemacie mającym na celu wprowadzenie ofiary w błąd i wyłudzenie jej pieniędzy. Cyberprzestępcy często podszywają się pod rzekomych pracowników banków, firm kurierskich lub innych zaufanych organizacji, by wzbudzić poczucie zagrożenia i nakłonić ofiarę do podjęcia niekorzystnych działań.

Kluczem do ochrony przed tego typu wyłudzeniami jest zachowanie ostrożności przy korzystaniu z aplikacji płatniczych oraz uważne weryfikowanie tożsamości osób kontaktujących się z nami. Należy również śledzić rachunki bankowe i zgłaszać wszelkie nieprawidłowości.

Oszustwa związane z dostawami paczek

Okres świąteczny, a także początek nowego roku, to czas wzmożonej aktywności oszustów wykorzystujących zaufanie konsumentów do firm kurierskich i sprzedawców internetowych. Cyberprzestępcy często podszywają się pod kurierów, wysyłając fałszywe powiadomienia o dostawach, by skłonić ofiary do kliknięcia złośliwych linków lub ujawnienia poufnych informacji.

Przykładem jest incydent na Florydzie, gdzie niektóre osoby padły ofiarą oszustwa polegającego na otrzymywaniu fałszywych powiadomień o dostawie paczki od UPS. Mimo że w rzeczywistości żadna dostawa nie miała miejsca, oszuści wykorzystali techniki phishingowe, by nakłonić ofiary do kliknięcia linków i ujawnienia danych.

Aby chronić się przed tego typu wyłudzeniami, należy zachować ostrożność przy otwieraniu wiadomości rzekomo wysyłanych przez firmy kurierskie i nigdy nie klikać w linki zawarte w takich wiadomościach. Zamiast tego, należy bezpośrednio skontaktować się z dostawcą lub sprzedawcą, by zweryfikować stan zamówienia.

Oszustwa związane z kryptowalutami

Rosnąca popularność kryptowalut przyciągnęła również uwagę cyberprzestępców. Oszustwa związane z kryptowalutami często wykorzystują zaufanie do znanych osobistości i FOMO (strach przed odstanem), by nakłonić ofiary do dokonywania nierozsądnych inwestycji.

Schemat tego typu wyłudzeń jest następujący: oszuści nawiązują kontakt z ofiarami, najczęściej za pośrednictwem mediów społecznościowych, i podszywają się pod celebrytów lub influencerów, którzy rzekomo polecają nową, „gorącą” kryptowalutę. Wykorzystując autorytet i wizerunek znanych osób, cyberprzestępcy przekonują ofiary do inwestowania, obiecując im łatwe i szybkie zyski. W rzeczywistości celem jest wyłudzenie pieniędzy lub danych osobowych.

Badania pokazują, że tego typu działania są szczególnie niebezpieczne, ponieważ celebryci często otrzymują ogromne wynagrodzenia za promowanie kryptowalut, a jednocześnie pomijają kwestie związane z ryzykiem i brakiem własnej wiedzy na temat tych aktywów.

Aby ustrzec się przed tego typu oszustwami, należy zachować zdrowy sceptycyzm wobec wszelkich inwestycyjnych ofert powiązanych z kryptowalutami, szczególnie jeśli są one promowane przez osoby publiczne. Warto również dokładnie sprawdzać wiarygodność projektów i ich twórców, zanim podejmie się jakiekolwiek działania.

Oszustwa wykorzystujące tematy społeczne i ekologiczne

Tragiczne wydarzenia, klęski żywiołowe i globalne kryzysy humanitarne często wzbudzają w ludziach silną potrzebę niesienia pomocy. Niestety, oszuści skwapliwie wykorzystują te chwile, by pod przykrywką działań charytatywnych wyłudzać pieniądze od niczego niepodejrzewających darczyńców.

Ponadto, tematy związane ze zmianami klimatu i ochroną środowiska również stały się pożywką dla cyberprzestępców. Żerując na ludzkich obawach i pragnieniu czynienia dobra, oszuści przebiegle podszywają się pod organizacje proekologiczne, by wyłudzać fundusze.

Aby uniknąć padnięcia ofiarą tego typu manipulacji, należy zachować ostrożność przy wszelkich prośbach o donacje, szczególnie tych pojawiających się nagle lub skierowanych do nieznanych organizacji. Warto weryfikować autentyczność i reputację podmiotów, przed dokonaniem wpłat, a także upewnić się, że pieniądze trafiają na rzeczywiste konta charytatywne.

Jak chronić się przed oszustwami?

Chociaż co roku obserwujemy ewolucję metod stosowanych przez cyberprzestępców, istnieje kilka podstawowych zasad, które mogą pomóc w ochronie przed różnymi formami wyłudzeń:

1. Zachowaj czujność i krytyczne myślenie: Bądź podejrzliwy wobec wszelkich niespodziewanych kontaktów, ofert lub próśb o udostępnienie danych osobowych czy pieniędzy. Zadawaj pytania i weryfikuj informacje.

2. Weryfikuj tożsamość i reputację: Przed podjęciem jakichkolwiek działań, dokładnie sprawdź tożsamość osoby lub organizacji, która się z Tobą kontaktuje. Poszukaj informacji na temat ich wiarygodności.

3. Nie ufaj nieznanym linkom i załącznikom: Nigdy nie klikaj w linki lub nie otwieraj załączników w wiadomościach od nieznanych nadawców. Mogą one zawierać złośliwe oprogramowanie.

4. Bądź ostrożny przy korzystaniu z aplikacji płatniczych: Zachowaj szczególną ostrożność przy dokonywaniu transakcji za pośrednictwem platform P2P, takich jak Venmo czy Zelle. Nigdy nie wysyłaj pieniędzy na prośbę nieznanych osób.

5. Aktualizuj oprogramowanie i używaj silnych haseł: Regularnie aktualizuj swoje urządzenia i programy, by korzystać z najnowszych zabezpieczeń. Używaj złożonych, unikatowych haseł dla każdego konta.

6. Ufaj swojej intuicji: Jeśli coś wydaje Ci się podejrzane lub zbyt dobre, by było prawdziwe, zaufaj swojej intuicji. Lepiej dmuchać na zimne niż stracić pieniądze lub dane.

7. Zgłaszaj podejrzane działania: Jeśli padłeś ofiarą oszustwa lub zauważyłeś podejrzaną aktywność, zgłoś to odpowiednim organom lub organizacjom, takim jak Stop Oszustom. Twoja pomoc może zapobiec skrzywdzeniu kolejnych osób.

Pamiętaj, że cyberprzestępcy stale opracowują nowe metody oszukiwania. Dlatego kluczem do ochrony jest **ciągłe podnoszenie świadomości, zachowanie czujności