Rynek nieruchomości to obszar, w którym niestety nierzadko dochodzi do różnego rodzaju nieuczciwych praktyk. Jednym z popularnych schematów oszukiwania kupujących lub wynajmujących są nieruchomościowe oszustwa. Takie zdarzenia mogą mieć poważne konsekwencje, od strat finansowych po zagrożenie bezpieczeństwa. Dlatego warto przyjrzeć się bliżej temu problemowi oraz poznać praktyczne sposoby, aby ustrzec się przed podobnymi sytuacjami.
Jak działają nieruchomościowi oszuści?
Nieruchomościowi oszuści często wykorzystują lukę między potrzebą znalezienia mieszkania a niedostateczną wiedzą lub doświadczeniem osób poszukujących lokalu. Ich celem jest wyłudzenie pieniędzy lub zawładnięcie cudzą nieruchomością. Wśród najczęściej spotykanych metod można wymienić:
Podszywanie się pod właścicieli lub pośredników
Oszuści podają się za właścicieli lub agentów nieruchomości, by zwabić ofiary. Mogą używać fałszywych ogłoszeń, okradać ofiary z kaucji lub zaliczek na poczet wynajmu.
Wyłudzanie kaucji lub zaliczek
Przestępcy wystawiają atrakcyjne oferty wynajmu lub sprzedaży, a następnie znikają z wpłaconymi przez ofiary pieniędzmi.
Fałszywe dokumenty i umowy
Oszuści posługują się podrobionymi dokumentami własnościowymi lub umowami, by uwiarygodnić swoje działania.
Zajmowanie cudzych nieruchomości
Oszuści nielegalnie zajmują cudze mieszkania lub domy, podszywając się pod prawowitych właścicieli lub najemców.
Skutki takich działań mogą być dotkliwe – ofiary tracą pieniądze, a w skrajnych przypadkach narażane są nawet na fizyczne zagrożenie. Dlatego warto nauczyć się rozpoznawać i unikać nieruchomościowych oszustw.
Jak chronić się przed nieruchomościowymi oszustami?
Aby uniknąć przykrych konsekwencji, należy zachować szczególną ostrożność przy transakcjach związanych z nieruchomościami. Oto kilka praktycznych porad:
1. Weryfikuj tożsamość sprzedającego lub wynajmującego
Przed zawarciem jakiejkolwiek umowy upewnij się, że masz do czynienia z prawdziwym właścicielem lub upoważnionym pośrednikiem. Poproś o okazanie dokumentów tożsamości i zweryfikuj dane w odpowiednich rejestrach, takich jak Centralny Rejestr Pośredników i Zarządców Nieruchomości.
2. Sprawdź stan prawny nieruchomości
Dokładnie przeanalizuj księgę wieczystą, by upewnić się, że nieruchomość nie jest obciążona hipotekami lub innymi roszczeniami. Zweryfikuj także, czy sprzedający jest jej prawnym właścicielem.
3. Uważaj na podejrzanie niskie ceny
Jeśli oferta wydaje się zbyt atrakcyjna, by była prawdziwa, prawdopodobnie coś jest nie tak. Oszuści często kusią niskimi cenami, by zwabić potencjalne ofiary.
4. Nie wpłacaj zaliczek bez zabezpieczeń
Nigdy nie wpłacaj zaliczki lub kaucji, zanim nie przeanalizujesz umowy i nie upewnisz się co do legalności transakcji. Żądaj konkretnych zabezpieczeń, takich jak pisemna umowa.
5. Korzystaj z usług zaufanych pośredników
Wybieraj licencjonowanych i zarejestrowanych pośredników nieruchomości, którzy będą reprezentować twoje interesy w transakcji. Dzięki temu zmniejszysz ryzyko naciągnięcia.
6. Uważaj na nietypowe metody płatności
Jeśli ktoś naнастojuje na płatność gotówką lub niecodziennymi kanałami, traktuj to jako potencjalne ostrzeżenie. Legalni sprzedawcy lub wynajmujący zazwyczaj preferują standardowe, bezpieczne metody transakcji.
7. Zgłaszaj podejrzane działania
Jeśli natrafisz na coś, co wydaje ci się podejrzane, nie wahaj się skontaktować z odpowiednimi organami, takimi jak policja lub specjalne linie zgłoszeniowe. Twoja czujność może pomóc uchronić innych przed staniem się ofiarami.
Historia przypadku oszustwa na rynku nieruchomości
Jednym z przykładów nieruchomościowego oszustwa, który miał miejsce w ostatnim czasie, jest sprawa spółki, która padła ofiarą fałszywego zamówienia.
Zgodnie z interpretacją indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, spółka czynna w podatku VAT otrzymała zamówienie od osoby podającej się za przedstawiciela firmy mającej siedzibę we Francji. Spółka zweryfikowała kontrahenta w bazie VIES (system wymiany informacji o VAT) i na tej podstawie wydała towar, działając w przekonaniu, że uczestniczy w prawidłowej transakcji.
Jednak po upływie terminu płatności spółka nie mogła skontaktować się z rzekomym kontrahentem. Okazało się, że osoba podająca się za przedstawiciela firmy z Francji dokonała oszustwa, w wyniku którego doszło do kradzieży towaru. Spółka zgłosiła sprawę organom ścigania, ale towar pozostał utracony, a należność nie została uregulowana.
W tej sytuacji organ podatkowy uznał, że spółka powinna była rozpoznać przychód z wystawionej faktury, mimo że transakcja okazała się oszukstwem. Oznacza to, że spółka musiała zapłacić podatek od należności, której ostatecznie nie otrzymała.
Wnioski i podsumowanie
Opisany przypadek pokazuje, jak ważne jest zachowanie szczególnej ostrożności przy zawieraniu transakcji na rynku nieruchomości. Nawet starannie zweryfikowani kontrahenci mogą okazać się nieuczciwi, a konsekwencje mogą być dotkliwe – zarówno finansowe, jak i prawne.
Dlatego warto pamiętać o kilku kluczowych zasadach, by chronić się przed nieruchomościowymi oszustami:
- Zawsze weryfikuj tożsamość drugiej strony i stan prawny nieruchomości
- Unikaj podejrzanie niskich cen i nietypowych metod płatności
- Korzystaj z usług zaufanych, licencjonowanych pośredników
- Nie wpłacaj zaliczek bez zabezpieczeń
- Zgłaszaj podejrzane działania odpowiednim organom
Stosowanie się do tych wskazówek może znacznie zmniejszyć ryzyko stania się ofiarą nieruchomościowego oszustwa. Pamiętajmy, że czujność i rozsądek to najlepsze sposoby na ochronę własnych interesów w tej branży.
Warto też regularnie śledzić aktualne informacje na temat zagrożeń i dobrych praktyk w obrocie nieruchomościami, dostępne na specjalistycznych portalach i w materiałach edukacyjnych, takich jak Stop Oszustom. Tylko w ten sposób można być na bieżąco i skutecznie bronić się przed nieetycznymi działaniami na rynku nieruchomości.
