Oszustwo pogrążyło rodzinę z Warszawy – jak uniknąć podobnej tragedii?
Mikołaj, 11-letni mieszkaniec Warszawy, od kilku miesięcy korzystał z konta PlayStation Network, na którym jego rodzice regularnie doładowywali środki na gry i wirtualne przedmioty. Rodzice, chcąc zapewnić swojemu synowi rozrywkę, nie zwracali szczególnej uwagi na wysokość wydatków, dając mu swobodę w korzystaniu z konsoli.
Niestety, jak się okazało, Mikołaj wykorzystywał tę wolność, dokonując regularnych, niekontrolowanych zakupów w grach. Początkowo były to drobne transakcje, ale z czasem młody gracz zaczął wydawać coraz większe kwoty, sięgające setek złotych miesięcznie. Rodzice nie zauważyli tego problemu aż do momentu, gdy otrzymali rachunek na ponad 5000 złotych za ostatnie trzy miesiące.
Zszokowana rodzina próbowała skontaktować się z działem obsługi klienta PlayStation, aby uzyskać pomoc i przynajmniej częściową refundację nieautoryzowanych wydatków. Niestety, przedstawiciele firmy informowali, że zgodnie z regulaminem, wszelkie transakcje dokonane przy użyciu konta użytkownika muszą być uznane za ważne, niezależnie od tego, kto je wykonał.
„Byliśmy zupełnie bezradni. Nasz syn, w wieku 11 lat, przejął kontrolę nad naszym kontem i niemal doprowadził nas do bankructwa. Teraz musimy spłacać ogromny dług, którego nie mieliśmy pojęcia, że kiedykolwiek zaciągniemy” – mówi załamana matka Mikołaja.
Rodzice bez kontroli nad wydatkami dzieci w grach
Historia rodziny z Warszawy pokazuje, jak łatwo stracić kontrolę nad wydatkami dzieci w grach online. Wraz z rozwojem branży gier wideo i wprowadzaniem coraz bardziej zaawansowanych modeli monetyzacji, problem ten dotyczy coraz większej liczby rodziców na całym świecie.
Według danych firmy badawczej Ipsos, aż 40% grających rodziców przyznaje, że ich dzieci dokonują zakupów w grach. Co więcej, 80% z nich twierdzi, że doszło do porozumienia z pociechami w sprawie limitów wydatków na gry. Jednocześnie tylko 13% rodziców deklaruje, że faktycznie korzysta z narzędzi kontroli rodzicielskiej, a jedynie 25% regularnie monitoruje rachunki kart kredytowych pod kątem wydatków dzieci na gry.
„Rodzice często nie mają świadomości, jak łatwo jest dzieciom dokonywać zakupów w grach. Wirtualne waluty, lootboksy i inne elementy mikrotransakcji są świetnie zamaskowane, a dzieci z łatwością mogą sięgać po kartę rodziców, nie zdając sobie sprawy z konsekwencji finansowych” – wyjaśnia Simon Little, dyrektor zarządzający PEGI SA.
Nowe oznaczenie PEGI – „Zakupy w grze”
W celu zwiększenia świadomości rodziców, Pan-Europejska Grupa ds. Interaktywnych Rozrywek (PEGI) postanowiła wprowadzić nowe oznaczenie na opakowaniach gier – „Zakupy w grze”. Ma ono informować konsumentów, że w danej grze dostępne są opcjonalne, płatne elementy czy usługi.
„Uświadomienie rodzicom istnienia opcjonalnych zakupów w grze jest dla nas ważnym krokiem. PEGI poprzez wprowadzenie odpowiedniego oznaczenia udostępni tę informację bezpośrednio w punkcie zakupu, dzięki czemu rodzic będzie mógł zdecydować, jak chce monitorować lub ograniczać wydatki dziecka” – wyjaśnia dr Dominika Urbańska-Galanciak, dyrektor zarządzająca SPIDOR.
Nowe oznaczenie będzie umieszczane na wszystkich grach, w których występuje możliwość dokonywania zakupów cyfrowych towarów lub usług, takich jak wirtualne monety, przedmioty, poziomy, subskrypcje, aktualizacje, mapy czy inne dodatkowe treści. Oznaczenie to nie będzie jednak wpływać na kategorię wiekową gry – może się ono pojawić zarówno na tytułach przeznaczonych dla młodszych, jak i starszych graczy.
Jak chronić dzieci przed nieplanowanymi wydatkami w grach?
W obliczu rosnącego problemu niekontrolowanych wydatków dzieci w grach online, rodzice powinni przedsięwziąć kilka kroków, aby zapewnić swoim pociechom bezpieczne środowisko rozrywki:
- Korzystaj z narzędzi kontroli rodzicielskiej
- Na konsolach PlayStation dostępne są zaawansowane ustawienia kontroli rodzicielskiej, które pozwalają ograniczać czas gry, zawartość i wydatki dzieci.
-
W bankowości internetowej lub mobilnej (np. serwis iPKO Junior) można również ustawić limity wydatków i zatwierdzać transakcje wykonywane przez dzieci.
-
Rozmawiaj z dziećmi o bezpiecznym korzystaniu z gier
- Objaśnij im, jak działają mikrotransakcje i lootboksy, aby zrozumiały konsekwencje finansowe swoich wyborów.
-
Ustal wspólnie jasne zasady i limity wydatków, a następnie monitoruj przestrzeganie tych ustaleń.
-
Korzystaj z oznaczeń PEGI na opakowaniach gier
- Nowe oznaczenie „Zakupy w grze” pomoże ci świadomie decydować, czy dana gra jest odpowiednia dla twojego dziecka.
-
Zwracaj uwagę na te oznaczenia, gdy robisz zakupy gier dla swojej rodziny.
-
Regularnie sprawdzaj historię transakcji i wyciągi z kart
- Monitoruj rachunki bankowe i karty płatnicze, aby szybko wychwycić nieautoryzowane wydatki dzieci.
- Reaguj niezwłocznie, kontaktując się z działem obsługi klienta w przypadku wykrycia podejrzanych transakcji.
Przestrzeganie tych wskazówek może uchronić twoje dziecko, a także całą rodzinę, przed poważnymi konsekwencjami finansowymi nieplanowanych wydatków w grach online. Pamiętaj – świadome rodzicielstwo i otwarta komunikacja to klucz do zapewnienia bezpiecznej i zdrowej rozrywki dla twoich pociech.
Jak działają mikrotransakcje i lootboksy w grach?
Mikrotransakcje i lootboksy to względnie nowe, ale coraz powszechniejsze modele monetyzacji w branży gier wideo. Ich celem jest generowanie dodatkowych przychodów dla producentów i wydawców tytułów, przy jednoczesnym oferowaniu graczom możliwości rozszerzenia lub ulepszenia swojego doświadczenia w grze.
Mikrotransakcje to opcjonalne, płatne przedmioty cyfrowe, takie jak nowa broń, kosmetyczne skórki postaci, dodatkowe poziomy lub funkcje gry. Gracze mogą je nabyć za prawdziwe pieniądze, aby uzyskać przewagę lub indywidualizację swojego doświadczenia.
Z kolei lootboksy to losowe nagrody, które gracz może nabyć za wirtualną lub rzeczywistą walutę. Zawartość lootboksa jest nieznana przed zakupem, co przypomina mechanikę działania loterii. Gracze nigdy nie mają pewności, co dokładnie otrzymają w zamian za swoje pieniądze.
Choć mikrotransakcje i lootboksy mogą wydawać się atrakcyjne, szczególnie dla młodszych graczy, to niosą ze sobą poważne zagrożenia uzależnienia i niekontrolowanych wydatków. Dlatego tak ważne jest, aby rodzice śledzili i kontrolowali aktywność swoich dzieci w grach online.
Jak korzystać z narzędzi kontroli rodzicielskiej?
Większość platform do gier online, takich jak konsole PlayStation, oferuje zaawansowane narzędzia kontroli rodzicielskiej, które pozwalają rodzicom monitorować i ograniczać aktywność oraz wydatki dzieci.
Na konsolach PlayStation dostępne są między innymi następujące opcje kontroli rodzicielskiej:
- Limity czasu gry – możliwość ustawienia dziennego lub tygodniowego limitu czasu, przez który dziecko może korzystać z konsoli.
- Ograniczenia wiekowe – blokada dostępu do gier i treści przeznaczonych dla starszych graczy.
- Zarządzanie kontami – tworzenie oddzielnych kont użytkowników z różnymi uprawnieniami.
- Limity wydatków – ustalanie miesięcznych limitów na zakupy w PlayStation Store.
- Blokada funkcji sieciowych – ograniczanie możliwości kontaktowania się z innymi graczami online.
W bankowości internetowej i mobilnej (np. serwis iPKO Junior) rodzice mogą również:
- Przeglądać historię transakcji dokonywanych przez dziecko.
- Zatwierdzać lub odrzucać przelewy inicjowane przez dziecko.
- Ustawiać limity wydatków na koncie dziecka.
Regularne korzystanie z tych narzędzi pozwala rodzicom efektywnie kontrolować i ograniczać ryzyko nieplanowanych wydatków dzieci w grach online. Pamiętaj, aby dostosować ustawienia do wieku i dojrzałości twojego dziecka.
Podsumowanie
Historia rodziny z Warszawy pokazuje, jak łatwo stracić kontrolę nad wydatkami dzieci w grach online. Rosnąca popularność modeli monetyzacji opartych na mikrotransakcjach i lootboksach stanowi poważne zagrożenie, szczególnie dla młodszych graczy.
Na szczęście, producenci platform do gier oraz instytucje branżowe podejmują kroki, aby zwiększyć świadomość rodziców i zapewnić im narzędzia do bezpiecznego nadzorowania aktywności dzieci. Nowe oznaczenie PEGI „Zakupy w grze” to ważny krok w kierunku większej transparentności, a zaawansowane ustawienia kontroli rodzicielskiej na konsolach i w bankowości internetowej dają rodzicom realną kontrolę nad wydatkami.
Wykorzystując te rozwiązania oraz prowadząc otwartą komunikację z dziećmi, rodzice mogą zapewnić swojej rodzinie bezpieczną i zdrową rozrywkę online, unikając przykrych konsekwencji finansowych nieplanowanych wydatków. Świadome rodzicielstwo i nadzór to klucz do zapewnienia dzieciom atrakcyjnej, ale kontrolowanej rozgrywki w grach.
