Rodzinne ABC bezpiecznego internetu: unikaj pułapek cyfrowych oszustów

Oszustwa na wnuczka – gdy cyberprzestępcy podszywają się pod bliskich

W dobie szybko rozwijającej się technologii i cyfryzacji praktycznie każdej sfery naszego życia, coraz więcej zagrożeń czai się w wirtualnym świecie. Jednym z najbardziej niebezpiecznych i powszechnych oszustw są „oszustwa na wnuczka”, w których cyberprzestępcy podszywają się pod członków rodziny, najczęściej wnuków lub innych krewnych, aby wyłudzić pieniądze od starszych osób.

Jak wynika z danych, przestępcy stosujący tę metodę coraz częściej kontaktują się z potencjalnymi ofiarami przez telefon, komunikatory internetowe lub media społecznościowe. Podają się za bliskich w potrzebie, najczęściej twierdzą, że mają pilną sytuację wymagającą natychmiastowej wpłaty pieniędzy. Wykorzystują przy tym emocje i zaufanie osób starszych, często samotnych, aby nakłonić je do przekazania oszczędności życia.

Historia Marii – ofiary oszustwa na wnuczka

Jedną z ofiar takiego oszustwa jest 78-letnia Maria z Warszawy. Kobieta otrzymała telefon od rzekomego wnuka, który w dramatycznych słowach twierdził, że spowodował wypadek i potrzebuje pilnie gotówki, aby uniknąć kary więzienia. Przerażona Maria natychmiast udała się do banku i wypłaciła 23 tysiące złotych, które przekazała „wnukowi” wysłanemu pod jej adres. Dopiero po fakcie zdała sobie sprawę, że padła ofiarą perfidnego przestępstwa.

Policjanci ostrzegają, że tego typu oszustwa stają się coraz bardziej wyrafinowane. Przestępcy potrafią precyzyjnie naśladować głosy, a nawet używać prawdziwych danych osobowych skradzionych z portali społecznościowych lub wcześniejszych wycieków. Dlatego ważne jest, aby zachować czujność i nie ulegać emocjom, nawet gdy ktoś podający się za bliskiego znajdzie się w pozornie dramatycznej sytuacji.

Jak ustrzec się przed oszustwami na wnuczka?

Aby uniknąć przykrej sytuacji, w jakiej znalazła się pani Maria, należy pamiętać o kilku podstawowych zasadach:

1. Zachowaj spokój i zdrowy rozsądek. Gdy ktoś dzwoni z prośbą o natychmiastową pomoc finansową, nie ulegaj emocjom. Zawsze zweryfikuj tożsamość osoby i upewnij się, że to naprawdę ktoś z bliskiej rodziny.

2. Skontaktuj się bezpośrednio z krewnym. Zanim podejmiesz jakiekolwiek działania, zadzwoń do rzeczywistego wnuka lub innego członka rodziny i sprawdź, czy faktycznie znajduje się on w potrzebie. Poproś o potwierdzenie informacji.

3. Nie przekazuj danych osobowych ani haseł. Nigdy nie podawaj osobom postronnym poufnych danych, takich jak numery kart kredytowych, hasła do kont bankowych czy inne wrażliwe informacje. Pozwól to zweryfikować bezpośrednio z rodziną.

4. Bądź czujny wobec prośby o pilną pomoc. Jeśli ktoś nagląco prosi o przesłanie pieniędzy, zwłaszcza na numer konta, który wydaje się podejrzany, zareaguj ostrożnie. Prawdziwe sytuacje kryzysowe rodzinne zwykle nie wymagają natychmiastowej reakcji.

5. Edukuj bliskich, szczególnie starszych osób. Porozmawiaj z rodzicami, dziadkami lub innymi seniorami w Twoim otoczeniu na temat takich oszustw. Pomóż im zrozumieć mechanizmy działania cyberprzestępców i wypracować bezpieczne nawyki.

Tylko zachowując czujność i rozsądek możemy ustrzec się przed perfidnymi praktykami oszustów podszywających się pod najbliższych. Warto też regularnie śledzić zalecenia ekspertów w zakresie bezpieczeństwa, aby zawsze być o krok przed cyberprzestępcami.

Oszustwa na funkcjonariuszy – gdy cyberprzestępcy podszywają się pod policjantów

Kolejnym alarmującym trendem wśród współczesnych oszustw są „oszustwa na funkcjonariuszy”, w których cyberprzestępcy podszywają się pod funkcjonariuszy policji lub innych służb. Metodyka działania jest podobna do „oszustw na wnuczka” – celem jest wyłudzenie pieniędzy od ofiar, szczególnie osób starszych.

Dane policyjne wskazują, że w ostatnich latach odnotowano liczne przypadki, gdy nieznani sprawcy kontaktowali się telefonicznie z osobami starszymi, podając się za funkcjonariuszy Centralnego Biura Śledczego lub innej jednostki policji. Informowali oni rzekomych pokrzywdzonych, że prowadzą śledztwo w sprawie wyłudzeń lub prania brudnych pieniędzy, a następnie nakłaniali do wpłacenia pieniędzy na „zabezpieczone konto”.

Historia Janiny – ofiary oszustwa na funkcjonariusza

Jedną z takich ofiar jest 82-letnia Janina z Grodziska Mazowieckiego. Kobieta otrzymała telefon od mężczyzny podającego się za funkcjonariusza policji, który poinformował ją, że jej konto bankowe zostało przejęte przez złodziei. Janina, przekonana o powadze sytuacji, udała się do banku i wypłaciła 18 tysięcy złotych, które następnie przekazała „policjantowi” przysłanemu pod jej adres. Dopiero później zorientowała się, że padła ofiarą perfidnego przestępstwa.

Policjanci ostrzegają, że tego typu oszustwa stają się coraz bardziej wyrafinowane. Cyberprzestępcy często dysponują prawdziwymi danymi ofiar, ukradnionymi z wycieków lub portali społecznościowych, co pozwala im jeszcze bardziej uwiarygodnić swoją historię. Dlatego ważne jest, aby zachować czujność i nie ulegać presji, nawet gdy ktoś podający się za funkcjonariusza znajdzie się w pozornie dramatycznej sytuacji.

Jak ustrzec się przed oszustwami na funkcjonariuszy?

Aby ustrzec się przed przykrą sytuacją, w jakiej znalazła się pani Janina, należy pamiętać o kilku podstawowych zasadach:

1. Weryfikuj tożsamość rozmówcy. Gdy ktoś dzwoni, podając się za funkcjonariusza, poproś o podanie numeru służbowego i nazwy jednostki. Następnie zadzwoń na oficjalny numer policji i potwierdź informacje.

2. Nigdy nie przekazuj pieniędzy „policjantowi”. Prawdziwi funkcjonariusze nigdy nie będą żądać od ciebie wypłaty gotówki lub przelewów na jakiekolwiek konta. Jeśli ktoś twierdzi, że jest z policji i potrzebuje twoich pieniędzy, to z pewnością jest to oszust.

3. Skontaktuj się bezpośrednio z policją. Jeśli masz wątpliwości co do legalności telefonu, natychmiast zadzwoń na numer alarmowy 112 lub do najbliższej komendy policji i zgłoś podejrzenie próby oszustwa.

4. Edukuj bliskich, szczególnie starszych osób. Porozmawiaj z rodzicami, dziadkami lub innymi seniorami w Twoim otoczeniu na temat tego typu oszustw. Pomóż im zrozumieć mechanizmy działania cyberprzestępców i wypracować bezpieczne nawyki.

5. Bądź czujny wobec nietypowych próśb. Jeśli ktoś, nawet podając się za funkcjonariusza, prosi o przesłanie pieniędzy, zareaguj ostrożnie. Prawdziwe sprawy dotyczące bezpieczeństwa nie wymagają natychmiastowej reakcji.

Tylko zachowując czujność i rozsądek możemy ustrzec się przed perfidnymi praktykami oszustów podszywających się pod funkcjonariuszy. Warto też regularnie śledzić zalecenia ekspertów w zakresie bezpieczeństwa, aby zawsze być o krok przed cyberprzestępcami.