Oszustwa romantyczne, powszechnie określane jako romance scam, to coraz bardziej powszechne zjawisko wśród osób poszukujących miłości w Internecie. Przestępcy wykorzystują ludzką potrzebę bliskości i budują fałszywe relacje, by w ostateczności wyłudzić od swoich ofiar pieniądze lub cenne dane osobowe. Ta forma oszustwa może prowadzić nie tylko do dotkliwych strat finansowych, ale także głębokiego urazu emocjonalnego.
Jak działają oszuści romance scam?
Sprawcy tego rodzaju oszustw świadomie i konsekwentnie manipulują emocjami swoich ofiar. Działają głównie na popularnych portalach randkowych i serwisach społecznościowych, gdzie tworzą atrakcyjne, fałszywe profile. Często podają się za zamożne, przystojne lub inteligentne osoby, wzbudzając zainteresowanie i zaufanie potencjalnych ofiar.
Gdy uda im się nawiązać bliższą relację, stopniowo budują poczucie bezpieczeństwa i intymności. Regularnie kontaktują się ze swoją ofiarą, okazują zainteresowanie jej życiem i problemami. W ten sposób przygotowują grunt do wyłudzenia środków finansowych pod pretekstem nagłych trudności czy obietnicy zyskownych inwestycji.
„Chęć poznania kogoś bliskiego, zbudowania relacji, przeżycia czegoś wyjątkowego, a także nieznajomość zagrożeń czy brak ostrożności mogą jednak prowadzić do poważnych problemów.”
Przestępcy wykorzystują ludzką podatność na emocje i często odgrywają rolę osoby w potrzebie. Mogą na przykład prosić o pomoc finansową na leczenie bliskiej osoby lub wyjazd, by wreszcie móc się spotkać. Ofiara, czując się zaangażowana w relację, chce pomóc swojemu „ukochanemu” i przekazuje pieniądze. Kiedy uda im się wyłudzić wystarczającą kwotę, nagle ucinają kontakt, zostawiając oszukaną osobę z poczuciem straty i zdruzgotanym sercem.
Pig butchering – nowa odmiana romance scamu
W ostatnich latach zaobserwowano również nową odmianę oszustw romantycznych, określaną jako pig butchering (tłumaczoną również jako „rzeź świń” lub „świniobicie”). W tym przypadku schemat działania jest bardzo podobny, ale przestępcy nakłaniają ofiary do inwestowania pieniędzy, najczęściej w kryptowaluty.
Początkowo budują oni bliską relację z potencjalną ofiarą, by zdobyć jej zaufanie. Następnie sugerują atrakcyjne, acz fikcyjne, okazje inwestycyjne, takie jak giełda kryptowalut. Ofiara, przekonana o zyskowności przedsięwzięcia, inwestuje kolejne sumy, które w rzeczywistości trafiają na konta przestępców. Gdy zabraknie już zasobów finansowych albo ofiara zacznie coś podejrzewać, oszuści nagle znikają, pozostawiając ją bez pieniędzy.
Według badań przeprowadzonych przez Uniwersytet Teksański w Austin, straty spowodowane przez tego typu oszustwa sięgają 75 miliardów dolarów w latach 2020-2024. Eksperci sugerują, że faktyczna skala zjawiska może być jeszcze większa, poniewiele przypadków pozostaje nieujawnionych.
Według danych NASK, w 2023 roku zgłoszono aż 64 003 przypadki oszustw romantycznych, a suma strat ofiar sięgnęła miliarda dolarów.
Kto pada ofiarą romance scamu?
Choć można by sądzić, że ofiarami oszustw romantycznych padają jedynie osoby naiwne lub łatwowierne, rzeczywistość jest znacznie bardziej złożona. Romance scam może dotknąć każdego, niezależnie od wieku, wykształcenia czy statusu społecznego.
Często to osoby samotne, poszukujące miłości, które dają się uwieść obietnicami bliskości i szczęścia. Przestępcy doskonale wykorzystują ludzką potrzebę bycia kochanym i docenianym. Ofiarami mogą paść również osoby w trudnej sytuacji życiowej, borykające się z problemami finansowymi lub emocjonalnymi.
Należy podkreślić, że wina leży po stronie sprawców, a nie ofiar. Oszuści stosują wyrafinowane techniki manipulacji, by zbudować zaufanie i wzbudzić w ofiwie głębokie uczucia. Dlatego trudno jest im się oprzeć, szczególnie gdy brakuje im wsparcia lub wiedzy na temat zagrożeń.
Konsekwencje romance scamu
Skutki doświadczenia romance scamu mogą być niezwykle dotkliwe, zarówno na płaszczyźnie finansowej, jak i emocjonalnej. Ofiary nie tylko tracą swoje oszczędności, ale także zmagają się z poczuciem wstydu, krzywdy i wykorzystania.
Ponadto, w niektórych przypadkach, przestępcy mogą wykorzystać zdobyte informacje osobiste lub materiały intymne do szantażu. Taka sytuacja może prowadzić do dalszej traumy psychologicznej i poczucia zagrożenia.
Warto również wspomnieć, że konsekwencje romance scamu mogą mieć również charakter prawny. Niektóre ofiary decydują się na zgłoszenie sprawy organom ścigania, co może skutkować postępowaniem karnym wobec sprawców.
Jak ustrzec się przed romance scamem?
Aby uniknąć stania się ofiarą oszustwa romantycznego, należy zachować szczególną ostrożność podczas nawiązywania znajomości w Internecie. Oto kilka kluczowych wskazówek:
-
Sprawdzaj tożsamość rozmówcy – Upewnij się, że osoba, z którą nawiązujesz kontakt, jest tym, za kogo się podaje. Poproś o weryfikację tożsamości, np. poprzez połączenie wideo.
-
Nie spiesz się z zaufaniem – Budowanie głębokiej relacji to proces, który wymaga czasu. Nie ulegaj presji szybkiego zaangażowania emocjonalnego lub finansowego.
-
Zachowaj ostrożność przy prośbach o pieniądze – Bądź czujny, gdy Twój rozmówca zaczyna prosić o pomoc finansową, nawet jeśli twierdzi, że jest to pilna sytuacja.
-
Sprawdzaj informacje i profile – Dokładnie zweryfikuj dane, które podaje Twój rozmówca. Wyszukaj informacje w Internecie, aby upewnić się, że są one zgodne z prawdą.
-
Nie udostępniaj wrażliwych danych – Unikaj dzielenia się prywatnymi lub intymnymi informacjami, które mogłyby zostać wykorzystane przeciwko Tobie.
-
Ufaj swojej intuicji – Jeśli coś wydaje Ci się podejrzane lub budzisz wątpliwości, zaufaj swojemu wewnętrznemu głosowi. Lepiej dmuchać na zimne.
Pamiętaj, że skuteczna ochrona przed romance scamem wymaga świadomości zagrożeń i zachowania zdrowego rozsądku. Nie daj się zwieść fałszywym uczuciom, które mogą doprowadzić do bolesnych konsekwencji.
Jeśli podejrzewasz, że padłeś ofiarą romance scamu, nie wahaj się zgłosić sprawy na stronie usługowej, by uzyskać pomoc i wsparcie w tych trudnych chwilach.
