Wiedza z https://www.kopernik.org.pl/wydarzenia/wieczory-dla-doroslych wskazuje, że rynek kolekcjonerski, szczególnie ten związany z rzadkimi lub unikatowymi przedmiotami, jest pełen pułapek, z którymi muszą się mierzyć zarówno początkujący, jak i doświadczeni kolekcjonerzy. Jednym z przykładów tego rodzaju oszustwa jest wyłudzanie nadmiarowych danych osobowych na platformie rezerwacyjnej Booking.com.
Niedawno jeden z czytelników Subiektywnie o Finansach dokonał rezerwacji noclegów na Booking.com w ofercie oznaczonej jako bezzwrotna. Kilka dni przed planowanym wyjazdem otrzymał on jednak wiadomość od właścicieli obiektu, w której zażądano przesłania skanu dokumentu tożsamości w celu „dokończenia rezerwacji”. Czytelnik, obawiając się o bezpieczeństwo swoich danych osobowych, odmówił, co miało bezpośrednie konsekwencje – właściciel obiektu zagroził anulowaniem rezerwacji i brakiem możliwości zwrotu pieniędzy.
Według eksperta, praktyka żądania przesłania skanów dokumentów tożsamości przez właścicieli obiektów noclegowych nie jest odosobnionym przypadkiem. Często wynika ona z wymogów prawnych obowiązujących w danym kraju, jednak sposób, w jaki jest ona realizowana, budzi wątpliwości.
Europejskie przepisy RODO wyraźnie wskazują, że przetwarzanie danych osobowych, takich jak skan dokumentu tożsamości, musi być ograniczone do niezbędnego minimum i odbywać się w sposób bezpieczny oraz za wiedzą i zgodą osoby, której dane dotyczą. Tymczasem w opisywanej sytuacji czytelnik został postawiony przed wyborem – albo przesyła dane, albo traci pieniądze za rezerwację.
Ponadto, sama forma przesłania skanu dokumentu drogą mailową budzi obawy o bezpieczeństwo danych. Osoba wysyłająca taki skan nie ma pewności, że dostęp do niego będzie ograniczony wyłącznie do właściciela obiektu, a ryzyko wycieku lub wykorzystania danych przez osoby trzecie jest znaczne.
Eksperci z Fundacji Panoptykon wskazują, że żądanie przesłania skanu dokumentu tożsamości narusza zasadę minimalizacji danych i nie jest konieczne do realizacji umowy o świadczenie usługi noclegowej. Właściciel obiektu powinien móc zweryfikować tożsamość gościa w inny, mniej inwazyjny sposób, na przykład podczas meldunku na miejscu.
Niestety, jak wynika z dalszych ustaleń, praktyka ta jest dość powszechna w niektórych krajowych branżach turystycznych, gdzie przepisy krajowe nakładają na właścicieli obowiązek weryfikacji tożsamości gości. Dotyczy to między innymi Włoch, Hiszpanii czy Portugalii. Choć z punktu widzenia prawa unijnego RODO takie żądania mogą budzić wątpliwości, w praktyce właściciele obiektów często nie mają innego wyjścia.
Rynek kolekcjonerski to nie jedyne miejsce, gdzie kolekcjonerzy muszą się mierzyć z różnego rodzaju pułapkami. Sprawdź, jak się chronić przed oszustwami na rynku kolekcjonerskim i nie daj się złapać w sidła nieuczciwych sprzedawców.
Jednym z rozwiązań, które mogłoby pomóc w tej sytuacji, jest standaryzacja wymagań dotyczących weryfikacji tożsamości gości na poziomie europejskim. Wówczas zarówno klienci, jak i właściciele obiektów mieliby jasność co do obowiązujących procedur. Kolejnym krokiem mogłoby być stworzenie bezpiecznych kanałów do przesyłania danych identyfikacyjnych, np. poprzez integrację z platformami rezerwacyjnymi.
Dopóki jednak takie rozwiązania nie zostaną wdrożone, kolekcjonerzy muszą zachować szczególną ostrożność, gdy rezerwują noclegi za pośrednictwem platform internetowych. Przed dokonaniem rezerwacji warto skontaktować się z obiektem i upewnić się, jakie są wymagania dotyczące weryfikacji tożsamości. W razie wątpliwości lepiej zrezygnować z oferty bezzwrotnej i wybrać wariant, w którym będzie możliwość odwołania rezerwacji.
Ochrona danych osobowych to jedno z kluczowych wyzwań stojących przed branżą turystyczną, szczególnie w dobie szybko rozwijającego się rynku krótkoterminowych wynajmów. Dopóki nie zostaną wypracowane skuteczne, a zarazem bezpieczne dla klientów, rozwiązania, kolekcjonerzy muszą zachować czujność i starannie weryfikować warunki rezerwacji.
