Oszustwo na „wnuczka”
Oszukiwanie starszych osób to niestety jeden z najczęstszych i najbardziej perfidnych rodzajów przestępstw. Szczególnie popularną metodą wśród oszustów jest tzw. „oszustwo na wnuczka”. Polega ono na tym, że przestępca dzwoni do osoby starszej, podając się za jej wnuka lub inną bliską osobę, i prosi o pilne przekazanie pieniędzy. Zwykle tłumaczy, że znalazł się w nagłej, trudnej sytuacji (np. wypadek, aresztowanie) i potrzebuje szybkiej pomocy finansowej. Liczy na to, że osoba starsza w panice i zaniepokojeniu o bliską osobę nie zastanowi się i natychmiast prześle pieniądze.
Tak było w przypadku pani Janiny, 84-letniej mieszkanki Lublina. Pewnego dnia odebrała telefon od mężczyzny, który przedstawił się jako jej wnuk Tomek. Powiedział, że został zatrzymany przez policję i potrzebuje 12 000 zł na kaucję. Pani Janina, wzruszona i zaniepokojona, bez wahania przygotowała gotówkę i przekazała ją nieznanemu kurierowi, który niebawem pojawił się pod jej domem. Okazało się, że to nie był jej wnuk, lecz oszust, który sprytnie wyłudził od starszej kobiety sporą kwotę pieniędzy.
Niestety tego typu incydenty zdarzają się niezwykle często. Przestępcy potrafią być bardzo przekonujący, szczególnie gdy apelują do emocji i obawy o los bliskiej osoby. Wykorzystują również łatwowierność i zaufanie, jakim darzą ich seniorzy. Warto pamiętać, że oszuści mogą nawet posługiwać się rzeczywistymi informacjami o naszych krewnych, pozyskanymi z mediów społecznościowych czy innych dostępnych źródeł. Dlatego nigdy nie należy bezkrytycznie wierzyć w takie sytuacje i zawsze należy zachować zdrowy rozsądek.
Fałszywe loterie i konkursy
Innym popularnym sposobem na wyłudzanie pieniędzy od osób starszych są różnego rodzaju fałszywe loterie i konkursy. Przestępcy dzwonią do potencjalnych ofiar, informując, że wygrały one jakąś nagrodę, np. samochód, dużą sumę pieniędzy lub wartościowy sprzęt elektroniczny. Aby odebrać nagrodę, ofiara musi wpłacić najpierw niewielką kwotę, na przykład na pokrycie kosztów dostawy lub opłat manipulacyjnych.
Tak było w przypadku pana Edwarda, 72-letniego mieszkańca Poznania. Pewnego dnia odebrał telefon od mężczyzny, który poinformował go, że wygrał nowy samochód w ogólnokrajowej loterii. Aby odebrać nagrodę, musiał wpłacić 2500 zł na pokrycie kosztów dostawy i opłat. Pan Edward, zachęcony perspektywą wygranej, bez zastanowienia przelał pieniądze na podany rachunek bankowy. Niestety, kiedy oczekiwał na dostawę samochodu, okazało się, że cała sytuacja była jedynie perfidnym oszustwem.
Tego typu sytuacje zdarzają się bardzo często. Oszuści potrafią być niezwykle przekonujący, a ich oferty kusząco atrakcyjne. Niejednokrotnie wykorzystują również wizerunek znanych marek lub instytucji, aby nadać swojej propozycji pozory wiarygodności. Należy jednak zawsze zachować czujność i nie dać się zwieść pozorem. Jeśli wydaje się to zbyt dobre, aby było prawdziwe, prawdopodobnie tak właśnie jest.
Oszustwa remontowe
Kolejnym sposobem na wyłudzanie pieniędzy od osób starszych są oszustwa związane z naprawami i remontami domów. W tym przypadku przestępcy podają się za rzekomych fachowców, którzy przypadkowo przejeżdżają obok i zauważają jakieś uszkodzenia w domu ofiary. Natychmiast oferują natychmiastową, tanią i profesjonalną naprawę. Często wykorzystują również sytuacje po klęskach żywiołowych, takich jak powodzie czy silne wiatry, kiedy wiele osób potrzebuje pilnych napraw.
Tak było w przypadku pani Zofii, 76-letniej mieszkanki Krakowa. Pewnego dnia pod jej dom podjechało dwóch mężczyzn, którzy poinformowali, że właśnie kończą prace na sąsiedniej posesji i mają trochę materiałów, które mogliby wykorzystać do naprawy jej dachu. Zapewniali, że zrobią to bardzo tanio, w ciągu jednego dnia. Pani Zofia, nieco zaniepokojona stanem swojego dachu, zgodziła się. Mężczyźni przystąpili do pracy, ale po jej zakończeniu zażądali zapłaty znacznie wyższej, niż wcześniej obiecywali. Pani Zofia nie miała wyjścia i przelała pieniądze, a po ich odjeździe okazało się, że wykonana naprawa była niska jakości i nie spełniała oczekiwań.
Tego typu oszustwa są niestety powszechne, a osoby starsze stanowią grupę szczególnie narażoną na tego typu praktyki. Oszuści wykorzystują ich zaufanie, naiwność i obawy o stan techniczny własnego domu. Często również grożą, że jeśli prace nie zostaną wykonane natychmiast, sytuacja może się pogorszyć. Dlatego należy zachować szczególną ostrożność i nigdy nie zgadzać się na usługi niezweryfikowanych osób, zwłaszcza w nagłych sytuacjjach.
Jak uniknąć bycia ofiarą oszustwa?
Aby nie paść ofiarą różnego rodzaju oszustw, seniorzy powinni zachowywać szczególną ostrożność i przestrzegać kilku podstawowych zasad:
-
Nigdy nie podawaj osobistych informacji – nie udostępniaj numeru ubezpieczenia społecznego, daty urodzenia, numeru rachunku bankowego lub innych poufnych danych przez telefon, internet czy do nieznajomych osób.
-
Sprawdzaj tożsamość rozmówcy – jeśli ktoś dzwoni, podając się za członka rodziny lub przedstawiciela instytucji, poproś go o podanie szczegółów, które potwierdzą jego tożsamość. Zadzwoń również do tej osoby, korzystając z numeru, który masz zapisany, aby się upewnić.
-
Nie ulegaj presji – nie pozwól, aby ktoś Cię zmanipulował lub nakłonił do szybkiej decyzji. Poproś o czas na przemyślenie oferty i skonsultowanie jej z zaufanymi osobami.
-
Nigdy nie wpłacaj pieniędzy – nie przekazuj gotówki, nie płać z góry za usługi ani nie wysyłaj pieniędzy na nieznane konta bankowe. Pamiętaj, że legalne firmy nie będą Cię o to prosić.
-
Weryfikuj informacje – jeśli dostajesz informacje o wygranej w konkursie lub loterii, skontaktuj się bezpośrednio z organizatorem, aby potwierdzić jej prawdziwość. Sprawdź również, czy oferta nie jest oszustwem.
-
Nie otwieraj podejrzanych linków – unikaj klikania w linki lub załączniki w wiadomościach e-mail, SMS-ach lub na stronach internetowych, jeśli nie masz pewności, że pochodzą one z wiarygodnego źródła.
-
Informuj bliskich – rozmawiaj z rodziną i przyjaciółmi o metodach stosowanych przez oszustów. Poproś ich o pomoc w weryfikowaniu podejrzanych ofert i kontaktów.
Zachowując czujność i stosując powyższe wskazówki, seniorzy mogą skutecznie chronić się przed różnymi formami oszustw. Pamiętajmy, że najlepszą obroną jest świadomość i zdrowy rozsądek.
Gdzie szukać pomocy?
Jeśli pomimo zachowania ostrożności ktoś stanie się ofiarą oszustwa, nie należy się wstydzić i należy niezwłocznie zgłosić ten fakt odpowiednim organom. W Polsce można skontaktować się z:
- Policją – w celu zgłoszenia przestępstwa i uzyskania pomocy w dochodzeniu.
- Rzecznikiem Praw Obywatelskich – który może interweniować w sprawach naruszeń praw obywatelskich, w tym również oszustw.
- Organizacjami pomocowymi – takimi jak fundacje i stowarzyszenia pomagające ofiarom przestępstw.
Ważne jest, aby nie czuć się zażenowanym i niezwłocznie powiadomić odpowiednie instytucje. Tylko w ten sposób można uniknąć dalszych strat i zapobiec podobnym sytuacjom w przyszłości.
Pamiętajmy również, że strona https://stop-oszustom.pl/ zawiera wiele przydatnych informacji na temat różnych rodzajów oszustw oraz porad, jak się przed nimi chronić. Warto regularnie śledzić tę stronę, aby być na bieżąco z najnowszymi zagrożeniami.