Skradzione tożsamości a kredyty – jak chronić się przed kradzieżą danych?
Troska o swoją prywatność i dane osobowe
Masz ochotę na nowe spodnie, ale nie możesz sobie na nie pozwolić? Chciałbyś może wziąć niewielką pożyczkę, aby sfinalizować zakup? Nic prostszego – wystarczy, że podasz parę informacji i zaczną spływać do Ciebie oferty. Niestety, w dzisiejszych czasach ten scenariusz nie zawsze kończy się dobrze. Przestępcy nie próżnują i z ogromną determinacją usiłują wkraść się w nasze życie, wykorzystując dane osobowe, które nieopatrznie udostępniamy. Zanim zaciągniesz jakiekolwiek zobowiązanie finansowe, dobrze zastanów się, jak skutecznie chronić swoją tożsamość.
Uważaj na każde żądanie Twoich danych
Codziennie stykamy się z sytuacjami, w których musimy podać swoje dane osobowe. Czasem robi to kasjer w sklepie, innym razem pielęgniarka w przychodni. Warto być wyczulonym na tego typu momenty i zachować maksymalną ostrożność. Podawanie numeru PESEL, adresu czy telefonu może wydawać się oczywiste, ale pamiętaj – każda taka informacja to potencjalne zagrożenie dla Twojej tożsamości.
Wyobraź sobie, że podczas wizyty w aptece głośno podajesz swój numer PESEL przy całej kolejce pacjentów. Choć w tej sytuacji jest to konieczne, by zrealizować receptę, nie wiesz, kto stoi za Twoimi plecami. Ktoś mógł skrupulatnie zapisać Twój numer i później wykorzystać go do wyłudzenia kredytu lub innej formy oszustwa. Dlatego zawsze staraj się podawać takie dane w dyskretny sposób. Pamiętaj – im mniej ujawnisz, tym bezpieczniej.
Według raportu Banku Pocztowego, tylko w pierwszym kwartale 2024 roku przestępcy podjęli aż 3 068 prób wyłudzeń pieniędzy na skradzione dane. Łączna kwota, o którą chcieli oszukać, to aż 829 milionów złotych! Te liczby dobitnie pokazują, jak cenne są nasze dane osobowe i jak ważne jest, by chronić je niczym własne życie.
Uważaj na podawanie danych w internecie
Nasz cyfrowy ślad rośnie z dnia na dzień. Rejestrujemy się na różnych stronach, wypełniamy formularze i zakładamy konta w mediach społecznościowych. To wszystko ułatwia nam życie, ale niestety również naraża na niebezpieczeństwa związane z kradzieżą tożsamości.
Według danych, co roku jedno na 50 dzieci w USA pada ofiarą kradzieży tożsamości. Przestępcy chętnie wykorzystują dane osobowe nieletnich, ponieważ ich zdolność kredytowa jest nieskalana. Rodzice często nie monitorują aktywności kredytowej swoich pociech, dlatego kradzież może pozostać niezauważona przez wiele lat.
Dlatego, niezależnie od tego, czy zakładasz konto dla siebie, czy dla swojego dziecka, bądź wyczulony na to, jakie informacje podajesz. Dobrą zasadą jest, by ograniczać się do minimum – im mniej danych, tym bezpieczniej. Pamiętaj też, by zawsze czytać klauzule o przetwarzaniu danych osobowych, zanim cokolwiek wypełnisz w internecie.
Chroń swoje dokumenty i karty płatnicze
Numer PESEL, dowód osobisty, paszport – to prawdziwe skarby dla złodziei tożsamości. Jeśli trafią w niepowołane ręce, mogą stanowić klucz do Twoich pieniędzy i majątku. Dlatego nigdy nie przechowuj tych dokumentów w łatwo dostępnych miejscach, takich jak portfel czy torebka. Zawsze trzymaj je w bezpiecznej lokalizacji, najlepiej w sejfie.
Podobnie jest z kartami płatniczymi. Nie pozwalaj nikomu na wzięcie jej do ręki i odejście z nią, nawet jeśli to kelner w restauracji czy kurier. Pamiętaj, że to Ty jesteś odpowiedzialny za to, co dzieje się z Twoją kartą. Nigdy nie podawaj nikomu kodu PIN ani numeru na karcie – to daje przestępcom pełen dostęp do Twoich pieniędzy.
Zawsze bądź czujny, gdy posługujesz się kartą. Zasłaniaj dłonią ekran terminala podczas wpisywania kodu, a jeśli ktoś próbuje podejrzeć Twoje dane, nie wahaj się stanowczo zareagować. To Twoje pieniądze i Twoja tożsamość, więc nikt nie ma prawa ich naruszyć.
Uważaj na dokumenty, które wyrzucasz
Nie myśl, że jeśli wyrzucisz coś do śmieci, to nikt już tego nie zobaczy. Wręcz przeciwnie – stare faktury, umowy czy listy mogą zawierać Twoje dane osobowe, które złodzieje tożsamości chętnie wykorzystają. Dlatego przed wyrzuceniem jakichkolwiek dokumentów zawsze je dokładnie zniszcz – podraj, zamacz tuszu lub po prostu spopiel. Tylko w ten sposób możesz mieć pewność, że Twoje dane nie wpadną w niepowołane ręce.
Korzystaj z narzędzi do ochrony danych
W dobie cyfryzacji nie możemy liczyć wyłącznie na nasze własne działania. Na szczęście istnieją rozwiązania, które mogą znacząco wesprzeć nas w ochronie danych osobowych.
Jednym z nich jest usługa ChronPESEL.pl. Pozwala ona na monitorowanie zapytań o nasz numer PESEL w bazie Krajowego Rejestru Długów. Dzięki temu możemy szybko dowiedzieć się, jeśli ktoś próbuje na jego podstawie wyłudzić pożyczkę lub zawrzeć umowę. Co prawda, usługa nie zapewnia pełnej ochrony, ale z pewnością znacząco zmniejsza ryzyko bycia ofiarą oszustwa.
Innym cennym narzędziem są menedżery haseł. Pozwalają one nie tylko na generowanie i bezpieczne przechowywanie unikalnych haseł do naszych kont, ale także na włączenie uwierzytelniania wieloskładnikowego. To dodatkowa warstwa zabezpieczenia, która może uniemożliwić przestępcom dostęp do naszych danych.
Warto również regularnie sprawdzać, czy nie posiadamy już istniejącego raportu kredytowego, a jeśli tak – jak wygląda nasza historia finansowa. To pozwoli nam szybko wykryć ewentualne nieprawidłowości i podjąć odpowiednie kroki.
Nie daj się zastraszyć
Temat kradzieży tożsamości i wyłudzeń kredytów może wydawać się przerażający, ale nie daj się zwariować. Choć rzeczywiście musimy mieć się na baczności, istnieje wiele skutecznych sposobów, by chronić nasze dane osobowe. Wystarczy odrobina czujności i systematyczna realizacja kilku prostych zasad.
Pamiętaj, że to Ty jesteś właścicielem swojej tożsamości i nikt nie ma prawa jej naruszyć. Nie wahaj się stanowczo reagować, jeśli poczujesz, że coś jest nie tak. Zgłaszaj podejrzane sytuacje na policję, blokuj karty i numery PESEL. To Twoje bezpieczeństwo, więc nikt nie powinien na nie zachodzić.
Dbajmy wspólnie o to, by stop-oszustom.pl było bezpiecznym miejscem, w którym możemy swobodnie realizować swoje marzenia i aspiracje, nie martwiąc się o nasze finanse i tożsamość.
