Zapomnij o „szybkim zarobku” – oto jak rozpoznać oszustwa kryptowalutowe
Ach, kryptowaluty. Temat, który od lat elektryzuje inwestorów na całym świecie. Nic dziwnego – obiecują one zawrotne zyski, a media pełne są historii o ludziach, którzy zbudowali na nich prawdziwe fortuny. Niestety, tam gdzie jest mowa o obiecujących zyskach, pojawia się również pole do nadużyć i oszustw. A w świecie kryptowalut jest ich w bród.
Zgodnie z danymi Komisji Nadzoru Finansowego, w 2022 roku Polacy stracili ponad 380 milionów złotych na różnego rodzaju cyberoszustwach, w tym tych związanych z rynkiem kryptowalut. To ogromna kwota, a co gorsza, wiele z tych ofiar nigdy nie odzyska utraconych pieniędzy. Dlatego postanowiłem podzielić się z Wami moją wiedzą na temat tego, jak uniknąć takich pułapek. Gotowi?
Poznaj najczęstsze metody oszustw na rynku kryptowalut
Zanim przejdziemy do konkretnych sposobów, które pomogą Wam uniknąć bycia ofiarą, warto poznać najpopularniejsze metody, jakich używają cyberprzestępcy. Oto kilka z nich:
Piramidy finansowe
To chyba najbardziej znany schemat, który w ostatnich latach bardzo często występuje na rynku kryptowalut. Polega on na tym, że grupa organizatorów próbuje zwabić jak największą liczbę inwestorów, obiecując im zawrotne zyski. Początkowo faktycznie wypłacają one zyski, ale tylko po to, by zachęcić kolejne osoby do dołączenia. W rzeczywistości nie inwestują oni pieniędzy w żaden realny projekt, a jedynie wypłacają zyski z pieniędzy wpłacanych przez nowych inwestorów. W momencie, gdy napływ nowych środków się zatrzyma, cały system się zawala, a ostatni „dołączeni” tracą wszystko.
Pump and dump
To kolejna metoda, która polega na sztucznie napędzaniu kursu danej kryptowaluty, a następnie jej gwałtownej sprzedaży. Zazwyczaj zaczyna się od intensywnej reklamy i nagłaśniania danego projektu, co przyciąga wielu zaintrygowanych inwestorów. W efekcie popyt na daną kryptowalutę rośnie, a jej kurs idzie gwałtownie w górę. Kiedy cena osiągnie swoje maksimum, organizatorzy szybko sprzedają swoje środki, co powoduje gwałtowny spadek kursu. Oczywiście w tej sytuacji to inwestorzy, którzy „zapłacili” za wzrost, tracą swoje pieniądze.
Phishing i social engineering
To klasyka wśród metod stosowanych przez cyberprzestępców nie tylko w branży kryptowalutowej. Polega ona na wyłudzaniu danych dostępowych, takich jak loginy i hasła, a także informacji o kartach płatniczych czy portfelach kryptowalutowych. Mogą to być np. fałszywe strony internetowe, na których inwestorzy są proszeni o zalogowanie się lub podanie swoich danych. Inną metodą jest wysyłanie sfałszowanych wiadomości e-mail lub wiadomości w mediach społecznościowych podszywających się pod legalne firmy lub instytucje.
Rug pull
To nieco bardziej wyrafinowana metoda, która polega na stworzeniu nowego projektu kryptowalutowego, który początkowo wydaje się być obiecujący i zyskuje zainteresowanie inwestorów. Twórcy projektu celowo utrzymują wysoką cenę i płynność projektu, by zachęcić kolejnych ludzi do inwestycji. Kiedy już zgromadzą wystarczająco dużo środków, po prostu wycofują się z projektu, zabierając ze sobą wszystkie pieniądze zainwestowane przez uczestników.
Jak chronić się przed oszustwami na rynku kryptowalut?
Teraz, kiedy już wiecie, na co uważać, czas poznać kilka sposobów, które pomogą Wam ustrzec się przed nieuczciwymi praktykami na rynku kryptowalut.
Sprawdzaj projekty przed inwestycją
Zanim zdecydujesz się zainwestować w jakikolwiek projekt kryptowalutowy, dokładnie go sprawdź. Zajrzyj na stronę internetową danego projektu, przeczytaj jego białą księgę, a także przeanalizuj personalia osób stojących za nim. Upewnij się, że nie masz do czynienia z fikcyjnym zespołem lub osobami, które wcześniej były zamieszane w inne podejrzane przedsięwzięcia.
Dobrym źródłem informacji na temat potencjalnych oszustw są również ostrzeżenia publikowane przez Komisję Nadzoru Finansowego. Warto sprawdzić, czy dany projekt lub firma nie znajdują się na liście podmiotów budzących zastrzeżenia.
Uważaj na „okazje” i „pewniaki”
Jedną z najczęstszych przynęt stosowanych przez oszustów są oferty „łatwego zarobku” lub „gwarancja zysków”. Jeśli ktoś obiecuje Ci zawrotne zyski w krótkim czasie, niemal na pewno masz do czynienia z próbą wyłudzenia pieniędzy. Pamiętaj, że na rynkach finansowych nie ma „pewnych” inwestycji, a każda decyzja wiąże się z ryzykiem.
Uważaj na phishing i social engineering
Bardzo często cyberprzestępcy podszywają się pod znane i zaufane marki, wysyłając sfałszowane wiadomości e-mail lub wiadomości na portalach społecznościowych. Mogą one zawierać linki przekierowujące na fałszywe strony lub prośby o podanie danych dostępowych. Zachowaj więc szczególną ostrożność, sprawdzając autentyczność takich wiadomości.
Pamiętaj też, że legalne firmy nigdy nie będą żądać od Ciebie podania poufnych informacji w ten sposób. Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości, zawsze skontaktuj się bezpośrednio z daną organizacją, zanim udostępnisz swoje dane.
Zabezpiecz swoje konta i portfele
Kluczowe jest również właściwe zabezpieczenie Twoich kont i portfeli kryptowalutowych. Zawsze używaj silnych, unikatowych haseł, a najlepiej włącz również dodatkowe uwierzytelnianie, np. za pomocą aplikacji lub tokena. Warto też rozważyć przechowywanie większości swoich środków w zimnych portfelach, które są odizolowane od internetu.
Zaufaj swojej intuicji – jeśli coś wydaje się zbyt dobre, by było prawdziwe, prawdopodobnie tak jest
Podsumowując, rynek kryptowalut to niestety również pole do popisu dla nieuczciwych graczy, którzy często wykorzystują naiwność i chciwość inwestorów. Dlatego tak ważne jest, aby zawsze zachowywać zdrowy rozsądek i czujność.
Pamiętaj, że na rynkach finansowych nie ma „darmowego obiadu” – każda inwestycja wiąże się z ryzykiem. Dlatego zanim zdecydujesz się powierzyć swoje pieniądze jakiemukolwiek projektowi, dokładnie go sprawdź i upewnij się, że nie masz do czynienia z próbą wyłudzenia. A jeśli coś wydaje Ci się zbyt piękne, by było prawdziwe – zaufaj swojej intuicji. W końcu to Twoje pieniądze, więc chroń je jak oka w głowie.
Mam nadzieję, że te wskazówki pomogą Wam uniknąć bycia ofiarami oszustw na rynku kryptowalut. Pamiętajcie, że strona stop-oszustom.pl zawsze jest do Waszej dyspozycji, jeśli potrzebujecie więcej informacji na ten temat. Trzymajcie się i inwestujcie bezpiecznie!
