Oszustwa telefoniczne, znane także jako „vishing”, stanowią poważne zagrożenie w dzisiejszym świecie. W tej formie wyłudzania danych, cyberprzestępcy podszywają się pod pracowników instytucji zaufania publicznego, takich jak banki, urzędy czy firmy ubezpieczeniowe, w celu wyłudzenia wrażliwych informacji od swoich ofiar.
Niestety, ten rodzaj oszustwa jest niezwykle skuteczny, zwłaszcza wśród osób starszych, które często padają ofiarami naciągaczy. Oszuści wykorzystują ludzką ufność, a także strach i pośpiech ofiar, by wmanipulować ich w podanie kluczowych danych, takich jak numery kont bankowych czy inne poufne informacje.
Modus operandi oszustów
Typowy schemat działania oszustów telefonicznych wygląda następująco:
Według danych ze strony Lepiej.Tauron.pl, przestępcy najczęściej rozpoczynają atak, dzwoniąc do ofiary i podając się za pracownika banku, sklepu internetowego, policjanta lub przedstawiciela agencji ubezpieczeniowej. W rozmowie przekazują informację o rzekomym problemie, który można rzekomo rozwiązać, instalując aplikację wskazaną przez oszusta.
Jeśli ofiara da się nabrać i zainstaluje taką aplikację, przestępcy uzyskują pełną kontrolę nad jej danymi dostępowymi, loginem i hasłem. Umożliwia im to nie tylko dostęp do konta bankowego ofiary, ale także możliwość zaciągnięcia kredytu lub wykorzystania debetu na karcie.
Inną popularną metodą jest tzw. „wnuczek”, gdzie oszust podaje się za członka rodziny ofiary, który rzekomo wpadł w kłopoty i pilnie potrzebuje pieniędzy. Ofiara, działając pod wpływem emocji, często bezmyślnie przekazuje poszukiwane środki.
Równie niebezpieczna jest „technika na policjanta”, w której naciągacz udaje funkcjonariusza i przekonuje ofiarę, by przekazała pieniądze na kaucję lub „ważną policyjną akcję”, rzekomo mającą uwolnić jej krewnego z aresztu.
Jak ustrzec się przed oszustwem?
Kluczem do uchronienia się przed tego typu wyłudzeniami jest zachowanie czujności i zdrowego rozsądku. Eksperci radzą, aby:
-
Zweryfikować tożsamość rozmówcy: Na początku rozmowy poproś o imię, nazwisko i nazwę instytucji, którą rzekomo reprezentuje. Zapisz te informacje i skontaktuj się z daną organizacją, by potwierdzić, czy rzeczywiście prowadzi ona taką rozmowę.
-
Nie podawać poufnych danych: Nigdy nie udostępniaj numeru PESEL, danych karty kredytowej czy haseł do kont bankowych przez telefon. Banki i urzędy nigdy nie będą o to prosić.
-
Sprawdzić źródło informacji: Jeśli rozmówca powołuje się na członka Twojej rodziny, natychmiast zweryfikuj tę informację, dzwoniąc do danej osoby. Poproś również o kontakt w innym terminie, aby mieć czas na przemyślenie.
-
Nie ulegać presji czasu: Oszuści często wykorzystują pośpiech i stres ofiary, by wymusić natychmiastową reakcję. Zachowaj spokój i nie podejmuj pochopnych decyzji.
-
Korzystać z bezpiecznych rozwiązań: Warto zainstalować na smartfonie aplikację antywirusową z modułem ochrony przed phishingiem, która może zidentyfikować podejrzane połączenia.
Ponadto, zgodnie z informacjami ze strony Home.pl, ważne jest, aby regularnie sprawdzać, czy Twój numer telefonu nie został ujawniony w wycieku danych w Internecie. Możesz to zrobić za pośrednictwem strony „Have I Been Pwned”.
Zgłaszanie przypadków oszustw
Jeśli mimo zachowania ostrożności padniesz ofiarą oszustwa telefonicznego, niezwłocznie zgłoś ten fakt na policję. Możesz to zrobić listownie, osobiście lub za pośrednictwem strony internetowej gov.pl/web/gov/zglos-przestepstwo.
Ponadto, zgodnie z informacjami z serwisu BIK.pl, warto również zgłosić incydent do CSIRT NASK, podmiotu odpowiedzialnego za bezpieczeństwo w polskim internecie. Można to zrobić za pośrednictwem interaktywnego formularza na stronie incydent.cert.pl.
Dzięki takim zgłoszeniom organy ścigania mogą podjąć działania w celu zidentyfikowania i zatrzymania sprawców, a także ostrzec innych potencjalnych ofiar przed podobnymi próbami wyłudzeń.
Podsumowanie
Oszustwa telefoniczne stanowią poważne zagrożenie, szczególnie dla osób starszych i nieświadomych zagrożeń. Jednak z odpowiednią wiedzą i zachowaniem czujności można ustrzec się przed staniem się ofiarą naciągaczy.
Kluczowe jest zweryfikowanie tożsamości rozmówcy, nieudostępnianie poufnych danych, sprawdzenie źródła informacji oraz nieulegnięcie presji czasu. Warto również rozważyć instalację aplikacji antywirusowej z modułem ochrony przed phishingiem.
Pamiętaj, że w przypadku stania się ofiarą oszustwa, należy niezwłocznie zgłosić ten fakt na policję oraz do CSIRT NASK. Twoje zgłoszenie może pomóc w zatrzymaniu sprawców i uchronić innych przed podobnymi wyłudzeniami.
Jesteś zainteresowany tematem oszustw? Odwiedź stronę stop-oszustom.pl, gdzie znajdziesz więcej informacji na ten temat.
