Telekomunikacyjne oszustwa na celowniku – poznaj najnowsze trendy
Nie ma wątpliwości, że żyjemy w erze cyfrowej transformacji. Każdego dnia nowe technologie i rozwiązania wkraczają do naszego życia, ułatwiając codzienne czynności i otwierając nowe, niewiarygodne możliwości. Jednak wraz z tym postępem stajemy się coraz bardziej narażeni na najróżniejsze cyberzagrożenia. Oszustwa telekomunikacyjne to jeden z najpoważniejszych problemów, z jakimi muszą mierzyć się użytkownicy na całym świecie.
Drodzy czytelnicy, dziś chciałbym was bliżej zapoznać z najnowszymi trendami w tym niebezpiecznym obszarze cyberprzestępczości. Jestem przekonany, że zdobyta wiedza pozwoli wam skuteczniej chronić siebie i swoich bliskich przed coraz bardziej wyrafinowanymi metodami wyłudzania danych i pieniędzy.
Phishing i smishing – wciąż najpopularniejsze oszustwa
Gdy mówimy o telekomunikacyjnych oszustwach, nie sposób pominąć klasycznego phishingu oraz jego mobilnej wersji, czyli smishingu. To wciąż najbardziej rozpowszechnione i niestety skuteczne metody wyłudzania wrażliwych informacji od niczego niepodejrzewających użytkowników.
Phishing polega na wysyłaniu fałszywych wiadomości e-mail, podszywających się pod znane i godne zaufania instytucje, takie jak banki, portale e-commerce czy urzędy. Celem jest nakłonienie odbiorcy do kliknięcia w dołączony link, który prowadzi do spreparowanej strony internetowej, wyglądającej identycznie jak oryginalna. Tam ofiara jest zachęcana do wpisania swoich danych logowania, numeru karty kredytowej lub innych poufnych informacji. Oczywiście w rzeczywistości trafiają one w ręce cyberprzestępców.
Smishing to wariant phishingu, wykorzystujący wiadomości SMS. Mechanizm działania jest podobny – fałszywe SMS-y nakłaniają do kliknięcia w niebezpieczny link lub do kontaktu z rzekomo zaufanym numerem telefonu.
Jak wynika z danych CERT Polska, ilość zgłoszeń dotyczących fałszywych wiadomości rośnie z każdym rokiem. Tylko w samym listopadzie 2023 roku zarejestrowano ponad 18 tysięcy takich przypadków – to wzrost aż o 160% w porównaniu z październikiem! Organizacja uruchomiła nawet specjalny numer 8080, na który można przekazywać podejrzane wiadomości. Dzięki temu specjaliści mogą szybko zidentyfikować i ostrzec innych użytkowników przed aktualnymi kampaniami.
Według ekspertów, phishing i smishing będą nadal stanowić poważne zagrożenie w nadchodzącym roku. Rozwój sztucznej inteligencji pozwala bowiem cyberprzestępcom jeszcze sprawniej przygotowywać złośliwe kody i atrakcyjniejsze pod względem wizualnym strony. Co więcej, AI ułatwia także masowe rozsyłanie fałszywych wiadomości.
Dlatego tak ważne jest, abyśmy jako użytkownicy zachowywali szczególną ostrożność podczas codziennej cyfrowej aktywności. Nigdy nie klikajmy w podejrzane linki, zwłaszcza jeśli zawierają żądanie podania naszych danych. Zawsze weryfikujmy nadawcę i upewnijmy się, że wiadomość pochodzi z autentycznego źródła. Jeśli mamy jakiekolwiek wątpliwości, lepiej skontaktujmy się bezpośrednio z daną instytucją.
Ataki DDoS – narzędzie presji i manifestacji siły
Kolejnym niebezpiecznym trendem, który będzie się umacniał w 2024 roku, są ataki DDoS (Distributed Denial of Service). To rodzaj cyberataków, mających na celu sparaliżowanie funkcjonowania serwisów internetowych lub całych systemów IT poprzez generowanie sztucznego ruchu.
Sprawcy tego typu zdarzeń wykorzystują zwykle botnety, czyli sieci zainfekowanych komputerów lub urządzeń IoT, sterowane zdalnie. Dzięki temu mogą wysyłać ogromne ilości zapytań, przeciążając serwery ofiary i uniemożliwiając dostęp do jej usług.
Jak pokazują statystyki, ataki DDoS stały się szczególnie popularne w kontekście rosyjskiej agresji na Ukrainę. Grupy hakerów sympatyzujących z Kremlem wielokrotnie atakowały strony internetowe ukraińskich instytucji oraz firm wspierających ten kraj. Podobne incydenty odnotowano również w Polsce, będącej jednym z kluczowych sojuszników Ukrainy.
Tylko niedawno Centralne Biuro Zwalczania Cyberprzestępczości zatrzymało cztery osoby podejrzane o prowadzenie ataków DDoS na serwery firmy zajmującej się usługami hostingowymi. To jednak zaledwie kropla w morzu, biorąc pod uwagę skalę i częstotliwość tego zjawiska.
Ataki DDoS stanowią realne zagrożenie nie tylko dla podmiotów publicznych i firm, ale także dla zwykłych użytkowników korzystających z danych usług. Paraliżując funkcjonowanie stron internetowych, cyberprzestępcy uniemożliwiają nam dostęp do niezbędnych informacji czy narzędzi. Co gorsza, wykorzystują te incydenty do budowania własnego wizerunku i manifestowania rzekomej przewagi w cyberprzestrzeni.
Dlatego kluczowe jest, aby podmioty narażone na tego typu ataki były dobrze przygotowane na takie scenariusze i potrafiły szybko reagować. Równie ważne jest, abyśmy jako odbiorcy usług online mieli świadomość możliwych zagrożeń i potrafili weryfikować informacje na temat trwających incydentów.
Ransomware – niebezpieczny i opłacalny model biznesowy
Wśród najpoważniejszych trendów w obszarze telekomunikacyjnych oszustw nie sposób pominąć również ataków typu ransomware. To rodzaj złośliwego oprogramowania, którego celem jest zablokowanie dostępu do danych użytkownika lub całego systemu informatycznego, a następnie żądanie okupu w zamian za przywrócenie normalnego funkcjonowania.
Wystarczy spojrzeć na statystyki z ostatnich lat, aby przekonać się, że ransomware stanowi niezwykle opłacalny model biznesowy dla cyberprzestępców. Według danych serwisu The Record, w latach 2019-2022 aż 28% firm zaatakowanych w ten sposób zdecydowało się na zapłacenie okupu. Średnia kwota żądań wynosiła około 470 tysięcy dolarów!
Również w Polsce nie brakuje dramatycznych historii związanych z atakami ransomware. Jednym z najgłośniejszych przypadków był wyciek danych z ALAB Laboratoria pod koniec 2023 roku. Hakerzy zażądali okupu, ale ostatecznie firma nie zdecydowała się na zapłacenie. Sprawą zajął się Urząd Ochrony Danych Osobowych, a zagrożonych incydentem było nawet 200 tysięcy pacjentów.
Niestety, na tym nie koniec. Tylko na początku 2024 roku pojawiły się informacje o kolejnych atakach na Bank Spółdzielczy w Zambrowie, Uniwersytet Zielonogórski, a nawet na ośrodek przygotowań olimpijskich w Zakopanem. Trudno stwierdzić, ile podobnych przypadków pozostaje nieujawnionych.
Przyczyny tak wysokiej skuteczności ransomware są złożone. Bez wątpienia kluczową rolę odgrywa fakt, że twórcy tego rodzaju oprogramowania nieustannie udoskonalają swoje narzędzia, czyniąc je coraz trudniejszymi do wykrycia i zwalczenia. Ponadto cyberprzestępcy chętnie udostępniają je innym użytkownikom, co znacząco zwiększa skalę zagrożenia.
Dlatego tak istotne jest, abyśmy jako użytkownicy stale aktualizowali oprogramowanie zabezpieczające nasze urządzenia. Regularne tworzenie kopii zapasowych danych jest również kluczowe, aby w razie ataku móc szybko i bezpiecznie odzyskać nasze pliki. Pamiętajmy też, że nigdy nie należy płacić okupu – to tylko zachęca sprawców do dalszej działalności.
Sztuczna inteligencja – narzędzie w rękach cyberprzestępców
Nie ulega wątpliwości, że rozwój sztucznej inteligencji, w tym coraz doskonalszych asystentów pokroju ChatGPT, stanowi realną rewolucję technologiczną. Jednocześnie AI stwarza nowe, niebezpieczne możliwości dla cyberprzestępców.
Wykorzystanie AI znacząco ułatwia przygotowywanie złośliwego kodu, generowanie atrakcyjnych wizualnie stron do phishingu czy kampanii rozsyłania fałszywych wiadomości. Dzięki temu cyberprzestępcy mogą działać sprawniej i na znacznie większą skalę. Co więcej, AI pomaga również w tworzeniu coraz bardziej wiarygodnych deepfake’ów, czyli sfałszowanych nagrań audio i wideo.
Według ekspertów z World Economic Forum, organizacje muszą działać szybko, aby wykorzystać możliwości generatywnej sztucznej inteligencji, zanim zrobią to cyberprzestępcy. W raporcie czytamy, że „AI może otworzyć nowe możliwości dla cyberprzestępców, umożliwiając im na przykład bardziej przekonujące próby wyłudzenia informacji lub ataki typu deepfake”.
Nie ulega wątpliwości, że w najbliższej przyszłości będziemy obserwować coraz więcej incydentów związanych z wykorzystaniem AI do celów przestępczych. Dlatego tak ważne jest, abyśmy jako użytkownicy rozwijali umiejętność krytycznego myślenia i weryfikowania informacji, szczególnie w kontekście nadchodzących wyborów w wielu krajach.
Tylko edukacja, świadomość zagrożeń i współpraca na poziomie międzynarodowym mogą skutecznie przeciwdziałać tym niebezpiecznym trendom. Dlatego już dziś zachęcam was do odwiedzenia strony stop-oszustom.pl, gdzie znajdziecie wiele cennych porad i narzędzi, które pomogą chronić was i waszych bliskich przed telekomunikacyjnymi oszustwami.
