Żyjemy w erze cyfrowej, w której korzystanie z Internetu stało się nieodłączną częścią naszego codziennego życia. Niestety, wraz z rozwojem technologii, rośnie również liczba oszustów i cyberprzestępców, którzy nieustannie poszukują nowych sposobów na wyłudzenie naszych danych osobowych lub pieniędzy. Jednym z najbardziej powszechnych zagrożeń, z którymi musimy się mierzyć, jest phishing i spoofing.
Czym jest phishing i jak go rozpoznać?
Phishing to przestępcza technika polegająca na podszywaniu się pod wiarygodne instytucje lub osoby w celu wyłudzenia poufnych informacji, takich jak nazwy użytkowników, hasła, numery kart kredytowych czy dane logowania do bankowości internetowej. Przestępcy zazwyczaj wysyłają fałszywe e-maile, SMS-y lub wiadomości w mediach społecznościowych, udając na przykład pracowników banku, dostawców usług internetowych lub innych zaufanych podmiotów.
Według danych Zespołu Lepiej, phishing to najczęściej zgłaszany rodzaj incydentu bezpieczeństwa do CERT Polska – w 2022 roku stanowił aż 64% wszystkich incydentów obsłużonych przez tę organizację.
Aby rozpoznać próbę phishingu, warto zwrócić uwagę na kilka charakterystycznych cech:
- Nienaturalna pilność lub groźby: Fałszywe wiadomości często zawierają nagłe wezwania do działania, takie jak „Twoje konto zostało zablokowane” lub „Musisz natychmiast potwierdzić dane”.
- Niepoprawna pisownia i błędy gramatyczne: Legitymne wiadomości od instytucji zazwyczaj cechują się wysoką jakością językową. Wiadomości phishingowe często zawierają błędy.
- Nieznane lub podejrzane adresy e-mail: Zamiast oficjalnych adresów domen, phisherzy często używają adresów e-mail, które wyglądają podobnie, ale różnią się w subtelny sposób.
- Prośby o kliknięcie w link lub załącznik: Nigdy nie klikaj w linki ani nie otwieraj załączników w wiadomościach, których nie oczekujesz lub nie możesz zweryfikować.
Pamiętaj, że prawdziwe instytucje nigdy nie będą Cię prosić o ujawnienie poufnych danych przez e-mail lub telefon. Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości, skontaktuj się bezpośrednio z daną organizacją, korzystając z oficjalnych kanałów komunikacji.
Czym jest spoofing i jak go rozpoznać?
Spoofing to inny popularny rodzaj oszustwa, polegający na podszywaniu się pod znany numer telefonu lub adres e-mail w celu wprowadzenia ofiary w błąd. Przestępcy mogą na przykład zadzwonić do Ciebie, podając się za przedstawiciela banku lub urzędu, a na wyświetlaczu Twojego telefonu pojawi się autentyczny numer tej instytucji.
Według informacji z Biuletynu Informacji Publicznej m.st. Poznania, spoofing to problem obecny od wielu lat, a wraz z rozwojem technologii staje się coraz poważniejszy. Oszuści mogą wykorzystywać różne metody, od prostych stron internetowych umożliwiających anonimowe dzwonienie, po bardziej zaawansowane narzędzia pozwalające na skuteczne maskowanie prawdziwej tożsamości.
Aby ustrzec się przed padnięciem ofiarą sprofingu, zwróć uwagę na następujące sygnały ostrzegawcze:
- Naciąganie na pilność lub groźby: Podobnie jak w przypadku phishingu, fałszywi rozmówcy mogą próbować wywoływać poczucie nagłości lub strachu, aby nakłonić Cię do podjęcia szybkiej decyzji.
- Nietypowe zachowanie lub sposób mówienia: Jeśli coś wydaje się nienaturalne lub niezgodne z tym, czego spodziewasz się od danej instytucji lub osoby, bądź czujny.
- Prośby o weryfikację danych lub wykonanie przelewu: Nigdy nie podawaj poufnych informacji ani nie wykonuj przelewów na polecenie kogoś, kto do Ciebie zadzwonił, nawet jeśli wyświetla się znany Ci numer.
Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości, najlepiej rozłącz się i zadzwoń na oficjalny numer danej instytucji, aby zweryfikować, czy rzeczywiście to oni się do Ciebie kontaktowali.
Jak chronić się przed phishingiem i spoofingiem?
Ochrona przed phishingiem i spoofingiem wymaga zachowania czujności i zdrowego rozsądku. Oto kilka kluczowych zasad, które pomogą Ci ustrzec się przed staniem się ofiarą tych oszustw:
- Bądź podejrzliwy wobec nagłych wezwań do działania: Jeśli otrzymujesz wiadomość lub telefon z żądaniem natychmiastowego podjęcia kroków, zachowaj spokój i zweryfikuj jej autentyczność.
- Sprawdzaj adresy e-mail i numery telefonów: Przed podjęciem jakichkolwiek działań, zawsze sprawdzaj, czy adres e-mail lub numer telefonu są autentyczne i pochodzą z oficjalnych źródeł.
- Nigdy nie klikaj w linki lub załączniki z nieznanych źródeł: Jeśli masz wątpliwości, skontaktuj się bezpośrednio z daną instytucją, korzystając z oficjalnych kanałów komunikacji.
- Aktualizuj oprogramowanie i stosuj dobre praktyki cyberbezpieczeństwa: Upewnij się, że Twoje urządzenia i oprogramowanie są aktualne, a Twoje hasła są silne i unikalne.
- Zgłaszaj podejrzane działania: Jeśli padniesz ofiarą phishingu, spoofingu lub innego rodzaju oszustwa, niezwłocznie zgłoś to odpowiednim organom, takim jak CERT Polska lub Policja.
Pamiętaj, że ostrożność i czujność to kluczowe elementy w walce z cyberprzestępczością. Nie daj się zwieść pozorom i zawsze weryfikuj informacje, zanim podejmiesz jakiekolwiek działania. Wspólnie możemy znacznie ograniczyć szkody wyrządzane przez phisherów i spooferów.
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat bezpieczeństwa w Internecie i ochrony przed oszustwami, odwiedź stronę https://stop-oszustom.pl/. Znajdziesz tam cenne wskazówki i narzędzia, które pomogą Ci bezpiecznie nawigować w cyfrowym świecie.
