Uważaj na stronki „łudząco” podobne do banków – to może być pułapka!

Czy kiedykolwiek czułeś się jak w filmie szpiegowskim?

Pewnego ranka, gdy sprawdzałem moje konto bankowe online, coś było nie tak. Strona, którą widziałem, wyglądała zupełnie jak mój bank – logo, kolory, nawet układ był identyczny. Tylko adres w pasku przeglądarki był nieco inny. Moje serce zaczęło bić szybciej. Czy to możliwe, że ktoś przechwycił moje dane dostępowe? Bez wahania odłączyłem się od tej strony i zadzwoniłem na infolinię banku. Na szczęście okazało się, że to tylko bardzo dobra kopia, próba oszukania mnie przez cyberprzestępców. Ale ile osób codziennie daje się na to nabrać?

Niestety, coraz częściej spotykamy się z sytuacjami, gdy przestępcy tworzą strony internetowe, które są niemal identyczne z serwisami banków, firm kurierskich czy sklepów online. Ich celem jest wyłudzenie naszych danych dostępowych, a w konsekwencji kradzież środków z naszych kont. Jak nie dać się nabrać na te coraz bardziej wyrafinowane sztuczki?

Czym jest phishing?

Phishing to nic innego jak próba wyłudzenia poufnych danych, takich jak loginy, hasła czy numery kart płatniczych, poprzez podszywanie się pod wiarygodne organizacje. Cyberprzestępcy wysyłają fałszywe wiadomości e-mail, SMS-y lub tworzą strony internetowe imitujące znane marki, licząc na to, że ofiara nieświadomie przekaże im swoje dane.

Takie wiadomości często wzbudzają poczucie pilności, straszą sankcjami lub obiecują korzyści, aby jak najszybciej skłonić nas do działania. Przykładowo, możemy otrzymać e-mail rzekomo od naszego banku, informujący o konieczności natychmiastowego zalogowania się i potwierdzenia danych, by uniknąć blokady konta. A pod linkiem kryje się fałszywa strona pozornie należąca do banku.

Co ciekawe, cyberprzestępcy stale udoskonalają swoje metody. Coraz częściej wykorzystują techniki social engineeringu, aby jeszcze bardziej zmylić ofiarę. Mogą na przykład podszyć się pod znajomego z Facebooka, który przesyła link do niby ciekawej oferty. A gdy klikniemy w ten link, trafiamy na stronę łudząco podobną do prawdziwego serwisu.

Jak rozpoznać fałszywą stronę?

Choć cyberprzestępcy robią wszystko, by ich strony wyglądały wiarygodnie, istnieją sposoby, by je zidentyfikować. Oto kilka wskazówek:

Sprawdź adres URL
Fałszywe strony często mają adres podobny, ale nie identyczny z prawdziwą witryną banku czy sklepu. Zamiast www.NaszBank.pl może to być www.NaszBankOnline.pl lub www.NaszBankPL.com. Uważaj na subtelne różnice!

Zwróć uwagę na błędy
Strony phishingowe często zawierają błędy ortograficzne lub gramatyczne. Prawdziwe serwisy internetowe dbają o poprawność językową.

Sprawdź certyfikat SSL
Każda bezpieczna strona internetowa powinna mieć certyfikat SSL, widoczny w pasku przeglądarki jako kłódka lub zielona ikona. Fałszywe strony często go nie posiadają.

Zweryfikuj kontakt
Jeśli otrzymujesz wiadomość, w której proszą Cię o podanie danych, zweryfikuj ją, kontaktując się bezpośrednio z daną organizacją. Nigdy nie klikaj w linki z podejrzanych wiadomości.

Bądź czujny
Jeśli cokolwiek wydaje Ci się podejrzane, nie wahaj się. Lepiej dmuchać na zimne i zrezygnować z transakcji niż stracić swoje ciężko zarobione pieniądze.

Jak się chronić przed phishingiem?

Ochrona przed phishingiem to przede wszystkim świadomość zagrożeń i rozwaga w codziennym korzystaniu z internetu. Oto kilka sprawdzonych sposobów, by ustrzec się przed wyłudzeniem danych:

Nie klikaj w podejrzane linki. Niezależnie, czy otrzymałeś je w e-mailu, SMS-ie czy na portalu społecznościowym, zawsze weryfikuj adres URL.
Nigdy nie podawaj poufnych danych na żądanie. Banki, kurierzy czy sklepy internetowe nigdy nie będą Cię prosić o hasło czy numer karty przez e-mail lub SMS.
Aktualizuj swoje oprogramowanie. Regularne aktualizacje systemów operacyjnych, przeglądarek i programów antywirusowych to skuteczna ochrona przed złośliwym oprogramowaniem.
Korzystaj z bezpiecznych sieci. Unikaj logowania się na kontach bankowych czy wrażliwych stronach w miejscach publicznych, gdzie połączenie może nie być szyfrowane.
Sprawdzaj uważnie SMS-y z kodami autoryzacyjnymi. Zanim wpiszesz jakiekolwiek kody, upewnij się, co dokładnie autoryzujesz.
Monitoruj swoje konta. Regularnie sprawdzaj transakcje na koncie bankowym i karcie kredytowej pod kątem nieznanych wydatków.
Zgłaszaj podejrzane działania. Jeśli padłeś ofiarą oszustwa, niezwłocznie skontaktuj się z bankiem i organami ścigania.

Jak postąpić, gdy padniesz ofiarą oszustwa?

Jeśli mimo zachowania ostrożności stałeś się ofiarą phishingu i przestępcy uzyskali dostęp do Twoich danych, niezwłocznie podejmij następujące kroki:

Skontaktuj się z bankiem. Jak najszybciej zadzwoń na infolinię swojego banku i zastrzeż skompromitowaną kartę. Poproś też o zablokowanie konta.
Zgłoś sprawę na Policję. Złóż zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa. Policja podejmie czynności wyjaśniające i może pomóc w odzyskaniu straconych środków.
Zmień hasła i dane dostępowe. Niezwłocznie zmień hasła do konta bankowego, poczty e-mail i innych wrażliwych kont. Pamiętaj, by używać unikalnych i trudnych do odgadnięcia haseł.
Monitoruj swoje finanse. Przez kilka następnych miesięcy uważnie sprawdzaj wyciągi z konta i transakcje na karcie. Szybkie wykrycie podejrzanych ruchów może uchronić Cię przed większymi stratami.
Zabezpiecz urządzenia. Zainstaluj lub zaktualizuj oprogramowanie antywirusowe na swoim komputerze, smartfonie i innych urządzeniach, z których korzystasz.

Choć bycie ofiarą oszustwa może być przerażającym doświadczeniem, nie poddawaj się. Szybkie działanie i współpraca z bankiem oraz organami ścigania mogą pomóc w zminimalizowaniu strat i zapobiec dalszym nadużyciom.

Podsumowanie

W dobie cyfryzacji i powszechnego korzystania z internetu coraz trudniej ustrzec się przed sprytnie zaplanowanymi oszukstwami. Cyberprzestępcy nieustannie wymyślają nowe sposoby, by wyłudzić nasze poufne dane. Dlatego tak ważna jest czujność i wiedza na temat metod phishingowych.

Pamiętaj – nigdy nie podawaj swoich haseł, numerów kart ani kodów autoryzacyjnych na żądanie. Zawsze sprawdzaj, czy dany serwis internetowy jest autentyczny. A gdy cokolwiek wzbudzi Twoje podejrzenia, lepiej dmuchaj na zimne i zrezygnuj z transakcji. Twoje bezpieczeństwo i finanse są tego warte.

Jeśli mimo wszystko padniesz ofiarą oszustwa, nie trać nadziei. Szybkie działanie i współpraca z odpowiednimi instytucjami mogą uratować Cię przed poważnymi konsekwencjami. Bądź czujny, a cyberprzestępcy nie będą mieli nad Tobą władzy.