Kiedy marzenia o własnym 'M’ stają się koszmarem
Ach, zakup nieruchomości. To zawsze jeden z najbardziej ekscytujących i zarazem stresujących momentów w życiu. Wszyscy marzymy o tym, by w końcu zamieszkać we własnych czterech kątach, do których będziemy mogli wracać po ciężkim dniu pracy i które będą naszą prywatną oazą. Niestety, dla niektórych ten wymarzony cel przeradza się w koszmar, gdy padają ofiarą bezczelnych oszustów. Jako że zakup nieruchomości to zazwyczaj jedna z najważniejszych i najdroższych inwestycji w życiu, przestępcy nie mają skrupułów, by nas okraść.
Podrabianie dokumentów to chleb powszedni
Jedną z najczęstszych metod wykorzystywanych przez nieuczciwych sprzedawców jest posługiwanie się podrobionymi dokumentami. Jak wynika z danych zebranych przez Izbę Notarialną w Poznaniu, w ostatnim czasie na terenie Wielkopolski, a szczególnie w samym Poznaniu, doszło do wielu prób sprzedaży nieruchomości przez przestępców posługujących się sfałszowanymi dokumentami. Na szczęście czujność i profesjonalne działanie notariuszy, a także dobra współpraca z Policją i Prokuraturą, pozwoliły udaremnić co najmniej 6 takich próeb oszustwa.
Mechanizm działania przestępców jest zazwyczaj podobny. Najczęściej upatrują oni niezabudowanych lub opuszczonych nieruchomości, a następnie, wykorzystując dane uzyskane lub wykradzione z bazy ksiąg wieczystych i ewidencji gruntów, dowiadują się o stanie prawnym danej nieruchomości i jej właścicielach. Później ogłaszają na popularnych portalach internetowych oferty sprzedaży tych nieruchomości w atrakcyjnych cenach, czym szybko przyciągają chętnych klientów, którzy wpłacają zaliczki lub opłaty rezerwacyjne.
Kiedy już złapią naiwną ofiarę, fałszywy sprzedający i prawdziwy kupujący udają się do notariusza, by zawrzeć umowę sprzedaży. Tutaj przestępcy posługują się podrobionymi dowodami osobistymi lub „kolekcjonerskimi” dokumentami tożsamości, zawierającymi dane prawdziwych właścicieli, ale nieznacznie różniącymi się od oryginałów. Zdarza się również, że oszuści posługują się podrobionymi aktami notarialnymi, co jest naprawdę trudne do wykrycia przez osoby niebędące notariuszami. Charakterystyczną cechą tych przestępstw jest to, że przestępcy żądają zapłaty ceny gotówką, nawet kilkuset tysięcy złotych. To powinno wzbudzić wzmożoną czujność potencjalnego nabywcy.
Sprzedaż tej samej nieruchomości kilku osobom? Proszę bardzo!
Kolejną metodą wykorzystywaną przez nieuczciwych sprzedawców jest sprzedaż tego samego mieszkania w tym samym czasie kilku różnym osobom, z których żadna z kupujących nie wie o istnieniu pozostałych. To dość spektakularne oszustwo, obarczane wysokim ryzykiem niepowodzenia i wykrywalności sprawcy. A jednak nadal zdarza się, że do takich patowych sytuacji dochodzi.
Jak to jest możliwe? Wszystko dzięki temu, że wpisy do księgi wieczystej są wprowadzane z opóźnieniem, często wynoszącym nawet jeden dzień. Oszuści wykorzystują tę lukę, by w tym czasie sprzedać nieruchomość kolejnym naiwnym klientom. Oczywiście, gdy prawda w końcu wychodzi na jaw, kupujący znajdują się w patowej sytuacji, a odzyskanie pieniędzy graniczy z cudem.
Nie daj się nabrać na „okazyjne” ceny
Kolejnym oszukańczym chwytem, na który często nabierają się naiwni klienci, jest sprzedaż nieruchomości po zaniżonych cenach. Jak ostrzegają notariusze, przestępcy ogłaszają na portalach oferty sprzedaży nieruchomości w atrakcyjnych, niskich cenach, by szybko znaleźć chętnych kupujących, którzy wpłacają zaliczki lub opłaty rezerwacyjne. Oczywiście, kiedy klienci próbują finalnie dokonać transakcji, okazuje się, że nieruchomość wcale nie należy do oszusta, a on sam znika bez śladu z wpłaconymi pieniędzmi.
To jest szczególnie niebezpieczne, gdyż chciwość i chęć upolowania „okazji” często biorą górę nad zdrowym rozsądkiem. Zamiast cieszyć się z wymarzonego zakupu, naiwni klienci znajdują się na bruku, pozbawieni nie tylko dachu nad głową, ale też twardych oszczędności.
Ukryte usterki to drugie dno
Kolejnym sposobem na oszukanie naiwnego klienta jest sprzedaż mieszkania z rynku wtórnego bez pośrednictwa specjalistów. Pozornie może to być całkiem intratna oferta, ale w praktyce często okazuje się, że nieruchomość jest w znacznie gorszym stanie, niż sądził kupujący. Istnieje bowiem wiele sposobów na to, by mieszkanie na pierwszy rzut oka wyglądało okazale, a do celnej oceny jego stanu potrzebne jest fachowe oko specjalisty.
Bez profesjonalnej ekspertyzy przed dokonaniem transakcji łatwo wpaść w pułapkę. Dopiero po zakupie okazuje się, że ściany są zawilgocone, podłogi wymagają wymiany, a dach przecieka. Udowodnienie tego w sądzie jest niezwykle trudne, zwłaszcza że sprzedawca często „zapomina” poinformować nas o tych usterkach. A my, w gorączce poszukiwań wymarzonego „M”, dajemy się nabrać na pozory.
Uwaga na nielegalnych lokatorów!
Kolejną niebezpieczną praktyką, przed którą ostrzegają eksperci, jest sprzedaż nieruchomości, w której już zamieszkują osoby trzecie. Okazuje się, że wpisy w księdze wieczystej nie zawsze odzwierciedlają rzeczywisty stan prawny lokalu. Czasem zdarza się, że nieruchomość jest zamieszkiwana przez osoby, które mają do tego prawo, a my jako nowi właściciele dowiadujemy się o tym dopiero po dokonaniu transakcji.
Eksmisja takich osób jest niezwykle żmudna i kosztowna, a często graniczy z cudem. Dlatego przed dokonaniem zakupu warto dokładnie sprawdzić, czy w nieruchomości nie znajdują się nielegalni lokatorzy. Nie wystarczy polegać na wpisach w księdze wieczystej – konieczne jest przeprowadzenie dodatkowego wywiadu środowiskowego.
Co zrobić, gdy padniesz ofiarą oszustwa?
Jeśli mimo zachowania ostrożności padłeś ofiarą nieuczciwego sprzedawcy, nie poddawaj się. Istnieje kilka kroków, jakie możesz podjąć, by chronić swoje prawa i odzyskać utracone pieniądze.
Po pierwsze, niezwłocznie zgłoś sprawę na Policję. Organom ścigania łatwiej będzie namierzyć i zatrzymać oszusta, im szybciej otrzymają doniesienie. Pamiętaj, by zgromadzić wszelkie dowody, takie jak korespondencja, potwierdzenia przelewów czy robione zdjęcia.
Po drugie, skontaktuj się z notariuszem, który przeprowadzał transakcję. Notariusze mają specjalistyczną wiedzę i doświadczenie w rozpoznawaniu fałszywych dokumentów, więc mogą pomóc w ustaleniu, czy doszło do przestępstwa. Warto także zasięgnąć porady prawnej w kancelarii specjalizującej się w takich przypadkach.
Pamiętaj, że nie jesteś sam w tej walce. Dzięki czujności notariuszy i dobrej współpracy organów ścigania, udaje się coraz skuteczniej zapobiegać tego typu przestępstwom. Nie wahaj się zatem zgłosić swojej historii, by pomóc w demaskaniu nieuczciwych sprzedawców i chronić innych przed podobnym losem.
Podsumowanie
Zakup nieruchomości to bez wątpienia jedno z najważniejszych i najdroższych przedsięwzięć w naszym życiu. Niestety, dla niektórych osób marzenie o własnym „M” staje się koszmarem, gdy padają ofiarą bezczelnych oszustów. Metody wykorzystywane przez nieuczciwych sprzedawców są coraz bardziej wyrafinowane – od podrabiania dokumentów, przez sprzedaż tej samej nieruchomości kilku osobom, aż po ukrywanie usterek czy obecność nielegalnych lokatorów.
Dlatego tak ważne jest, by zachować czujność i rozwagę na każdym etapie procesu zakupu. Warto korzystać z pomocy specjalistów, takich jak notariusze czy prawnicy, którzy mają doświadczenie w rozpoznawaniu prób oszukania. Tylko wtedy będziemy mogli cieszyć się z wymarzonego domu lub mieszkania, a nie budzić się w koszmarze.
