Uważaj na te nieuczciwe praktyki na aukcjach internetowych

Oszustwa na aukcjach internetowych – jak ochronić się przed przebiegłymi sprzedawcami

Czy kiedykolwiek zastanawiałeś się, co się dzieje, gdy składasz zamówienie na aukcji internetowej, a przesyłka nigdy do ciebie nie dociera? Albo gdy towar, który w końcu otrzymujesz, wcale nie przypomina tego, co było pokazane w ogłoszeniu? Niestety, to coraz częstsze zjawisko, które określa się mianem „pozornego dropshippingu” lub po prostu oszustwa na aukcjach internetowych.

Jako uważny konsument, który lubi okazyjne zakupy w sieci, przekonałem się na własnej skórze, że nie zawsze jest to bezpieczna droga. Przez wiele lat cieszyłem się udanymi transakcjami, ale kilka razy również padłem ofiarą nieuczciwych praktyk sprzedawców. Dlatego chcę się z tobą podzielić moimi doświadczeniami i wskazówkami, jak unikać takich sytuacji.

Czym jest „pozorny dropshipping”?

Zacznijmy od wyjaśnienia, czym jest ów „pozorny dropshipping”. To nic innego jak oszukańcza praktyka polegająca na tym, że sprzedawca wystawia na aukcję internetową towar, którego w rzeczywistości nie ma w swojej dyspozycji. Zamiast tego, zamawia go u dostawcy z Chin lub innego kraju azjatyckiego i przekierowuje przesyłkę bezpośrednio do kupującego.

Problem w tym, że klient nie ma o tym pojęcia. W ogłoszeniu na Allegro czy OLX nie znajdzie informacji, że towar znajduje się w Azji, a dostawa może zająć nawet 2-3 miesiące. Często też brakuje danych na temat firmy, która faktycznie sprzedaje dany produkt. W efekcie, gdy pojawi się jakikolwiek problem – na przykład opóźnienie w dostawie lub otrzymanie towaru niezgodnego z opisem – konsument jest zupełnie bezradny.

Tak zwany „dropshipping” sam w sobie nie jest niczym nielegalnym. To model biznesowy, w którym sprzedawca nie trzyma towaru na składzie, a zamawia go u dostawcy dopiero po złożeniu zamówienia przez klienta. Problemem jest tu brak transparentności i wprowadzanie kupujących w błąd.

Zgodnie z ustaleniami Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, sprzedawcy stosujący pozorny dropshipping powinni być zobligowani do rzetelnego informowania konsumentów o swojej roli w łańcuchu dostaw. Klient musi wiedzieć, czy ma do czynienia z pośrednikiem, czy bezpośrednim sprzedawcą towaru.

Jak rozpoznać oszustwo?

Teraz, gdy wiesz, czym grozi pozorny dropshipping, zastanówmy się, jak go rozpoznać. Oto kilka red flags, na które warto zwrócić uwagę:

Długi czas dostawy: Jeśli w ogłoszeniu widnieje informacja, że przesyłka zostanie dostarczona za 2-3 miesiące, jest to wyraźny sygnał, że towar prawdopodobnie znajduje się poza Polską.
Brak informacji o lokalizacji towaru: Sprzedawca powinien jasno podać, czy produkt jest obecnie w jego magazynie, czy też musi go zamówić u dostawcy. Jeśli tego nie robi, to może oznaczać, że towar znajduje się poza krajem.
Niejasne dane na temat firmy: Jeśli w ogłoszeniu brakuje informacji o nazwie i lokalizacji firmy sprzedającej, może to wskazywać, że mamy do czynienia z pośrednikiem, a nie bezpośrednim sprzedawcą.
Zbyt niska cena: Gdy cena jest zdecydowanie niższa niż u innych sprzedawców oferujących ten sam produkt, to może świadczyć o tym, że towar pochodzi z mniej pewnego źródła.
Słabe opinie: Sprawdź, co inni klienci mówią o danym sprzedawcy. Liczne negatywne recenzje to mocny sygnał ostrzegawczy.

Oczywiście te sygnały ostrzegawcze nie muszą od razu oznaczać oszustwa. Może się zdarzyć, że sprzedawca po prostu nie zadbał o pełne informacje w ogłoszeniu. Ale warto zachować czujność, szczególnie gdy kilka z tych czynników występuje jednocześnie.

Przykłady ofiar pozornego dropshippingu

Niestety, historie o ludziach, którzy stali się ofiarami oszustw na aukcjach internetowych, są dość powszechne. Oto kilka przykładów:

Agata, 32 lata: „Szukałam nowej lodówki i znalazłam ogłoszenie na Allegro ze świetną ceną. W opisie było napisane, że towar pochodzi z Chin, ale że dostawa zajmie maksymalnie 30 dni. Pomyślałam, że to dobra okazja. Złożyłam zamówienie, a po ponad 2 miesiącach wciąż nie miałam lodówki. Próby kontaktu ze sprzedawcą spełzły na niczym – zablokował mnie i zniknął.”

Tomek, 25 lat: „Kupiłem na OLX używaną konsolę PlayStation 4. Sprzedawca twierdził, że jest ona w idealnym stanie. Gdy ją odebrałem, okazało się, że jest uszkodzona. Próbowałem reklamacji, ale sprzedający przestał odpowiadać na wiadomości. Zostałem z niefunkcjonalnym sprzętem i pustym portfelem.”

Ewa, 41 lat: „Szukałam prezentu dla córki i natrafiłam na aukcję z atrakcyjną lalką. W opisie było napisane, że towar pochodzi z magazynu w Anglii i zostanie dostarczony w ciągu tygodnia. Niestety, po 2 miesiącach wciąż nie było śladu po paczce. Próbowałam dodzwonić się do sprzedawcy, ale bezskutecznie – numer był niedostępny.”

Jak widzisz, ofiarami pozornego dropshippingu mogą paść osoby w różnym wieku, poszukujące różnego rodzaju produktów. Łączy je jedno – zaufanie do sprzedawcy, które zostało brutalnie zawiedzione.

Jak chronić się przed oszustwami?

Teraz, gdy wiesz już, na co zwracać uwagę, czas przejść do praktycznych wskazówek, jak uchronić się przed staniem się ofiarą nieuczciwych praktyk na aukcjach internetowych:

Czytaj uważnie opisy: Przeanalizuj dokładnie każde ogłoszenie, zwracając szczególną uwagę na informacje o lokalizacji towaru, czasie dostawy i danych sprzedawcy.
Sprawdzaj opinie: Zanim dokonasz zakupu, przeczytaj recenzje wystawione przez innych kupujących. Jeśli większość jest negatywna, lepiej zrezygnuj.
Korzystaj z zaufanych platform: Skup się na dużych, renomowanych serwisach aukcyjnych, takich jak Allegro czy OLX. Mają one określone zasady i mechanizmy ochrony kupujących.
Unikaj podejrzanie niskich cen: Jeśli cena wydaje się zbyt atrakcyjna w porównaniu do ofert innych sprzedawców, to może być sygnał ostrzegawczy.
Sprawdzaj status przesyłki: Śledź na bieżąco, czy Twoje zamówienie jest realizowane. Jeśli dostawa się opóźnia, skontaktuj się niezwłocznie ze sprzedawcą.
Korzystaj z bezpiecznych płatności: Zamiast przelewów bankowych, wykorzystuj sprawdzone systemy płatności online, takie jak PayPal. Ułatwi Ci to ewentualną reklamację.
Poznaj swoje prawa: Zapoznaj się z przepisami dotyczącymi praw konsumenta, zwłaszcza w zakresie rękojmi i odstąpienia od umowy. Będziesz miał większe pole manewru w sporach ze sprzedawcą.

Oczywiście nie ma stuprocentowej gwarancji, że nie padniesz ofiarą oszustwa. Ale stosując te proste zasady, zdecydowanie zmniejszysz to ryzyko.

Walka z pozornym dropshippingiem

Warto również wspomnieć, że problem pozornego dropshippingu znajduje się w centrum zainteresowania Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Urząd regularnie ostrzega przed takimi praktykami i prowadzi kampanie edukacyjne mające na celu podniesienie świadomości konsumentów.

Ponadto, UOKiK zapowiada, że będzie ściślej monitorować ogłoszenia na portalach aukcyjnych i wzywać sprzedawców do zaprzestania nieuczciwych praktyk. Docelowo planowane są również zmiany w przepisach, aby lepiej chronić kupujących w takich przypadkach.

Sama strona internetowa, na której czytasz ten artykuł, również ma na celu podnoszenie świadomości na temat oszustw internetowych i dostarczanie konsumentom praktycznych wskazówek, jak im zapobiegać.

Podsumowanie

Pozorny dropshipping to poważny problem, z którym mierzy się coraz więcej kupujących na aukcjach internetowych. Nieuczciwi sprzedawcy, ukrywający prawdziwe źródło towaru i warunki dostawy, potrafią skutecznie wprowadzić konsumentów w błąd.

Dlatego tak ważne jest, aby zachować czujność przy każdym zakupie w sieci – zwracać uwagę na czas dostawy, lokalizację towaru, informacje o sprzedawcy i opinie innych klientów. Tylko wtedy masz szansę uniknąć bolesnych doświadczeń, podobnych do tych, które przytrafiły się Agacie, Tomkowi czy Ewie.

Pamiętaj też, że nie jesteś sam/a. Twoje prawa jako konsumenta są chronione, a instytucje takie jak UOKiK podejmują działania, aby walczyć z nieuczciwymi praktykami na rynku e-commerce. Razem możemy zbudować bezpieczniejsze środowisko dla wszystkich klientów sklepów internetowych.