Współczesny świat telekomunikacji to pole do popisu dla kreatywnych i bezwzględnych oszustów. Prowadząc rozmowę przez telefon lub korzystając z usług internetowych, jesteśmy nieustannie narażeni na próby wyłudzenia naszych pieniędzy lub danych osobowych. Według danych z portalu NTO, oszuści są niezwykle pomysłowi w wymyślaniu coraz to nowszych metod, by wyprowadzić nas w pole. Musimy zatem być czujni i stale się dokształcać, by nie paść ofiarą ich wyrafinowanych sztuczek.
Naciągacze podszywają się pod pracowników służb i instytucji
Jedną z najczęstszych metod stosowanych przez oszustów jest podszywanie się pod legalnie działające podmioty. Jak wskazuje Gazeta Wrocławska, cyberprzestępcy coraz częściej podszywa ją się pod pracowników różnego rodzaju instytucji – od banków, przez urzędy, po nawet Ministerstwo Spraw Zagranicznych. Celem jest wzbudzenie zaufania ofiary i skłonienie jej do przekazania poufnych danych lub dokonania przelewu na rzecz rzekomego urzędnika.
W tym celu oszuści korzystają z zaawansowanych technik social engineeringu. Potrafią np. perfekcyjnie odwzorowywać strony internetowe instytucji, a nawet podszywać się pod autentyczne numery telefonów. Dzwoniąc na takie numery, ofiara jest przekonana, że rozmawia z legalną organizacją. Naciągacze zazwyczaj operują na emocjach, strasząc konsekwencjami lub kusząc łatwym zyskiem.
Ofiarami tego typu oszustw padają najczęściej osoby starsze, które często ulegają sugestii rzekomych przedstawicieli władz. Jednym z przykładów jest sprawa 48-letniego księdza z Częstochowy, który dał się oszukać przez wyłudzających pieniądze naciągaczy. Jak wynika z informacji Prokuratury Rejonowej Częstochowa Południe, przestępcy podszywa li się pod pracowników instytucji, by wyłudzić od kapłana pokaźną sumę.
Fałszywe SMS-y i e-maile kuszące łatwym zyskiem
Oszuści nie ograniczają się jednak wyłącznie do telefonów. Coraz częściej wykorzystują również komunikację elektroniczną, rozsyłając masowo fałszywe wiadomości SMS i e-mail. Jak wyjaśnia Orange w swoim poradniku, metoda ta określana jest mianem phishingu i polega na próbie wyłudzenia danych logowania lub innych poufnych informacji.
Naciągacze często podszywają się pod instytucje finansowe, kusząc ofiary łatwym zyskiem lub obiecując zwrot nadpłaconego podatku. W wiadomości zamieszczają link prowadzący do spreparowanej strony internetowej, która z pozoru wygląda identycznie jak autentyczna witryna banku lub urzędu skarbowego. Po wpisaniu danych, ofiara nieświadomie przekazuje je w ręce cyberprzestępców.
Inną popularną metodą jest rozsyłanie fałszywych informacji o rzekomej przesyłce lub innej usłudze. Przestępcy podszywają się wówczas pod firmy kurierskie lub operatorów telekomunikacyjnych, kusząc ofiary darmowymi dostawami lub rekompensatami. Tego typu działania należy zgłaszać na specjalistycznej stronie stop-oszustom.pl, by uchronić innych przed staniem się ofiarami.
Wyłudzenia na fałszywych aukcjach i ogłoszeniach
Współczesne oszustwa nie ograniczają się jednak wyłącznie do sfery telekomunikacyjnej. Jak zwraca uwagę Orange, cyberprzestępcy coraz częściej wykorzystują również platformy ogłoszeniowe i aukcyjne do wyłudzania pieniędzy.
Przestępcy wystawiają na takich serwisach atrakcyjne oferty sprzedaży różnego rodzaju towarów. Gdy ktoś zdecyduje się na zakup, naciągacze przesyłają fałszywy link do płatności, który prowadzi do strony kontrolowanej przez nich samych. Po wpisaniu danych karty kredytowej ofiara traci swoje środki, a oszuści znikają bez śladu.
Inną metodą jest podszywanie się pod rzekomych kupujących. Naciągacze kontaktują się z osobami oferującymi przedmioty na sprzedaż, proponując natychmiastowy zakup i przesłanie pieniędzy. Jednak zamiast płatności, wysyłają link do fałszywej witryny, na której ofiara musi podać dane karty, by potwierdzić odbiór środków. W rzeczywistości te jednak nigdy nie trafiają na jej konto.
Uważaj na próby wyłudzenia danych osobowych
Obok prób bezpośredniego wyłudzenia pieniędzy, oszuści coraz częściej celują również w kradzież danych osobowych swoich ofiar. Jak wskazuje raport ekspertów CERT Orange, jednym z popularnych sposobów jest podszywanie się pod firmy kurierskie lub sklepy internetowe i rozsyłanie fałszywych wiadomości o rzekomych paczkach do odebrania.
W takich przypadkach przestępcy często nakłaniają ofiary do pobrania aplikacji mobilnej, która w rzeczywistości jest zainfekowana złośliwym oprogramowaniem. Po uzyskaniu dostępu do urządzenia, mogą przechwytywać wrażliwe dane, takie jak numery kart płatniczych czy hasła do kont bankowych.
Innym sposobem jest wyłudzanie numeru PESEL pod pretekstem różnego rodzaju formalności. Eksperci z serwisu ChronPESEL.pl ostrzegają, że kradzież tego unikalnego numeru identyfikacyjnego może skutkować poważnymi konsekwencjami, takimi jak zaciągnięcie kredytu lub założenie firmy na cudze dane.
Jak ustrzec się przed telekomunikacyjnymi oszustami?
Wobec tak zróżnicowanych metod stosowanych przez cyberprzestępców, kluczowe jest zachowanie szczególnej ostrożności i czujności podczas korzystania z usług telekomunikacyjnych. Oto kilka kluczowych zasad, które pomogą ustrzec się przed telekomunikacyjnymi naciągaczami:
- Nigdy nie udostępniaj poufnych danych, takich jak hasła czy numery kart płatniczych, na podstawie telefonicznych lub elektronicznych próśb, nawet jeśli wydają się one wiarygodne.
- Przed kliknięciem w link lub otarciem załącznika w wiadomości dokładnie weryfikuj nadawcę i treść – sprawdzaj, czy nie zawierają błędów ortograficznych lub innych nietypowych elementów.
- Zachowaj ostrożność podczas korzystania z platform ogłoszeniowych i aukcyjnych – weryfikuj sprzedawców, a przed dokonaniem płatności upewniaj się, że strona jest autentyczna.
- Regularnie aktualizuj oprogramowanie swojego urządzenia i korzystaj z programów antywirusowych, by chronić się przed zainfekowanymi aplikacjami.
- W razie podejrzenia próby oszustwa niezwłocznie skontaktuj się z odpowiednimi instytucjami lub zgłoś incydent na stronie stop-oszustom.pl.
Zachowanie czujności i wiedza na temat stosowanych przez oszustów metod to klucz do ochrony przed telekomunikacyjnymi naciągaczami. Tylko wspólnym wysiłkiem możemy skutecznie walczyć z rosnącą skalą tych niebezpiecznych praktyk.
