Zwiedzione smartfony – jak ochronić się przed mobilnymi oszustami

Ofiary oszustwa na koszcie kredytu frankowego

Historia Katarzyny to niestety kolejny przykład na to, jak bezwzględni potrafią być oszuści wykorzystujący ludzką naiwność i zaufanie. Katarzyna, 34-letnia specjalistka od marketingu z Warszawy, stała się ofiarą perfidnego wyłudzenia danych osobowych i informacji o jej sytuacji finansowej. Wszystko zaczęło się od pozornie niewinnego telefonu od mężczyzny podającego się za przedstawiciela banku.

„Zadzwonił do mnie ktoś, kto przedstawił się jako pracownik banku i powiedział, że mój kredyt frankowy może zostać przeliczony na korzystniejszych warunkach. Oczywiście zainteresowało mnie to, bo jak większość frankowiczów, od lat zmagam się z rosnącymi ratami. Ten pan mówił, że bank przeprowadza przegląd umów klientów i oferuje możliwość renegocjacji warunków. Brzmiało to wiarygodnie, więc potwierdziłam kilka podstawowych informacji na temat mojego kredytu.”

Niestety, to co wydawało się okazją na poprawę sytuacji finansowej, okazało się być wstępem do wyłudzenia. Mężczyzna zaczął zadawać coraz bardziej szczegółowe pytania, dopytując o numer rachunku, wysokość rat, a nawet okoliczności uzyskania kredytu.

„Myślałam, że to standardowa procedura weryfikacyjna. Nie przyszło mi do głowy, że ktoś może chcieć wyłudzić ode mnie te informacje. Podałam mu niemal wszystko, czego chciał. Dopiero, gdy poprosił o numer PESEL i dokładny adres zamieszkania, poczułam, że coś jest nie tak.”

Na szczęście Katarzyna zareagowała w porę i odmówiła dalszej współpracy. Szybko zorientowała się, że padła ofiarą próby wyłudzenia, i natychmiast skontaktowała się ze swoim bankiem, aby zgłosić podejrzane zachowanie. Bank potwierdził, że nie prowadzi żadnej akcji renegocjacji kredytów frankowych i ostrzegł przed możliwymi konsekwencjami udzielenia takich informacji.

„Kiedy to wszystko do mnie dotarło, poczułam się naprawdę głupio. Przecież jestem osobą, która na co dzień zajmuje się marketingiem i powinna być wyczulona na tego typu sztuczki. Ale widocznie sprawa kredytów frankowych jest na tyle bolesna i wywołuje tyle emocji, że dałam się nabrać. Teraz obawiam się, że moje dane mogą być wykorzystane do wyłudzenia pożyczki lub zawarcia umowy, której nawet nie będę świadoma.”

Nielegalne praktyki banków

Historia Katarzyny to niestety nie odosobniony przypadek. Oszuści w całej Polsce coraz częściej wykorzystują problemy frankowiczów, aby wyłudzać od nich cenne dane osobowe i informacje finansowe. Ofiarami padają zarówno osoby, które wciąż spłacają kredyt frankowy, jak i te, które już go spłaciły lub zawarły ugodę z bankiem.

Według danych Biura Informacji Kredytowej, w Polsce jest niemal milion kredytobiorców, którzy zaciągnęli kredyty denominowane lub indeksowane do franka szwajcarskiego. Część z nich czuje się oszukana przez banki, które w nieprzejrzysty sposób ustalały kursy walut i pobierały wysokie marże. To właśnie ta grupa wzbudza szczególne zainteresowanie nieuczciwych oszustów.

Schemat działania jest prosty – telefon z nieznanego numeru, uprzejmy głos mężczyzny podającego się za pracownika banku. Rozmówca stara się wydobyć z ofiary jak najwięcej informacji na temat jej kredytu frankowego – nazwę banku, numer konta, wysokość rat, a nawet szczegóły prowadzonych negocjacji lub postępowań sądowych.

„Banki prowadzą ze swoimi klientami negocjacje w sposób sformalizowany. Jeśli ktoś dzwoni z nieznanego numeru i próbuje wyciągnąć od Ciebie poufne dane, to jest to prawdopodobnie próba oszustwa. Nigdy nie potwierdzaj żadnych informacji, których ten ktoś od Ciebie oczekuje. Zamiast tego, poproś go o przedstawienie się i nazwę instytucji, którą rzekomo reprezentuje” – radzi Paweł, specjalista ds. bezpieczeństwa w jednym z banków.

Uzyskane w ten sposób informacje mogą posłużyć oszustom do wyłudzenia pożyczki lub zawarcia umowy na Twoje dane. Jeśli ktoś próbuje Cię w taki sposób oszukać, koniecznie zgłoś to do CSIRT NASK. W przypadku SMS-ów, możesz także przekazać ich treść na numer 8080.

Jak rozpoznać i uniknąć oszustwa?

Aby ustrzec się przed podobnymi praktykami, należy zachować czujność i zdrowy rozsądek. Oto kilka wskazówek, jak rozpoznać próbę oszustwa i uniknąć przykrych konsekwencji:

1. Weryfikuj tożsamość rozmówcy. Jeśli ktoś dzwoni, przedstawiając się jako pracownik banku, poproś go o podanie nazwy instytucji i numeru kontaktowego. Zadzwoń samodzielnie do banku, używając oficjalnych numerów, i potwierdź, czy dana osoba jest jego pracownikiem.

2. Nie potwierdzaj żadnych informacji. Jeśli ktoś pyta Cię o szczegóły Twojego kredytu lub sytuacji finansowej, nie udzielaj takich informacji. Zamiast tego, poproś rozmówcę o uzasadnienie, skąd zna te dane.

3. Zgłaszaj podejrzane sytuacje. Jeśli masz wątpliwości co do uczciwości rozmówcy, natychmiast przerwij kontakt i zgłoś sprawę do banku lub na policję. Możesz też skontaktować się z CSIRT NASK lub wypełnić formularz na stronie CERT Polska.

4. Zastrzeż numer PESEL. Aby uniemożliwić oszustom wykorzystanie Twoich danych, warto rozważyć zastrzeżenie numeru PESEL w Rządowym Rejestrze Utraconych i Zastrzeżonych Dokumentów Tożsamości.

5. Uważaj na podejrzane oferty. Jeśli ktoś proponuje Ci szybkie i łatwe odszkodowanie za Twój kredyt frankowy, zachowaj szczególną ostrożność. Banki prowadzą negocjacje z klientami w sformalizowany sposób, a wszelkie decyzje wymagają weryfikacji.

Pamiętaj, że nieuczciwi oszuści są coraz bardziej pomysłowi i wyrafinowani w swoich metodach. Zachowaj czujność, nie ufaj bezkrytycznie nieznajomym osobom i zgłaszaj wszelkie podejrzane sytuacje. Tylko dzięki wspólnemu wysiłkowi możemy skutecznie chronić się przed narastającą falą mobilnych oszustw.

Jak uzyskać pomoc i odszkodowanie?

Jeśli mimo zachowania ostrożności padłeś ofiarą oszustwa lub masz podejrzenia co do nielegalnych praktyk Twojego banku, nie zostawiaj sprawy samej sobie. Istnieje kilka możliwości uzyskania pomocy i dochodzenia swoich praw:

1. Zgłoszenie do organów ścigania. Każdą próbę wyłudzenia danych lub wyłudzenia środków należy niezwłocznie zgłosić na policję lub do prokuratury. Oszustwa tego typu są ścigane z urzędu.

2. Skontaktowanie się z CSIRT NASK. W przypadku podejrzenia próby wyłudzenia lub innych niebezpiecznych działań online, możesz wypełnić formularz na stronie CERT Polska i przekazać sprawę do dalszego zweryfikowania.

3. Reklamacja w banku. Jeśli bank Twój bank stosował nieuczciwe praktyki przy udzielaniu lub obsłudze Twojego kredytu frankowego, możesz złożyć pisemną reklamację. Bank ma obowiązek rzetelnie rozpatrzyć Twoją sprawę.

4. Postępowanie sądowe. Jeśli bank odrzuci Twoją reklamację lub nie zgodzi się na korzystne dla Ciebie warunki restrukturyzacji, możesz wystąpić z pozwem do sądu. Wiele spraw frankowych kończy się korzystnymi dla kredytobiorców wyrokami.

5. Dołączenie do organizacji konsumenckich. Stowarzyszenia takie jak Stop Bankowemu Bezprawiu mogą Ci pomóc w dochodzeniu roszczeń, udostępnić wzory pism i zapewnić wsparcie prawne.

Nie daj się zastraszyć ani zniechęcić. Twoje prawa jako konsumenta są chronione, a banki muszą ponosić konsekwencje swoich nielegalnych działań. Nie wahaj się z nimi walczyć – Twoja wytrwałość i determinacja mogą przynieść Ci wymierne korzyści.